Pahalılığın ucu turizme uzandı

Selenay YAĞCI

İSTANBUL - Türkiye’nin umutlarını bağladığı turizm enfl asyon nedeniyle tehlikede. Son bir yılda maliyetlerin yüzde 100 artması Türkiye’de otel fiyatlarına yansıdı. Türkiye’de tatil fiyatı turistlere bile pahalı gelmeye başladı. Daha önce Rus turist için 200 bin ruble olan Türkiye tatili şu anda 300-400 bin rubleye çıktı. Türkiye, Avrupa pazarında şu anda Yunanistan ile neredeyse aynı ama İspanya’dan pahalı. Rus turistler içinse Maldivlerden daha pahalı hale gelen Türkiye turizminde tehlike çanları çalmaya başladı. Rus turistlerin hala biraz son dakikacı olduğunu, Alman turistlerin ise erken rezervasyonla avantajlı biletler aldığını hatırlatan turizmciler, Rus turistte bu yıl kayıp yaşanabileceği uyarısında bulundu. Maliyetler arttıkça oda fiyatlarının da artmak zorunda olduğunu vurgulayan sektör temsilcilerini asıl endişelendiren ise yüksek fiyatlar nedeniyle ekim ayında başlayacak 2024 kontratlarında Avrupalı turistin de yönünü rakiplere çevirmesi.

Mısır Rus turisti çekmek için fiyat kırdı

Türkiye’ye geçen yıl 5,2 milyon Rus turist geldiğini, bu yıl rakamın 4 milyona gerileyebileceği uyarısında bulunan Rusya Tur Operatörleri Birliği (ATOR) Başkan Yardımcısı Taras Kobyshchanov, Türkiye’de otel fiyatlarının büyük oranda arttığını belirterek bu durumun talebi olumsuz etkileyeceğini söyledi. STR Global’in verilerine göre Antalya’da nisan ayında günlük satılan oda bedeli geçen yıla göre %37,4 artışla 110 Euro, İstanbul’da 138 Euro oldu. Avrupa ortalaması ise yüzde 140 Euro seviyesinde. TÜRSAB Yönetim Kurulu Üyesi Hamit Kuk da Türkiye’de enfl asyonun rakipleri İspanya ve Yunanistan’a göre daha fazla olduğunu, Rus turistlerin yüksek fiyatlar nedeniyle Mısır’a kaydığını belirterek, “Ruble de değer kaybetti. Bu sebeple ekonomik sıkıntılar yaşanıyor. Son dakikayı bekleyen Ruslar umduğu fiyatları bulamadı” dedi. Rus turistin Mısır’a yönelmesinde bu ülkenin fiyatları düşürmesi de etkili oldu. Mısır otellerinin konaklama tarifeleri 2022’nin başına göre yüzde 50’ye varan oranlarda gerilerken turların fiyatları da sadece bir ayda yüzde 35 düştü. Jolly Tur Yönetim Kurulu Başkanı Mete Vardar’a göre en yoğun enfl asyon artışı otellerde yaşandı. Dışarı yansıyan artışın %70’in üzerinde olduğunu belirten Vardar, otellerin maliyetlerinin ise %100’ün arttığı görüşünde. NG Hotels İcra Kurulu Başkanı Hediye Güral Gür de gıdada %80, içecekte %70, enerjide ise %180 artış yaşandığını ancak bunların tamamını fiyatlara yansıtmadıklarını vurguladı.

İngiltere pazarında İspanya daha ucuz

İngiltere Tüketiciler Derneği’nin karşılaştırmasına göre yaz sezonunda en ucuz haftalık paket tur 693 sterlinle İspanya’da. Türkiye 800 sterlinle ikinci sırada yer alırken aynı paketin Yunanistan fiyatı 867 sterlin. Geçen yılın aynı dönemine göre en yüksek artış yüzde 30 ile Yunanistan’da yaşanırken Türkiye paket tur fiyatındaki artış yüzde 21, İspanya’daki fiyat artışı ise yüzde 20. Erken rezervasyon oranının yüksek olması nedeniyle Avrupalı turistin yüzde 80’inin geçen yılın ekim ayından itibaren garantilendiğini hatırlatan Hamit Kuk, asıl sorunun 2024 yaz sezonunda yaşanacağını belirtti. Kuk, “Yüksek fiyatlar rezervasyonları etkiler” dedi.

İngiltere merkezli havayolu EasyJet ve Macaristan merkezli Wizz Air, kış döneminde İngiltere’nin iki kentinden Antalya ve Dalaman’a yapacağı uçuşları iptal etti. Her iki havayolunun da talebin düşük kalmasından dolayı böyle bir karar aldığı düşünülüyor.

“2000 Euro artış Alman için büyük şok”

Bentour Almanya Müdürü Songül Göktaş-Rosati, Türkiye’nin akıllarda “fiyat-kalite dengesini en iyi sunan ülke” olarak yer ettiğini belirterek, “İnsanlar geçen yıl tatil yaptığı otele bu yıl 2 bin Euro fazla ödüyorsa bu onlar için büyük şok” yorumunu yaptı. 2016’dan bu yana sürekli kriz yaşayan ve hep son dakikada fiyat indiren bir ülke olarak Türkiye’nin fiyat artışını pazarın kabul edemediğini belirten Göktaş-Rosati, “Çünkü yüzde 8 enflasyon olan Almanya’da bu tip fiyat artışları olağandışı” diye konuştu.

Alanya Turistik İşletmeciler Derneği Başkanı Burhan Sili de önceki yıllarda yaşanan krizlerde turizm sektörünün çare olarak fiyat kırdığını ancak bugün bunun mümkün olmadığını vurguladı. Sili, “Türkiye kaliteli hizmeti ucuza satmaya devam edemez. Önümüzdeki yıl kontratlarda fiyatlar daha da artar. Pahalı gelen turiste de pazarlamamızı iyi yapmamız lazım” dedi. Antalya Kent Konseyi Turizm Çalışma Grubu Başkanı Recep Yavuz, Almanya’da yapılan bir araştırmaya göre Alman tatilci için en cazip iki ülkenin Bulgaristan, Türkiye ve Arnavutluk olduğunu kaydetti.

“Türkiye artık pahalı ülke haline geldi”

Corendon Turizm Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Yıldıray Karaer, önce pandemi, ardından durgunluk ve Rusya-Ukrayna savaşının turizm sektörünü olumsuz etkilediğini söyledi. Operatörler ile otelciler arasındaki fiyat tartışmalarına işaret eden Karaer, “Her alanda maliyetlerin artmasıyla fiyatlar yükseldi. Turizmdeki oyuncular kredilerini ve borçlarını kapatabilmek, aynı zamanda bütçelerini gerçekleştirebilmek için para kazanmaya; bunun için de fiyat düşürmemeye çalışıyor. Fiyatlar yüksek olduğu için Belçika ve Hollanda’dan taşıyacağımız yolcu sayısında yeni planlamalara gittik. Türkiye artık pahalı bir ülke haline geldi” diye konuştu.

■ İlk 5 ülke arasında tek düşüş

Türkiye’de 2023’ün ilk 3 aylık döneminde Akdeniz’in en çok turist alan 5 destinasyonu içinde Yunanistan otellerdeki turist gecelemesi artışında rekor kırdı. Bu dönemde en çok geceleme İspanya’da yapıldı. Turizm DataBank’ın aktardığına göre, geceleme sayısı 2022 yılının aynı dönemine göre en fazla artan destinasyon yüzde 143 ile Yunanistan oldu. Yunanistan’ı yüzde 58 ile İtalya, yüzde 45 ile Fransa ve yüzde 35 ile İspanya izledi. Türkiye’deki otel geceleme sayısında ise yüzde 8 düşüş görüldü.

■ Antalya 5 ayda 2019’u geçti

Türkiye’de yaz turizminin başkenti Antalya’ya yılın ilk beş ayında hava yoluyla gelen turist sayısı 3,4 milyonu aştı. Antalya Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü verilerine göre, 1 Ocak–31 Mayıs tarihleri arasında şehri hava yoluyla ziyaret eden turist sayısı 3 milyon 405 bin 458 olarak gerçekleşti. Bu sayı ile turizm noktasında tüm zamanların en iyi başlangıcı Antalya’da devam etmiş oldu. Turizmde rekorlar yılı olarak bilinen 2019’da bu rakam 3 milyon 309 bin 285, 2020’de 512 bin 171, 2021’de 747 bin 894, 2022 yılında ise 2 milyon 422 bin 349 olarak gerçekleşmişti. 1 Ocak-31 Mayıs tarihleri arasında Antalya’ya en çok turist yüzde 26,32’lik oran ve 827 bin 618 ile Almanya’dan geldi. Almanya’yı yüzde 24,92 oran ve 783 bin 737 turistle Rusya, yüzde 11,2 oran ve 352 bin 184 turistle İngiltere takip etti.