Sanayici doğalgazda günlük referans fiyat indirimi gördü

Mehmet KAYA-ANKARA

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2022 yılı gelişmelerini değerlendirdiği toplantıda, doğalgaz fiyatlarındaki indirime ilişkin sözleri, sanayiciler açısından BOTAŞ tarifesinde indirim beklentisi yarattı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, ibadethaneler ve elektrik üretiminde kullanılan doğalgaza yönelik tarife indirimi gerçekleştirileceğini bildirdi. Ayrıca, doğalgaz piyasasında uygulanmaya başlayan ve Günlük Referans Fiyat üzerinden alım yapan sanayi kuruluşlarına ad vermeden atıf yaparak, bu piyasadaki fiyatların Kasım ayına göre yüzde 13,10 ile yüzde 25,11 gerilediğini vurguladı. Sanayiciler açısından aylık bazda ödeyecekleri faturada indirim daha düşük olsa da Ocak ayında uygulanacak tarife nedeniyle Kasım’dan bu yana indirim Cumhurbaşkanı’nın ifade ettiği tutarlarda gerçekleşecek. BOTAŞ tarifesinde, çeşitli kademelerdeki tüketiciler için aylık çekiş miktarlarının üzerindeki kısma farklı fiyat uyguluyor. Geçmişte bu kısa dönem elektrik fiyatlarıyla hesaplanmıştı. Ancak EPİAŞ’da doğalgaz spot piyasası oluşturulup referans fiyatlar belirlenmeye başladıktan sonra, aylık çekişin yüzde 60’ı BOTAŞ tarifesinden, yüzde 40’ı da günlük referans fiyatın (GRF) ilgili dönemdeki aritmetik ortalamasından hesaplanıyor. GRF fiyatlarında son dönemde düşüş olduğu için sanayicinin kullandığı doğalgazda da bir miktar gerileme görüldü. Kasım ayı öncesi referans fiyatlarda hızlı bir yükseliş yaşanmıştı.

Aylık değişim

BOTAŞ, doğalgaz fiyatlamasında Günlük Referans Fiyat uygulamasının başlamasının ardından sanayi kuruluşlarının aylık çekiş miktarını aşan kısımlar için referans fiyatı baz alan fiyatlama formülüne geçmişti. Buna bağlı olarak, Ocak tarifesinde kademe 2 fiyatı (GRF) fiyatı 1 Aralık-25 Aralık tarihleri arasında 19,405250 TL olarak hesaplandı. Böylece, kademe 2 (yüzde 60-40) (GRF dahil) fiyatında bir önceki aya göre yüzde 2,6, Kademe -2 fiyatında (GRF bazlı) yüzde 5,5 düşüş olmuştu. Kasım ayından bu yana indirim ise Kademe 2 elektrik üretim harici sanayiciler için indirim tutarı yüzde 13,1 oranında oluştu. Kademe-2 maden ve petrokimya için ise indirimler yüzde 25,11’e ulaştı. Sanayiciler kendi gruplarına göre doğalgaz referans fiyatları oluşumuna bağlı olarak tarifelerinde değişim görebilecekler. BOTAŞ Ocak ayı tarifesinde referans fiyatlara yapılan hesaplama atıfları şöyle: BOTAŞ’tan doğalgaz satın alan Kademe-2 müşterilerinin 2023 Yılı Ocak ayı elektrik üretimi amaçlı doğal gaz kullanımları haricindeki fiili tüketim miktarlarının %60’ı için işbu Tarifede yer alan Elektrik Üretimi Amacı Dışındaki Kullanım için geçerli olan Kademe-2 fiyatı, %60’ının üzerindeki elektrik üretim amaçlı doğalgaz kullanımları haricindeki fiili tüketim miktarları için ise Enerji Piyasaları İşletme A.Ş. (EPİAŞ) tarafından işletilen Organize Toptan Doğal Gaz Satış Piyasası’nda (OTSP) 2022 Yılı Aralık ayının 1’i (dâhil) ile 25’i (dâhil) arasında oluşan Günlük Referans Fiyatların (GRF) aritmetik ortalaması uygulanacaktır.”

OSBDER VE İAOSB BAŞKANI HİLMİ UĞURTAŞ:
Desteklerin devamı gelmeli

Organize Sanayi Bölgeleri Derneği (OSBDER) ve İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi (İAOSB) Başkanı Hilmi Uğurtaş, elektrikte sanayi grubuna yönelik indirimlerin yüzde 15- 20’yi bulduğunu belirterek, “Bu, önemli bir adım ama yeterli değil” dedi. Geçtiğimiz yıl birim fiyatı 5 sent olan elektrik fiyatının zamlarla 21 sente yükseldiğini kaydeden Uğurtaş, şunları söyledi: “Kurun geldiği nokta, doğalgaz ve hammadde fiyatlarındaki artışlar sonrası Avrupa’da pazar kaybediyoruz. Siparişlerdeki azalma hazır giyim ve konfeksiyona yansıdığında istihdam kayıpları gündeme gelebilir. Dolayısıyla elektrikteki indirime paralel, doğalgazda indirim olmalı, kademeli fiyat uygulaması da iptal edilmeli.”

ALİAĞA KİMYA İHTİSAS VE KARMA OSB BAŞKANI HALUK TEZCAN: 
Sanayicinin de görüşü alınmalı

Enerji maliyetlerini düşürme gayretindeki sanayicinin LPG’ye yöneldiğine dikkat çeken Aliağa Kimya İhtisas ve Karma OSB Başkanı Haluk Tezcan, “Enerji planlaması konusunda sanayici ile fikir alışverişinde bulunulmalı” açıklamasını yaptı. Pandemi ile birlikte yaşanan enerji krizinde sanayicinin büyük bedel ödediğini kaydeden Haluk Tezcan, “Yaşanan enerji krizinde yurtdışında sanayi ve konutlar birlikte desteklenirken, ülkemizde sadece konutlar desteklendi. Bedeli sanayici ödedi. Bu da sonuçta üretim ve ihracat rakamlarına yansıdı. Enerji yoğun sektörler, yaklaşık yüzde 30 daha düşük maliyetli LPG’ye ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelerek üretime devam etmeye çalışıyor” dedi.

Türkiye-Bulgaristan arasında doğalgaz anlaşması imzalandı

Türkiye ile Bulgaristan arasında yılda yaklaşık 1,5 milyar metreküpe kadar doğalgaz transferi sağlayacak işbirliği anlaşması imzalandı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Bulgar mevkidaşı Rosen Hristov’un nezaretinde düzenlenen törende, iki ülke arasında doğal gaz alanında işbirliği anlaşması imzalandı. Bakan Dönmez, imza töreninin ardından yaptığı açıklamada, “Süresi 13 yıl olacak anlaşmayla yıllık yaklaşık 1,5 milyar metreküpe kadar gaz transferi söz konusu olacak. Başta Bulgaristan olmak üzere Avrupa’nın da doğal gaz arz güvenliğine büyük katkı sağlayacak” dedi.