Sanayi üretimi şubatta yüzde 7,5 arttı

Şebnem TURHAN

Sanayi üretimi koronavirüs vakasına Türkiye’de rastlanmasından önceki son ay şubatta takvim etkisinden arındırılmış olarak geçen yıl şubata göre yüzde 7,5 arttı. Şubat ayı için ekonomistlerin beklentisi ile paralel gelen sanayi üretiminde büyümeye en fazla katkı ise tekstil sektörü ile cephane, silah imalatı ve inşaatta kullanılan metal yapı malzemelerin imalatını kapsayan fabrikasyon metal ürünleri imalatından geldi. Aylık sanayi üretimi ise mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış olarak ocak ayına göre yüzde 1,2 arttı.

Şubat verisi revize edilebilir

Öte yandan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) sanayi üretimi endeksi hesabında koronavirüs salgının etkisini hissetti. TÜİK’in yaptığı açıklamada endeks hesaplarken veri kaynağı olarak aylık sanayi üretim anketini ancak KDV beyannamelerinden elde edilen verileri de kullandığını belirtti. Koronavirüs salgını nedeniyle 26 Mart’a kadar verilmesi gereken KDV beyannamelerinin verilme süreleri 24 Nisan’a kadar uzatılmış olması nedeniyle şubat KDV beyannamelerinin tamam verilmedi. Bu nedenle, 2020 Şubat endeksi e-fatura, e-arşiv fatura, kartlı ödeme ve dış ticaret verileri gibi alternatif veri kaynakları kullanılarak hesaplandı. TÜİK beyannamelerin verilmesinin ardından endeksleri revize edebilecek.

Sanayi üretimi artışında en büyük pay imalat sanayindeki yüzde 8’lik büyüme. İmalat sanayi toplam sanayi büyümesine 7.2 puanlı katkı yaptı. İmalat sanayinin alt kollarında en hızlı büyük katkı yapanlar gıda, tekstil, fabrikasyon metal ürünleri imalatı ve kimya sanayi oldu. Gıda sektöründe şubatta geçen yıla göre üretim büyümesi yüzde 5,5 ve imalat sanayiye etkisi 0.7 puan. Tekstilde ise yeni sezon ve koronavirüs öncesi üretim artışı yüzde 10,8. Bu imalat sanayi büyümesine 1.1 puanlık katkı yaptı. Giyim eşyalarında yüzde 6,3 artış ve 0.4 puanlık katkı sağlandı.

Silah ve cephane üretiminde artış

Mart ayında koronavirüs salgını ile talep artışı yaşayan ağaç ve mantar ürünlerinde şubatta yüzde 15,4’lük, kağıt ve kağıt ürünleri imalatında ise yüzde 12,9’luk üretim artışı var. Yine martta üretiminde hızlı büyüme beklenilen kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatında da yüzde 14,8’lik artış yaşandı. Kimya sektöründen gelen katkı 0.8 puan.

Silah ve cephane üretimi ile inşaatlarda kullanılan metal yapı ürünlerinin imalatını kapsayan fabrikasyon metal ürünlerinde şubatta yüzde 14 üretim artışı var. Bu sektörden imalat sanayiye katkı 1 puan. Otomotiv sektörü ise yüzde 6 üretim artışına rağmen 0.5 puanlık katkı sağlamayı başardı. Makine ve ekipman imalatında yüzde 11,6’lık artışla 0.6 puanlık katkı var. Vergi indirimlerinin sona erdiği mobilya sektöründe şubatta üretim yüzde 4,6 geriledi.

Asıl etki nisanla başlayacak

Sanayinin alt sektörlerinde ise imalatın dışında, şubatta madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi yüzde 1,7, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 4,4 üretim artışı yaşadı.

Mart ayına ilişkin sanayi üretimi verisini 14 Mayıs’ta göreceğiz. Analistler ilk çeyreğin son ayında koronavirüs etkisinin yaşanmasını bekliyor. Ancak analistler nisandan sonra yani yılın ikinci çeyreğinde çok daha ağır etkilerinin yaşanmasını öngörüyorlar. Gıda ve koronavirüs salgınında talep artışı yaşayan sektörler hariç sanayinin tüm kollarında martta daralma yaşanması bekleniyor.
Tablolar (excell olarak da ekledim)