Süer Sülün: Fabrikalarımız elektrikli kamyon ve otobüse hazır

Aysel YÜCEL / OTONOMİ

Türkiye’de kamyon ve otobüs ihracatının liderlerinden Mercedes Benz Türk, elektrikli ağır ticari üretimi için talebin ve altyapının gelişmesini bekliyor. EKONOMİ gazetesine konuşan Mercedes-Benz Türk İcra Kurulu Başkanı Süer Sülün, “Fabrikalarımız elektrikli araç dönüşümüne hazır. Talebi bekliyoruz. Pazar ne zaman talep ederse biz hemen burada elektrikli kamyon ve otobüs üretimine başlarız” dedi.

Mercedes Benz Türk, 1967 yılından bu yana ağır ticari araç endüstrisinin en önemli temsilcilerinden biri olarak Türkiye’de faaliyet gösteriyor. Şirket, Aksaray’daki fabrikasında kamyon, Hoşdere fabrikasında ise otobüs üretiyor. Türkiye’den ihraç edilen her 10 kamyondan 6’sı ve her 2 otobüsten 1’i Mercedes-Benz imzası taşıyor. Mercedes Benz, Avrupa’da elektrikli otobüs ve kamyon üretimine başladı. Bu otobüslerin önemli testleri Türkiye’de yapılıyor. Ancak Türkiye’deki fabrikalarda henüz elektrikli otobüs ve kamyon üretimi için net bir takvim yok. Bunun birkaç farklı nedeni var.

Ağır ticaride şarj altyapısı yok

Türkiye’de elektrikli kamyon ve otobüs talebi henüz olgunlaşmış değil. Diğer yandan, şarj altyapısı da bu dönüşüme hazır değil. Çünkü ağır vasıtalar çok daha yüksek kapasiteli bataryalar kullanıyor. Süer Sülün, otomobilde 90-100 kWh arası batarya kullanılırken bu oranın kamyonda 450 kWh’ye kadar çıktığına dikkat çekti. Bu araçları şarj etmek için çok daha yüksek kapasiteli cihaz gerekiyor. Yüksek kapasiteli şarj cihazını kurmak için de yüksek kapasiteli bir trafoya ihtiyaç var. Dolaysıyla ağır ticariyi şarj etme maliyeti katlanarak artıyor. Süer Sülün, bu yüksek maliyete Almanya üzerinden bir örnek vererek, “Biz en son Hamburg Belediyesi’nin bir elektrikli garajını ziyaret ettik. Sadece 100 elektrikli araç için 2019 yılında 90 milyon trafo yatırımı yapılmış” dedi. Mercedes Benz Türk’ün Aksaray’daki fabrikasında 2 adet 350 kWh’lik şarj cihazları bulunuyor. Çünkü Mercedes markalı bütün elektrikli kamyonlar Aksaray’da test ediliyor. Türkiye’deki global test merkezinden onay alınmadan hiçbir kamyon yola çıkmıyor.

Elektrikli, kısa mesafeye uygun

Süer Sülün, uluslararası yük taşımacılığı ve şehirlerarası otobüs yolculuğu için elektrikli araçların çok uygun olmadığını dile getirerek, “Uluslararası nakliyede bir kamyon yılda yaklaşık 120 bin km yapıyor. Yurt içinde ise kamyonlar 200 – 250 bin km’ye kadar çıkıyor. Otobüs ise Türkiye’de şehirlerrası yolculukta 350 km yol yapıyor. Yani günde bin km. Otobüsün hiç durmaması lazım. Buradan kalkıp Van’a bir elektrikli araçla gitmeniz için kaç defa şarj etmeniz ve kaç defa durmanız gerektiğini hesaplamanız lazım” açıklamasını yaptı. Sülün bu nedenle elektrikli araç dönüşümünün en erken belediye araçlarında olmasını beklediklerini ifade etti. Hem belediye otobüsleri hem de şehir içi dağıtım yapan kamyonların daha hızlı elektrikliye dönüşebileceğine işaret etti.

Uzun yol için hidrojen seçenegi

Mercedes Benz’in çevreci araçlara dönüşümde iki ayrı çözümü var. Kısa mesafede bataryalı elektrikli araçlar tercih edilirken, uzun mesafede ise hidrojen yakıt tercih ediliyor. Diğer yandan Sülün, henüz üretim yapmasalar da talep edildiği takdirde elektrikli ağır ticarileri yurt dışından ithal edebildiklerinin de altını çizdi. Ötelenen talebin devreye girmesiyle 2022 yılında kamyon satışlarında son 10 yılın rekoru kırıldı. Mercedes Benz Türk de bu dönemde pazar payını artırdı. Hem otobüste hem kamyonda pazar lideri olduklarını ifade eden Süer Sülün, arzın kısıtlı talebin yüksek olduğu bir yılı geride bıraktıklarını belirterek, sadece iç pazarda değil ihracatta da başarılı bir performans kaydettiklerini vurguladı. Otobüste ise halen talebin yeterli oranda güçlü olmadığına işaret eden Sülün, özellikle şehirlerarası otobüs pazarının daha geriden geldiğini söyledi. Sülün, “2023’e kadar otobüs kötüydü ama toparlanmaya başladı. 2023 hem bizim için hem Avrupa için iyi gözüküyor” diye konuştu.

"Resesyonu hissetmeyiz”

2023 yılında hem iç pazarda hem ihracatta talebin yüksek olması bekleniyor. Süer Sülün, "Sadece Türkiye’de değil globalde de talep yüksek, 2024’ün ikinci yarısı için sipariş alınıyor. Dolayısıyla Avrupa ekonomisindeki daralmanın ihracata olumsuz bir etkisi olacağını sanmıyoruz çünkü sipariş defterleri dolu" dedi.

Hizmet ihracatında Türkiye’yi ‘hub’ yapmak istiyor

Üç ayrı Ar-Ge merkezi bulunan Mercedes Benz Türk, Türkiye’den sadece otobüs ve kamyon değil, mühendislik, servis ihracatı da yapıyor. Süer Sülün, hizmet ihracatı konusunda daha fazla büyümek istediklerini ve Türkiye’yi Daimler Truck için bu alanda hub yapmak istediklerini söyledi. Türkiye’nin Mercedes Benz dünyasında sorumlulukları giderek artıyor. Araçların yakıt sistemlerinin Türkiye’de dizayn ediliyor, tüm dünyadaki kamyonların testleri yine bu ülkede yapılıyor. Otobüste de Türkiye’nin sorumlulukları artıyor. Sülün ayrıca, bütün Daimler Truck organizasyonlarının IT desteklerini Türkiye’den vereceklerine dikkat çekerek, “IT alanında globale verdiğimiz desteklerin kapsamını genişletiyoruz. Eskiden sadece birinci seviyeden destek verirken, şimdi bu seviye 3’e çıkarmak istiyoruz” dedi. Şirket, globaldeki diğer fabrikalar için de satın alma yapmaya başlamış. “Bunun gibi bütün hizmetlerde biz Türkiye olarak elimizi kaldırıyoruz” diyen Sülün, Türkiye’nin genç nüfusu ve iyi yetişmiş elemanlarıyla tüm bu sorumlulukları alabileceklerini globale anlattıklarını söyledi. Şirketin Türkiye’den yaptığı hizmet ihracatı 100 milyon dolara yaklaştı.

Finansman şirketleri de krediye erişmekte zorlanacak

Diğer birçok sektörde olduğu gibi ağır ticari araç pazarının önündeki en büyük sıkıntılardan biri krediye erişim konusunda yaşanan zorluklar… Süer Sülün Mercedes Benz Türk olarak taşıt kredileri konusunda Türkiye’deki en büyük finansman şirketlerinden birine sahip oldukları için bu konuda satışlarda sıkıntı yaşamadıklarını ifade etti. Ancak krediye erişim sorunu finasman şirketlerine de sıçramaya başlamış. Süer Sülün, “Refinansman konusunda problemimiz var çünkü bizim finansman şirketimiz de kredi kullanarak kredi veriyor. Dolayısıyla orada yavaş yavaş biz de onu hissetmeye başladık. Ümit ederim ki, bu konuda bir gevşeme olur. Çünkü finansman olmadan hiçbir şey olmuyor. Özellikle kamyon otobüs gibi yatırım araçları onlar muhakkak bir finansmana ihtiyaç duyuyor” şeklinde konuştu.

Kadın mavi yaka bulamadı, kaynağına yatırım yaptı

Mercedes Benz Türk, sanayideki liderliğinin yanı sıra sosyal sorumluluk alanında da önemli çalışmalara imza atmaya devam ediyor. Şirket, toplumda kadının her alanda hak ettiği güce kavuşması, kadınlara sosyal ve ekonomik hayatta fırsat eşitliği tanınması hedefiyle ÇYDD ile 2004’ten bu yana Her Kızımız Bir Yıldız projesini gerçekleştiriyor. Şirkette kadın sayısını artırmak istediklerini ancak özellikle mavi yakada bunu yapmakta zorlandıklarını söyleyen Sülün, “Beyaz yakada üniversite mezunu kadın çalıştırmak kolay. Ancak Mavi yakada 100 başvurudan ancak biri kadın oluyor. Biz de bu sorunu çözmek için kaynağına yatırım yapıyoruz” dedi. Bu kapsamda farklı illerdeki 32 meslek lisesinde labaratuvar açtı. 25 şirket çalışanı bu okullarda gönüllü olarak ders veriyor. Kız çocuklarına pozitif ayrımcılık yapılıyor.