Taksit kararına tepki

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDKK), kuyum, elektronik, mobilyada taksit sayısını azaltıp, otomotiv sektöründe kredi vade sayısını düşürmesine sektörlerden tepkiler gecikmedi.

Taksit kararının önceki dönemde satışları olumsuz etkilediğini hatırlatan sektör temsilcileri, pandemi nedeniyle yaşanan sıkıntıların daha da derinleşeceğine dikkat çekti. BDDK, kredi kartı ile yapılan alışverişlerde, basılı ve külçe halinde olmayan kuyumla ilgili harcamalarda taksit sayısı 8’den 6’ya, fiyatı 3 bin 500 liraya kadar olan televizyon alımları hariç elektronik eşya alımlarında taksit sayısını 6 aydan 4 aya, mobilya ve elektrikli eşya alımında ise 18 aydan 12 aya indirdi. Ayrıca 300 bin liranın üzerindeki taşıt alımlarında kullanılan kredilerin vade üst sınırı 48 aydan 36 aya, 750 bin liranın üzerindeki araç için kullanılan kredilerde ise 48 aydan 24 aya indirildi. Taşıt teminatlı kredilerde ise vade 48 aydan 36 aya indirildi.

KOBİ'lere avantaj sağlıyor

Adana Mobilyacılar ve Marangozlar Odası Başkanı Yalçın Avcı, çok sayıda KOBİ’nin faaliyet gösterdiği mobilya sektöründe taksit sayısının indirilmesinin, KOBİ’lere rekabet avantajı sağlayacağını söyledi. Avcı, “Bizim açımızdan iyi oldu çünkü 18 taksit büyük ve mali açıdan güçlü firmaların işine yarıyordu. Onlar bu kadar uzun taksitlendirebiliyor, ancak küçük firmalar bunu yapamıyordu. Küçük ve orta ölçekli firmaların da iş yapabilmesi açısından yeni karar iyi oldu” dedi. Avcı, mobilya sektöründe dönemsel olarak kış mevsiminde işlerin azaldığını, bu yıl pandeminin de etkisiyle ‘sıfıra düşecek’ pozisyona geldiklerini ifade ederken, ihracatın da aynı nedenle bağlı olarak azaldığını sözlerine ekledi.

“Hareketlenme için yılbaşını bekliyorduk”

Taksit sayısının düşürülmesinin, alışverişi olumsuz etkileyeceğini belirten Adana Kuyumcular Odası Başkanı Oğuz Başman, “Daha önce de taksit kaldırılmış ve tek çekim kararı alınmıştı. Bir süre sonra BDDK taksit sayısını 4 aya çıkarmış, daha sonra girişimlerimizle bunu 8 ay olarak düzeltmişlerdi. 8 ay, alışverişi biraz daha cazip hale getiriyordu. Sabit ya da orta gelirli insanların hediyeleşmelerde altını tercih etmelerini sağlıyordu” dedi. Yılbaşına 10 gün kala böyle bir karar alınmasının sektöre olumsuz yansımalarına dikkat çeken Başman, “Keşke yılbaşından sonra yapılsaydı. Yılbaşına 10 gün kala, hediyeleşmede önemli yeri olan kuyumculuk sektöründe bu uygulama piyasaya olumsuz yansıyacak. Pandemi zaten sektörü negatif etkiledi. Bu ortamda işlerin biraz da olsa hareketlenmesi için yılbaşını bekliyorduk. Ancak şimdi taksit sayısı azaltılınca, ister istemez bizde de bir tereddüt yarattı” diye konuştu.

“Müşteri senetle satışa yönelir”

Son dönemde birkaç defa taksit sayılarının değiştirildiğine değinen Mobilya Sanayi İş Adamları Derneği (MOBSAD) Başkanı Nuri Gürcan, “Sektörde fabrikasyon mobilyada alımların yüzde 70’i taksitli. Zanaatkar mobilyada ise daha çok peşin ya da senet üzerinden alımlar söz konusu. Taksitlerin düşürülmesi fabrikasyon mobilyanın satışlarında düşüş oluştururken senetle satışları artıracaktır. Birçok firma mobilya satışlarında 18-24 ay arasında senet yapıyor. Bu tarz firmaların artacağı kanaatindeyiz. Kısıtlamaların artmasıyla birlikte özellikle yaz aylarında yaşanan iç piyasadaki hareketlilik, oldukça yavaşladı. Taksit sayısının azalmasının da olumsuz etkisi olacak” diye konuştu. Modoko Başkanı Koray Çalışkan, taksit sayısının 12 aya düşürülmesinin, özellikle fabrikasyon üretimi olan firmaları olumsuz etkileyeceğini belirterek, “60 milyar TL iç hacme ulaşan mobilya sektörü için kredi sayılarının azalması senetle satış yapan firmaların sayısını artıracak” dedi. Mobilya alışverişlerinde taksitlendirmenin 24 ay olmasını beklerken 12 aya düşürülmesinin sektörü zor duruma düşüreceğini söyleyen Türkiye Mobilya Sanayicileri Derneği (MOSDER) Başkanı Mustafa Balcı, şunları anlattı: “BDDK bu kararı, tüm sektörlerin dernek başkanlarıyla görüşerek, istişare ederek almalıydı. Pandemide insanlar evde daha çok vakit geçirdikleri için koltuk, mobilya ve yatak gibi eski eşyaları değiştirmek istiyor. Taksit sayısının düşmesi vatandaşın da bizlerin de elini kolunu bağlıyor. Mobilya alışverişinin en çok yapıldığı mağazalarımız cumartesi ve pazar günleri kapalı. Esnafımız satış yapamıyor. Bunun üzerine bir de taksit sayılarının azaltılmasını bu dönemde çok doğru bulmuyoruz. Sektörümüzün son dönemde yaşadığı yurtdışından hammaddeye erişim konusundaki sıkıntılarımıza rağmen üretimimizi aksatmadan sürdürmeye çalışıyoruz. Yine mobilya teslimatlarında yaşadığımız termin sürelerinin uzamasına rağmen tüketicilerimizi mağdur etmemek için var gücümüzle çalışıyoruz. Bunun üzerine bir de vatandaşa 18 ay yerine 12 ay taksit yaparsak, vatandaşımız kabuğuna çekilir ve alışveriş yapma tercihini erteler. Giderleri çok fazla olan mobilya perakendeciliğimiz iç piyasada dar bir boğaza girebilir.”

“3-4 aylık geçici karar olabilir”

Dayanıklı Tüketim ve Beyaz Eşya Perakendecileri Derneği (BEYPER) Başkanı Yıldız ise kararının satışları etkileyeceğini belirterek, “Türkiye’nin cari açığının azaltılması için 3-4 aylık süre için alınmış bir karar olduğunu düşünüyoruz” dedi.

Karar, otomotivciyi endişelendirdi

BDDK'nın fatura değeri 300 bin liranın üzerinde olan taşıt alımında kullandırılan kredilerde vade sınırını 48 aydan 36 aya, 750 bin liranın üzerinde olan taşıt alımında kullandırılan kredilerde vade sınırının 48 aydan 24 aya, taşıt teminatlı kredilerde vade sınırının 48 aydan 36 aya düşürmesi sektörde olumsuz karşılandı. Otomotiv sektörü temsilcileri bu gelişmenin, aralık ayında zaten kötü giden satışları daha da aşağı çekeceğini öngörüyor.