‘Savunma’ 8,8 milyar dolar sipariş aldı
Türkiye’nin savunma sanayii cirosu 2022’de 12 milyar 196 milyon dolara ulaştı. Bunun 4 milyar 396 milyon doları, yurt dışı mal ve hizmet satışlarından geldi. Sektörün devamlılığı açısından önemli gösterge olan yeni siparişler ise 8 milyar 797 milyon dolar seviyesine geldi.
Mehmet KAYA / ANKARA
Savunma sanayiinde son dönemde geliştirmesi tamamlanarak ürün haline gelen platform, sistem sayısının artması alınan siparişler ve ihracata da yansıdı. SASAD Performans Raporu’na göre 2022’de alınan 8 milyar 797 milyon dolarlık yeni siparişin 2 milyar 234 milyon doları askeri havacılık 2 milyar 281 milyon dolarlık kısmı da silah, mühimmat ve füzelerden oluştu. Çok sayıda üreticinin bulunduğu kara araçlarında ağırlığı platformlardan oluşmak üzere 1 milyar 784 milyon dolarlık sipariş alındı. Benzer bir görünüm ihracat verilerine de yansıdı. 2022’de yapılan yurt dışı satışların 1.2 milyar dolarlık kısmı sivil havacılık, 546 milyon doları askeri havacılık, 835 milyon doları kara araçları, 686 milyon doları da silah-mühimmat ve füzelerden oluştu.
Siparişlerin yüzde 50’si yurtdışından
Türkiye’nin savunma sanayii cirosu 2022’de 12 milyar 196 milyon dolara ulaştı. Bunun 4 milyar 396 milyon doları, yurt dışı mal ve hizmet satışlarından geldi. Sektörün devamlılığı açısından önemli gösterge olan yeni siparişler ise 8 milyar 797 milyon dolar seviyesine geldi. Sipariş seviyesi bir önceki yıla göre yüzde 2,58 arttı. Siparişlerin ağırlığının yurt dışından olması dikkat çekti. 2022 siparişlerinin 4 milyar 23 milyon doları yurt içi, 4 milyar 774 milyon doları yurt dışından alındı. Yurt dışından alınan siparişlerin yüzde 70’inin son müşteriden olması, katma değeri en yüksek kullanıma hazır ürünlerin ihracatının gerçekleşiyor olması nedeniyle önem taşıyor.
Ar-Ge harcamalarının yüzde 82’si ürün geliştirmeye
Savunma sanayii en yüksek Ar- Ge yatırımı yapan sektör olma özelliğini de sürdürdü. 2 milyar 61 milyon dolarlık yatırımın yüzde 18’i teknoloji geliştirmeye, yüzde 82’si ise ürün geliştirmeye harcandı. Sektörün Ar-Ge’ye özkaynak yatırımı 2022’de 638 milyon dolar olarak gerçekleşti. Sektörün ekosisteminin büyümesinin işaretlerinden biri olarak görülen KOBİ’lerin cirodan aldığı payda da önceki yıla göre büyük bir artış gerçekleşti.
Bunda, metodoloji değişikliğiyle anket niteliği de rol oynadı. 2021’de KOBİ’lerin 532 milyon dolar olarak ölçülürken, 2022’de KOBİ cirosu 3 milyar 380 milyon dolar olarak ölçüldü. Cironun yüzde 30,5’i sivil havacılık, yüzde 24’ü askeri havacılıktan geldi. Türkiye savunma sanayiinin en güçlü olduğu kara platformlarında KOBİ’lerin payının çok küçük olması da anlamlı bulundu.