Sanayide yerlileştirmeyi kamu alımları yönlendirecek

HÜSEYİN GÖKÇE/ANKARA

Ekonominin en önemli yumuşak karınlarından birisi olarak kabul edilen cari açık probleminin çözümüne yönelik iki önemli adım atıldı. Kamu alımlarının, yerlileşmede daha etkin kullanılmasını sağlamak üzere Cumhurbaşkanı başkanlığında; Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Sanayi ve Teknoloji Bakanı, Ticaret Bakanı ile Strateji ve Bütçe Başkanı’ndan oluşan Sanayileşme İcra Komitesi (SAİK) kuruldu. İhracatçıların önemli maliyet unsurlarından birisini oluşturan lojistik maliyetlerinin düşürülmesi için ise TOBB, TİM ve DEİK’in yurt dışında kuracağı lojistik merkezlere, 5 milyon dolara kadar destek sağlanacak. Bunlardan yararlanan şirketlere ise yıllık 100 bin dolara kadar destek verilecek.

Yatırım ve finansman süreçleri kolaylaşacak

Komite, kamu alımlarının, sanayileşme, yerli üretim ve milli teknoloji hamlesi önceliklerine göre stratejik amaçlar doğrultusunda gerçekleştirilmesine yönelik kararlar alacak. Milli ve yerli sanayileşme hedefine yönelik olarak sanayicinin ve teknoloji üreticisi kurum ve kuruluşların; yatırım, üretim ve finansman süreçlerinin kolaylaştırılması amacıyla tedbirler alacak. Ayrıca, kamu kurum ve kuruluşlarının yerli üretime imkan verecek şekilde uzun vadeli alım planları yapmasına yönelik kararları verebilecek. İhale şartname ve sözleşmelerin, yerliliği engellemeyecek, sektörlerin ihtiyaç duyduğu teknolojik bileşenlerin yerlileştirilmesinin önünü açacak şekilde hazırlanmasını sağlayacak tedbirler alması da bekleniyor. Yurt içi üretimin kısıtlı olduğu stratejik alanlarda yatırım yapılmasını sağlamak da komisyonun kuruluş amaçlarından biri.

Yurtiçinde üretilecek öncelikli ürünler için yol haritası

Komisyon öte yandan yurtiçinde üretilecek öncelikli ürünlere yönelik, ilgili tüm kurum ve kuruluşları bağlayıcı yol haritaları oluşturulmasına ve uygulanmasına ilişkin kararlar alacak. Finansman, gümrük, çevre, altyapı, lojistik ve enerji gibi alanlarda kurumlar arası koordinasyonu sağlayarak reel sektörün küresel rekabet gücünü artırmak da komisyonun başlıca hedefleri arasında. Komisyon, imalat sanayi firmalarının sermaye yapılarının güçlendirilmesi, gerektiğinde şirket birleşmelerinin özendirilmesi, verimliliği artıracak politikaların tasarlanması ve ürün çeşitliliğinin artırılması için kamu uygulamalarını yönlendirici kararlar alacak.

Yurt dışında lojistik merkezlere DFİF'ten kaynak aktarılacak

İhracatçıların daha rekabetçi yapıya kavuşmasını sağlamak amacıyla yurt dışında kurulacak lojistik merkezleri için Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu’ndan (DFİF) kaynak aktarılacak. Bu yönde yapılan düzenlemeye yönelik Cumhurbaşkanlığı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlandı.

TOBB, TİM ve DEİK’in işbirliği kuruluşu statüsüyle yurt dışında kuracağı lojistik merkezlerine; Kurulum, bilişim dahil yatırım, ruhsat ve izin giderlerinin yüzde 70’ine kadar olmak üzere 5 milyon dolara kadar destek sağlanacak. Bununla ilgili performans kriterleri kapsamında üç yıllık kapasite kullanım oranı en az yüzde 50 olan yurt dışı lojistik merkezlerine 5 yıla kadar ilave destek süresi verilebilecek. Toplam süre 10 yılı aşamayacak. Karar kapsamında en fazla 6 lojistik merkezinin kurulumu desteklenecek.

DMO, tıbbi cihazda 'değer bazlı ödeme' modelini uygulayacak

Türkiye’nin teknoloji kazanımı, yabancı sermaye çekme ve yerli üretim amaçlarına yönelik kamu alımlarını yönlendirici olarak kullanma yönündeki arayışlarına Devlet Malzeme Ofisi (DMO) de eklendi. Ayrıca sağlık sektöründe, tıbbi cihaza yönelik "değer bazlı ödeme" modelinin de kullanılması Yeni Ekonomi Programı’nda yer aldı. Orta Vadeli Program (OVP) ve Orta Vadeli Mali Planda tıbbi cihaz, sarf malzemesi ve ilaca yönelik DMO’ya yeni görev verildi. Her iki planda da "İlaç, aşı, tıbbi cihaz başta olmak üzere sağlık alanında ve ülkemizin kalkınmasına katkı sağlayacak ileri teknoloji yatırımlarına DMO tarafından alım garantisi sağlanacaktır" kararı yazıldı. İlaç ve tıbbi cihazlarda tasarruf, iyileşen kişi sayısı, iyileşme oranı gibi kriterler oluşturularak, faydaya bağlı ödeme yapılacak. Bu model, deneme amaçlı bazı ilaçlarda uygulanmıştı. Küresel firmalar da özellikle yüksek fiyat nedeniyle kamu kuruluşlarının çekingen davrandığı durumlarda tıbbi cihaz ve ilaçlarda değer bazlı ödeme modelini öneriyor. (MEHMET KAYA / ANKARA)