Refinansmanda menkul kıymet yükümlülüğüne erteleme
Merkez Bankası, Menkul Kıymet Tesisi’ne ilişkin uygulama talimatında gerçekleştirdiği değişiklikleri duyururken; bankaların refinansman uygulamalarında faiz artışı durumunda yeni kredi olarak kabul edilmesi uygulaması kaldırıldı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Menkul Kıymet Tesisi’ne ilişkin uygulama talimatını bankalara gönderdi. Talimatta bankaların bilançolarında yüzde 60 olarak uygulanan TL dönüşüm oranı sınırının yüzde 57’ye indirildiği bilgisine yer verildi.
Yapılan değişiklikle yüzde 60 ile yüzde 70 arasında olan bankalar için 5 puan indirimli maddesi menkul kıymet tesisi uygulaması talimattan tamamen çıkarılırken yüzde 70 ve üzerinde olan bankalar için 7 puan indirimli olarak uygulanan oran 2 puan indirimli olarak değiştirildi.
Öte yandan oranı tutturamayan bankalar için menkul kıymet tesis oranı yüzde 10’dan yüzde 5’e indirildi.
Yayımlanan talimatta menkul kıymet tesisine tabi yükümlülükler maddesinde, “Menkul kıymet tesisine tabi yükümlülük tutarı için menkul kıymet tesis oranı yüzde 5’tir. Mevduat ve katılım bankalarının tabi oldukları muhasebe standartları ve kayıt düzeni esas alınarak Merkez Bankasınca belirlenen usul ve esaslara göre bankalarca gerçek ve tüzel kişi için hesaplanacak Türk lirası mevduat/katılım fonunun toplam mevduat/katılım fonu içindeki payına (Türk lirası payı) göre ilave veya indirimli olarak menkul kıymet tesis edilir. Menkul kıymet tesis oranı, gerçek ve tüzel kişi için hesaplanan paylardan düşük olanı;
a) Yüzde 57,00’ın altında kalan bankalar için 7 puan artırımlı,
b) Yüzde 60,00 (dâhil) ile yüzde 70,00 arasında olan bankalar için 5 puan indirimli,
c) Yüzde 70,00 ve üzerinde olan bankalar için 2 puan indirimli, uygulanır.
Bu fıkrada yer alan artırımlı ve indirimli oranlar, gerçek ve tüzel kişi için ayrı ayrı ilgili hesaplama tarihi ve bir önceki hesaplama tarihi itibarıyla hesaplanan Türk lirası paylarından yüksek olanı dikkate alınarak uygulanır” ifadelerine yer verildi.
Bununla birlikte bu uygulamadan hariç tutulacak kredilerin kapsamı altında yer alan savunma sanayi firmalarının savunma sanayi sektöründe faaliyet gösterdiklerini tevsik etmek üzere Savunma ve Havacılık Sanayii İmalatçılar Derneği üyesi olduklarını gösterir belgeyi aracı bankaya ibraz etmelerine gerektiğine dair ifade çıkarıldı.
TCMB menkul kıymet tesisine tabi varlıkların hesaplanması maddesinde de değişikliğe giderek bankaların refinansman uygulamalarında faiz artışı durumunda yeni kredi olarak kabul edilmesi uygulamasını kaldırdı.
Bankalar, kredi yapılandırmalarında daha yüksek faizle yenileme yaptıklarında, bu yeni kredi olarak kabul ediliyor ve bu nedenle menkul kıymet tutmaları gerekiyordu. Uygulama talimatına göre bu düzenleme kalkmış oldu.
Yayımlanan yeni talimatta, “Refinansman veya farklı bir isim altında kredinin faiz/kâr payı oranında artış yapılması yeni kredi kullandırımı olarak kabul edilir. İlave kredi kullandırımı olmaksızın ve kredinin vadesi ötelenmeden sadece faiz/kâr payı oranında indirim yapılıyorsa yeni kredi olarak değerlendirilmez” ifadeleri çıkarıldı.
