Şubat ayı teşvikli yatırımlar analizi

Şubat ayında 15 milyar 562 milyon liralık sabit yatırım öngören 943 proje teşvik belgesine bağlandı. Teşvik belgeli yatırımlar kapsamında 938 milyon 213 bin dolarlık ithal makine ve teçhizat kullanılacak, 26 bin 886 kişilik istihdam oluşturulacak.

Şubat’ta en yüksek yatırım Polyak’tan geldi. Şirket İzmir’de linyit istihracı için 1 milyar 65 milyon liralık teşvik belgesi aldı. Aynı dönemde Oba Makarna iki ayrı yatırımla noodle ve makarna üretimi için 852 milyon liralık teşvik belgesi aldı.

Teşvik belgeli yatırımları DÜNYA için analiz eden Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürü Dr. Mehmet Yurdal Şahin’in çalışmasına göre, teşvik belgeli yatırımların 906’sı yerli, 37’si yabancı firmalar için düzenlendi.

Yatırımların 13.6 milyar lirasını yerli firmalar, 2 milyar liralık kısmını yabancı firmalar yapacak.

Teşvik belgeli yatırımlar adet bazında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 42 artarken, sabit yatırım artışı yüzde 2, istihdam artışı ise yüzde 24 olarak hesaplandı.

2020/2021 Ocak-Şubat Karşılaştırması

2021 Ocak-Şubat döneminde öngörülen sabit yatırım tutarı toplam 30 milyar TL olan 1.871 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenirken, bu belgelerde toplam 52 bin 911 kişilik istihdam öngörüldü.

Bu dönemde düzenlenen yatırım teşvik belgeleri, geçen yılın aynı dönemine göre belge adedinde %30 artış , sabit yatırım tutarında %4 oranında düşüş ve öngörülen istihdamda %9 oranında artış gösterdi.

2021 Şubat ayında düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin yatırım cinslerine göre dağılımı

Şubat ayında düzenlenen 943 adet belgenin, 523 adedi komple yeni yatırım niteliğinde olup, toplam sabit yatırım tutarının %46’sını (7,2 Milyar TL) oluşturuyor.

345 adedi tevsi yatırımı niteliğinde olup, toplam sabit yatırım tutarının %35’ini (5,4 Milyar TL) oluşturdu.

Diğer mahiyetlerdeki yatırımlar için, toplam sabit yatırım tutarının %19’unu (2,96 Milyar TL) oluşturan 75 adet belge düzenlendi. Öngörülen toplam sabit yatırım tutarının yüzde 32’sini ve toplam istihdamın yüzde 51’ini, bölgesel destek sınıfında yer alan yatırım teşvik belgeleri oluşturdu.

Bölgesel teşvik uygulaması kapsamında olup Organize Sanayi Bölgelerinde yapılması planlanan yatırımlara yönelik düzenlenen bölgesel-alt bölge destek sınıfında yer alan yatırım teşvik belgeleri, toplam sabit yatırım tutarının %26’sını ve öngörülen toplam istihdamın %18’ini oluşturdu.

Bu dönemde, 3305 sayılı Kararla belirlenmiş olan öncelikli yatırım konularında 88 adet yatırım teşvik belgesi düzenlenirken, bu yatırımların istihdama katkısının 3.078 kişi olması planlandı.

Bölgesel, Bölgesel-Alt Bölge ve Bölgesel Öncelikli yatırım olarak desteklenen yatırımlar, Şubat ayında düzenlenen belgelerin belge adedinde %58’ini, sabit yatırım tutarında %73’ünü, istihdamda ise %80’nini oluşturdu.

Yatırım teşvik belgelerinin bölgesel dağılımında 1. Bölge belge adedi, sabit yatırım tutarı ve istihdam açısından ilk sırada yer aldı.

“Önemli hedeflerden biri Doğu ve Güneydoğu’da istihdam artışı”

Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinde istihdam artışı sağlamak, teşvik sisteminin önemli hedeflerinden biridir. 6. Bölgenin öngörülen istihdam açısından %28 pay ile 2. sırada yer alması, bu bakımdan önemli bir göstergedir. Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinin yer aldığı 5. Bölge ve 6. Bölgede öngörülen istihdam toplamı 9.910 kişi olup, toplam öngörülen istihdamın %37’sini oluşturuyor.

Bölgesel Destek Sınıfı kapsamında 6. Bölgeye sağlanan teşvik unsurları, 6. Bölgede emek yoğun sektörlere yapılan yatırımlarda önemli bir artış sağlıyor. Bu kapsamda 6. Bölgede Giyim Eşyası İmalatı konusunda düzenlenen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen istihdam, toplam 6. Bölge yatırım teşvik belgelerinde öngörülen istihdamın %79’unu oluşturdu.

2021 şubat ayında düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin sektörel dağılım

Belge adedi açısından imalat sektörü %74 (698 adet belge) pay ile birinci sırada yer alırken, bu sektörü: %11 (105 adet belge) ile hizmetler sektörü, %5 (46 adet belge) ile enerji sektörü, %8 (77 adet belge) ile tarım sektörü ve %2 (17 adet belge) ile de madencilik sektörü takip etti.

İmalat sektörü öngörülen toplam sabit yatırım tutarı içinde %74 (11,6 milyar TL) ve öngörülen istihdam içinde de %82 (22.043 kişi) pay ile ilk sırada yer alıyor.

İmalat sektöründe belge adedi açısından ilk 3 sektör

• Makine ve Teçhizat İmalatı: %21 (145 belge)

• Tekstil Ürünleri İmalatı: %14 (95 belge)

• Plastik ve Kauçuk Ürünleri İmalatı: %11 (78 belge)

İmalat Sektöründe öngörülen sabit yatırım açısından ilk 3 sektör:

• Tekstil Ürünleri İmalatı: %26 (3 milyar TL)

• Makine ve Teçhizat İmalatı: %14 (1,7 milyar TL)

• Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı: %12 (1,3 milyar TL)

İmalat sektöründe öngörülen istihdam açısından ilk 3 sektör:

• Giyim Eşyası İmalatı: %41 (9.076 kişi)

• Tekstil Ürünleri İmalatı: %13 (2.843 kişi)

• Makine ve Teçhizat İmalatı: %9 (1.898 kişi)

2021 Şubat ayında tamamlama vizesi yapılan yatırım teşvik belgeleri

Şubat ayında 229 adet yatırım teşvik belgesinin tamamlama vizesi yapılırken, bu kapsamda toplam sabit yatırım tutarı 2,1 milyar TL ve gerçekleşen istihdamı 10.577 kişi düzeyinde.