Özel markalı ürünler gaza bastı, cirolar ikiye katlandı

Yener KARADENİZ - PERAKENDE DÜNYASI

Özel markalı ürünlerin cirosu 2022’de yüzde 99 artarak 200 milyar TL seviyesine yükselirken pazardan aldığı pay da yüzde 28,1’e çıktı. PLAT Özel Markalı Ürünler Sanayicileri ve Tedarikçileri Derneği Başkanı M. İmer Özer, yüksek enflasyona bağlı olarak söz konusu oranın bu yıl sonunda yüzde 30 mertebesine yükselmesini beklediklerini söyledi.

Geçen yıl art arda gelen zamların etkisiyle rekor düzeye yükselen enfl asyon, tüketici alışkanlıklarında önemli değişikliklere yol açtı. Bu değişikliklerden biri de gelirini enfl asyon karşısında korumak isteyen vatandaşların daha uygun fiyatlı ürünlere yönelmesi oldu. Bu durum önceki yıllarda düşük hızla ilerleyen private label (özel markalı) ürünlere olan talepte hızlı bir artışa neden oldu. Salgın öncesi dönemde yüzde 19 olan özel markalı ürünlerin hızlı tüketim ürünleri içindeki payı, geçen yılın tamamında yüzde 28,1’e yükselirken, toplam ciro ise 200 milyar TL’ye ulaştı.

Pazar payı 1,5 puan arttı

PLAT Özel Markalı Ürünler Sanayicileri ve Tedarikçileri Derneği ve NielsenIQ Perakende Paneli tarafından yapılan araştırmaya göre 2022’nin tamamında özel markalı ürünlerin cirosu bir önceki yıla göre yüzde 99 artarken pazar payı ise 1,5 puan yükseldi. Ana kategoriler arasında en fazla artış yüzde 29’luk pazar payı ve yüzde 102’lik ciro değişimiyle kişisel bakım ürünlerinde görüldü. Nielsen’in raporundan elde edilen veriler şu şekilde: “Sigara ve alkol ürünleri hariç hızlı tüketim ürünlerindeki pazar payı 2021 yılında 27,7 iken bu oran 2022 yılında 1,5 puanlık artışla 28,1’e yükseldi. Gıda ve alkolsüz içeceklerde 2021 yılında yüzde 28,7 olan oran pazar payı 1 puanlık artışla yüzde 29’a yükseldi. Ev temizlik ve benzeri ürünlerde yüzde 23,7 olan oran aynı düzeyde kalırken; kişisel bakım ürünlerinde yüzde 24,9’dan 25,1’e yükseldi.” Kategorilere göre ciro artışı ise son bir yıla göre sigara ve alkol ürünleri hariç hızlı tüketim ürünlerinde yüzde 99, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 102, ev temizlik ürünlerinde yüzde 79 ve kişisel bakım ürünlerinde de yüzde 89 olarak gerçekleşti.

İçecek ve atıştırmalıkta gerileme

Alkolsüz içeceklerde yüzde 9,7 olan pazar payı yüzde 9,6’ya düşerken, atıştırmalıklarda 20,4 olan pazar payı 19,6’ya geriledi. Süt ürünlerinde yüzde 52,5 olan pazar payı ise yüzde 54,1’e yükseldi. Yağlarda yüzde 48 olan pazar payı yüzde 9,5 artışla 52,6’ya çıkarak bu kategorideki zirvenin sahibi oldu. Ürünlere göre ciro değişimi ise alkolsüz içeceklerde yüzde 102, atıştırmalıklarda yüzde 99, süt ürünlerinde yüzde 103, yağlarda yüzde 115, dondurmalarda yüzde 90 ve son olarak bakkaliyede yüzde 95 olarak gerçekleşti.

Deterjanlarda ciro yüzde 128 arttı

Özel markalı ürün raporundan öne çıkan gelişmeler şöyle:

- Bulaşık deterjanlarında yüzde 17,7 olan pazar payı 20,1’e, poşetlerde yüzde 49,6’dan yüzde 51,8’e yükseldi.

- Deterjanlarda yüzde 6 olan pazar payı yüzde 7’ye, ev temizleyicilerde yüzde 22’den 24,1’e çıktı.

- Kimyasal olmayan ev temizleyicilerde 58,5 olan oran yüzde 58’e gerilerken, çamaşır yumuşatıcılarında yüzde 30,1 olan oran, yüzde 28,3’e düştü.

- Ürünlere göre yüzdelik ciro değişimi ise bulaşık deterjanlarında yüzde 101, poşetlerde yüzde 77, deterjanlarda yüzde 128, ev temizleyicilerde yüzde 91, kimyasal olmayan ev temizleyicilerde yüzde 48, çamaşır yumuşatıcılarda yüzde 65 olarak gerçekleşti.

- Ana kategorilerdeki en yüksek ikinci artışın yaşandığı kişisel bakım ürünlerinde vücut bakım ürünlerinde yüzde 14,2 olan pazar payı yüzde 13,7’ye düşerken, tıraş ürünlerinde yüzde 16,6'dan yüzde 18,1’e yükseldi.

Yıl sonu beklentisi yaklaşık yüzde 30

PLAT Özel Markalı Ürünler Sanayicileri ve Tedarikçileri Derneği Başkanı M. İmer Özer, yapılan ölçüm ve piyasa analizlerine göre 2022 yılında private label sektörünün 200 milyar TL seviyesinde ciroya ulaştığını söyledi. Özer, bu yıla ilişkin beklentileri konusunda ise, “Artan fiyatlar ve yüksek enfl asyon oranları göz önünde bulunduran tüketiciler daha uygun olan ürünlere yöneliyor. Private label ürünler, markalı ürünlere göre ortalamada yüzde 40 daha uygun fiyatla satılıyor. Bu yıl söz konusu gelişmelere bağlı olarak yüzde 28,1 olan private label markalı ürünlerin hızlı tüketim ürünleri pazarından aldığı payın yüzde 30 mertebelerine yükselmesini bekliyoruz” ifadelerini kullandı. İmer Özer’in verdiği bilgilere göre bu oran AB’de ise ülkeye göre değişmekle birlikte ortalamada yüzde 36 seviyesinde seyrediyor.