Tarımda öngörülen dışında yapılan üretime destek yok, yaptırım gelebilir

Hüseyin GÖKÇE / ANKARA

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı “Tarımda Yeni Dönem: Üretim Planlaması ve Yeni Destekleme Modeli”ni bir basın toplantısı düzenleyerek tanıttı.

Tarımda bir anlamda ‘yeni normal’ döneminin başladığını belirten Bakan Yumaklı, sözleşmeli üretim ve planlı üretime dayalı yeni dönemde desteklemede köklü değişiklikler olacağını söyledi.

Planlama kapsamında 4 ana grupta 13 stratejik ürün belirlendiğini dile getiren İbrahim Yumaklı bunları; hububat, baklagil, yağlı tohumlar ve diğerleri (patates/soğan) olarak sıraladı.

Yeni dönemde toplam üretimin yüzde 77’sinin planlı üretim kapsamında olacağının altını çizen Yumaklı, 3 yıllık dönemin sonunda hububat üretiminin 39.5 milyon tona (yüzde 13 artış), yağlı tohum üretiminin 5.6 milyon tona (yüzde 22 artış), bakliyat üretiminin ise yüzde 17 artışla 1.4 milyon tona çıkacağı bilgisini verdi.

Destekler sadeleştirildi

Tarım sektörüne yönelik verilen desteklerin yeni dönemde sadeleştirildiğini ifade eden Yumaklı, bitkisel üretimde 21 kalem olan destek miktarının 3 ana kaleme indirildiğini, hayvansal üretimde 22 kalemden 7 ana kaleme inen destek sayısının, su ürünlerinde ise 15 kalemden 2 ana kaleme düşürüldüğünü belirtti.

İlk defa destekler üretim öncesi açıklandı

Yeni politikanın gıda arz güvenliğine büyük katkı sağlayacağı bilgisini veren İbrahim Yumaklı, ilk defa desteklerin de üretim dönemi öncesi açıklandığını aktardı. Destek tutarlarının girdi maliyetlerindeki değişime göre her yıl güncelleneceğini dile getiren Yumaklı, bu kısıtı olan havzalarda münavebeye(ekim nöbeti)  uygun üretime ilave destek sağlanacağını söyledi.

Önerileni üretmeyene yaptırım gelecek

Bu kapsamda havza bazında belirlenen ürünlerin dışında üretilen ürünlere hiçbir destek verilmeyeceğini belirten İbrahim Yumaklı, bir soru üzerine bu ürünlere üretenlere gelirlerinin belli bölümünü içeren, oluşan zararı telafi etmek üzere yaptırım uygulamasının sözkonusu olacağını bildirdi.

Yeni destek üç aşamalı

Bitkisel üretimde üç aşamalı destekleme modeli uygulanacağının altını çizen İbrahim Yumaklı, mazot desteğinin yüzde 50’si ile gübre desteğinin yüzde 25’inin ‘Temel Destek’ kapsamında verileceğini belirtti.

Planlama desteği kapsamında ise mazotun yüzde 50’si ile gübrenin yüzde 25’inin karşılanacağını anlatan Yumaklı, üretimi geliştirme kapsaında ise sertikalı tohum, standart fidan kullanımına destek sağlandığını vurguladı.

Dekar başına destek 185 liradan 634 liraya çıktı, her yıl güncellenecek

Bitkisel üretimde verilecek destekleri buğday örneğiyle açıklayan İbrahim Yumaklı, dekara 185 lira olan gübre mazot desteğinin 634 liraya yükseltildiğini, bunun 317 lirasının temel desteky, 317 lirasının da planlı üretim desteği olacağını aktardı. Su kısıtı desteği kapsamında ise dekar başına 342 liralık gübre desteği sağlanacak.

Buna göre dekar başına gübre ve mazot desteği, ayçiçeğinde 206 liradan 732 liraya, nohutta 158 liradan 488 liraya yükseltilecek.

Ürün fiyatlarında arz eksikliğinin etkisi yok

Gazetecilerin sorularını da cevaplandıran İbrahim Yumaklı, gıda ürünleri fiyatlarında arz eksikliğinin etkisinin bulunmadığını söyledi. Üreticinin üzerine düşeni yaptığını ifade eden Yumaklı, fiyatların; nakliye, lojistik, fire dahil bir çok unsurdan etkilendiğinin altını çizdi.

Çözüm sokağa davet değil

Son dönemlerde artan çiftçi eylemleriyle ilgili CHP’ye eleştiride bulunan İbrahim Yumaklı, bu tarz problemlerin ilk defa bu sene olmadığını bildirdi. CHP’nin bu alanda yapılan eylemlerin içinde olduğunu aktaran Yumaklı, “Çözüm sokağa davet ile değil çözüm önerisiyle olur” diye konuştu.

Çiğ sütte soruşturma başladı

Yumaklı bir soru üzerine çiğ süt ile ilgili üreticilerden sütü alırken eksik ödeme yaptığı tespit edilen sanayicilere yönelik soruşturma başlatıldığı bilgisini verdi.