Perakende sektörü çok acil ‘ekonomik aşı’ bekliyor
BMD Başkanı Sinan Öncel, cirolardaki büyük kaybın yanı sıra, kiralar, genel giderler ve diğer maliyetlerdeki artış nedeniyle perakende sektörünün bağışıklık sisteminin çökmek üzere olduğunu, ‘ekonomik aşı’ yapılmazsa birçok markanın kapanacağını söyledi.
Salgın nedeniyle dünyada pek çok markanın iflas ettiği ya da küçüldüğü 2020 yılı, Türk perakende sektörü için de zor geçti. Türkiye’de market, elektronik ve mobilya gibi sınırlı birkaç kategori dışında perakende ciroları 2019’un ortalamada yüzde 60’ına ancak ulaşabildi. Bazı kategoriler için ‘yılın kurtarıcısı’ olarak görülen yılın son ayında ise sektör ortalamada yüzde 50 ciroyu bile zor yakaladı.
Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, cirolardaki dramatik kaybı, dernek üyeleri arasında yaptıkları aralık ayı anketinin de çarpıcı bir şekilde ortaya koyduğunu bildirdi. Öncel, çok acil ‘ekonomik aşı’ yapılmaması halinde yakın gelecekte birçok markanın kapanma tehlikesi ile karşı karşıya kalacağını söyledi.
Olağanüstü bir süreçten geçtiklerini vurgulayan Öncel, perakendenin sorununun normal dönemin şartları ve kurallarıyla çözülemeyeceğinin altını çizdi. Almanya’da yüksek yargının kira indirimini tartıştığını hatırlatan Öncel, Türkiye’de ise özellikle caddelerde bazı mülk sahiplerinin indirim bir yana 2021 ile beraber zamlı kira faturaları gönderdiklerini bildirdi. Öncel, perakende için acil olarak uygulanmasını istedikleri ve ‘ekonomik aşı’ olarak adlandırdığı önerilerini şöyle anlattı: “Salgın koşulları devam ettiği dönem boyunca mülk sahiplerine önümüzdeki yıllarda kayıplarını telafi edici vergi muafiyetleri sağlanarak, mağaza kiralarında yüzde 50 indirim yapılmalı. Ticaret Bakanlığımızın gündeminde bulunan Genel Gider Yönetmeliği bir an önce çıkarılmalı. Zarar eden mağazadan bir ay önceden bildirimde bulunmak şartı ile tazminatsız çıkış hakkı verilmeli. Kiralamalarda KDV ve stopaj oranları sıfırlanmalı.”
Aralık umulanı vermedi
Yılın son ayı, black friday ve e-ticaret sitelerinin ve markaların özel kampanyalarının yoğun olduğu bir dönem olarak kayıtlara geçti. E-ticarette önemli oranda artışlar yaşanırken aynı hareketlilik mağazalarda görülmedi. BMD, anketinde ise aralık ayına ilişkin sonuçlar şöyle sıralandı: AVM mağazalarının yüzde 66’sı, yılın son ayında yüzde 60 cironun altında kaldı. Kolay ulaşıma rağmen cadde mağazalarının yüzde 71’i, yüzde 80 ciroyu yakalayamadı. BMD üyelerinin yüzde 55’i, e-ticaret cirolarını yüzde 100’ün üzerinde artırdı.
E-ticaret cironun % 21’ine çıktı
Ankete göre geride bıraktığımız yılın genelinde AVM’lerdeki mağazaların yüzde 56’sı, hazır giyim markalarının yüzde 86’sı ve ayakkabı markalarının yüzde 88’inin 2020 ciroları 2019’un yüzde 70’ine bile ulaşamadı. BMD üyelerinin yüzde 31’i toplam cirolarının en az yüzde 21’ini e-ticaretten elde etti.
