Teşvikte aylık rekor kırıldı
Mart ayında, pandeminin tüm olumsuzluklarına rağmen, 1.256 ile şimdiye kadar düzenlenen aylık en yüksek sayıya ulaşıldığını belirten Mehmet Yurdal Şahin, belgelerin 1.214’ünün yerli, 42’sinin ise yabancı firmalar için düzenlendiğini kaydetti.
Hüseyin GÖKÇE
Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürü Dr. Mehmet Yurdal Şahin, bu yıl mart ayında teşvikte aylık bazda rekor kırıldığını söyledi.
Pandeminin tüm olumsuzluklarına rağmen, şimdiye kadar düzenlenen aylık en yüksek sayıya ulaşılarak 1.256 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlendiğinin altını çizen Şahin, geçen yılın aynı ayına göre belge sayısının yüzde 55, öngörülen sabit yatırımın yüzde 7.5, istihdamın ise yüzde 17 arttığını bildirdi.
Dr. Mehmet Yurdal Şahin, Mart ayı teşvik verilerini, DÜNYA’ya değerlendirdi:
Mart ayında düzenlenen Yatırım Teşvik Belgelerinin 1.214 adedi yerli firmalar, 42 adedi yabancı sermayeli firmalar tarafından alındı. Yerli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 18,4 milyar TL olup, toplam içindeki payı yüzde % 93 oldu. Yabancı sermayeli firmalarca alınmış olan yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 1,4 milyar TL olup, toplam içindeki payı ise %7 seviyesinde.
2021 yılı Mart ayında düzenlenen Yatırım Teşvik Belgeleri, 2020 yılı Mart ayına göre; belge adedi açısından %55 oranında artış, öngörülen toplam sabit yatırım tutarı açısından %7,5 oranında düşüş ve istihdam açısından %17 oranında artış gösterdi.
3 aylık dönemde belge sayısı yüzde 39 arttı
2021 Ocak-Mart döneminde öngörülen sabit yatırım tutarı toplam 50,2 milyar TL olan 3.124 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlendi. Bu belgelerde toplam 83.162 kişilik istihdam öngörüldü.
Yatırım teşvik belgeleri, 2020 yılı Ocak-Mart dönemine göre belge adedinde %39 artış, sabit yatırım tutarında %4 oranında düşüş ve öngörülen istihdamda %12 oranında artış gösterdi.
Yüzde 60.4’ü yeni yatırım
Mart ayında düzenlenen 1.256 adet belgenin, 714 adedi komple yeni yatırım niteliğinde olup, bunlar toplam sabit yatırım tutarının %60,4’ünü (11,9 Milyar TL) oluşturdu.
Yatırımların 466’sı tevsi yatırımı niteliğinde olup, toplam sabit yatırım tutarının %34,3’ünü (6,8 Milyar TL) oluştururken, diğer mahiyetlerdeki yatırımlar için, toplam sabit yatırım tutarının %5,3’ünü (1 Milyar TL) oluşturan 76 adet belge düzenlendi. Bölgesel destek sınıfında yer alan yatırım teşvik belgeleri, öngörülen toplam sabit yatırım tutarının %31’ini ve toplam istihdamın %46’sını oluşturuyor.
Bölgesel teşvik uygulaması kapsamında olup Organize Sanayi Bölgelerinde yapılması planlanan yatırımlara yönelik düzenlenen bölgesel- alt bölge destek sınıfında yer alan yatırım teşvik belgeleri, toplam sabit yatırım tutarının %18’ini ve öngörülen toplam istihdamın da %18’ini oluşturdu.
Bu dönemde, 3305 sayılı Kararla belirlenmiş olan öncelikli yatırım konularında 113 adet yatırım teşvik belgesi düzenlenmiş olup; bu yatırımların istihdama katkısının 3.643 kişi olması planlanıyor.
Bölgesel, Bölgesel-Alt Bölge ve Bölgesel Öncelikli yatırım olarak desteklenen yatırımlar, Mart ayında düzenlenen belgelerin belge adedinde %58’ini, sabit yatırım tutarında %57’sini, istihdamda ise %76’sını oluşturuyor.
Yatırım teşvik belgelerinin bölgesel dağılımında 1. Bölge belge adedi, sabit yatırım tutarı ve istihdam açısından ilk sırada geliyor.
Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinde istihdam artışı sağlamak, teşvik sisteminin önemli hedefl erinden biri. 6. Bölgenin öngörülen istihdam açısından %28 pay ile 2. sırada yer alması, bu bakımdan önemli bir gösterge. Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinin yer aldığı 5. Bölge ve 6. Bölgede öngörülen istihdam toplamı 10.718 kişi olup, toplam öngörülen istihdamın %35’i bu bölgelerden sağlanıyor.
Bölgesel Destek Sınıfı kapsamında 6. Bölgeye sağlanan teşvik unsurları, 6. Bölgede emek yoğun sektörlere yapılan yatırımlarda önemli bir artış sağlıyor. Bu kapsamda 6. Bölgede Giyim Eşyası İmalatı konusunda düzenlenen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen istihdam, toplam 6. Bölge yatırım teşvik belgelerinde öngörülen istihdamın %79’unu oluşturdu.
Yatırım teşvik belgelerinin sektörel dağılımı Belge adedi açısından imalat sektörü %71 (897 adet belge) pay ile birinci sırada yer aldı. İmalat sektörünü %13 (156 adet belge) ile hizmetler sektörü, %7 (91 adet belge) ile tarım sektörü, %6 (71 adet belge) ile enerji sektörü ve %3 (41 adet belge) ile de madencilik sektörü takip etti.
İmalat sektörü öngörülen toplam sabit yatırım tutarı içinde %72 (14,1 milyar TL) ve öngörülen istihdam içinde de %78 (23.616 kişi) pay ile ilk sırada bulunuyor.
İlk 5 il Yatırım teşvik belgelerinin belge adedine göre sıralamasında İstanbul %16 (199 adet belge) pay ile ilk sırada yer alıyor. İstanbul’u sırasıyla Bursa, Konya, İzmir ve Antalya takip ediyor.
Mart ayında 265 adet yatırım teşvik belgesinin tamamlama vizesi yapılırken, tamamlama vizesi yapılan belgelerin toplam sabit yatırım tutarı 2,6 milyar lira ve gerçekleşen istihdam 9.527 kişi.
