Otomobilde ÖTV matrah ayarı
Sıfır binek araçlar için ÖTV matrah limitleri değiştirildi, sektörün uzun süredir gündeme getirdiği ara baremler eklendi. DÜNYA’ya konuşan ODD Genel Koordinatörü Hayri Erce, “ÖTV matrahlarında ara baremlerin konulması ve bunun ocak ayında yapılması olumlu bir gelişme ancak, matrahlar en az yüzde 60 artırılmalıydı. Fiyatlara ve satışlara etkisi sınırlı olacak” dedi.
Aysel YÜCEL
Çip krizinin yanı sıra kurdaki yükseli paralelinde satışların hız kestiği otomotiv pazarında, sektörün uzun süredir gündeminde olan ÖTV düzenlemesi yapıldı. Bugün Resmi Gazete’de yayınlanan kararla sektörde büyük sorunlar yaratan yüzde 50 – yüzde 80 arasına, yüzde 60 ve yüzde 70 ara baremler eklendi
ÖTV Matrahı, 120.000 TL’yi aşmayanlar için %45 120-150.000 TL arası için %50, 150-175.000 TL arası için %60, 175-200.000 arası için %70 diğerleri için ide %80 oldu
Ayrıca bazı hibrit araçların da ÖTV matrahı artırıldı. Matrah artışı sonrası bazı modellerde yüzde 3 ila yüzde 16 arasında fiyat değişimi olacağı belirtiliyor.
Sistem değişikliğine ihtiyaç var
Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Yönetim Kurulu Başkanı Haydar Yenigün, ÖTV matrah düzenlemesine yönelik şu açıklamayı yaptı: “Bu baremlerle uğraşmak yerine, otomotivin önünü açacak, yeni bir düzenleme ile memlekete çok daha fazla katkı sağlayabiliriz. Şu anda, üretimdeki aksamalar ve ekonomik sıkıntılar nedeniyle araç satışlarında düşüş yaşanıyor. Dolayısıyla devletin vergi gelirleri de düşüyor. Sistemin önünü açmak lazım. Dün gece yapılan değişiklik, mecburiyet nedeniyle yapılmış kısa vadeli bir çözüm. Araç fiyatlarını yüzde 5 ila yüzde 10 arasında azaltacak gibi gözüküyor. Ancak varolan sistem daha da komplike olmuş. Türkiye hem otomotiv sektörünün önüne açacak hem de memlekete gelir sağlayacak bir sisteme geçilmesi gerekiyor.”
Ocak ayında yapılması pozitif ama..
DÜNYA’ya konuşan Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Genel Koordinatörü Hayri Erce, matrah düzenlemesinin olumlu ve olumsuz tarafları olduğunu, satışlara ise sınırlı etki yapacağını belirterek, “Bu matrah güncellemesinin ocak ayında yapılması, ekonomik öngörülebilirliğin yanı sıra sektörel öngörülebilirliği sağlamak açısından pozitif. Bunu ocakta yaptığınızda sektörler önünü daha rahat görüyor. Diğer yandan yüzde 50 ila yüzde 80 ÖTV baremi arasına iki ara barem konulması da olumlu bir gelişme. Çünkü ÖTV baremi yüzde 50’den yüzde 80’e sıçradığı zaman fiyat aralarında araç olmuyordu. Belli fiyatlarda otomobil bulabiliyorduk. Onun dışında bulamıyorduk. Son dönemde bazı tüketiciler yüzde 50 ÖTV diliminde aracı alıp yüzde 80’e çıkınca satarım düşüncesindeydi. Bunun da önüne geçecek” dedi.
“Matrah en az yüzde 60 artırılmalıydı”
Ancak diğer yandan matrahların en az yüzde artırılmasına da ihtiyaç olduğunu söyleyen Erce, “Bizim sektör Eıro kuruna çok bağlı. En son 13 Ağustos 2021’de matrah güncellemesi yapılmıştı. O zaman Euro kuru 10 TL’ydi. Şimdi ise 15 TL. Diğer yandan dünyada ciddi bir enflasyon var. Bu da araç fiyatlarına yansıyor. 2022 model fiyatları zamlı geliyor. Üzerine bu fiyatları koyduğun zaman en az yüzde 60 artırılmalıydı ÖTV matrahları. Dolaysıyla bu artışlar ihtiyacın gerisinde kaldı. Fakat sadece yüzde 33’lük bir artış var. Bu da az sayıda modele etki edecektir. Ağustos Satışlara etkisi sınırlı olacak. Ancak kurda önemli bir gerileme olursa fiyatlara ve dolayısıyla satışlara daha olumlu etki yapabilir” diye konuştu.
EBS Danışmanlık: Eksik ve yarım bir düzenleme
EBS Danışmanlık Genel Müdürü Erol Şahin, yeni düzenlemeyi şöyle değerlendirdi: “ÖTV matrahları yüzde 25,9 - yüzde 34,1 arası güncellenirken, fiyatlara yansıması yüzde 3,33-yüzde 16,67 arasında değişiyor. Bu güncellemenin yüksek enflasyon ve kur karşısında erimesinin uzun sürmeyeceği aşikar. Yine eksik, yine yarım bir düzenleme oldu. ÖTV uygulamasına getirilen iki yeni dilim dışında bu matrah düzenlemesi ilk çeyreği atlatamaz. Bu oranlar vergi tahsilatını arttırmak, kısa vadeli enflasyon rakamını küçük göstermek dışında uzun ömürlü olmayacak.Matrah dönemsel olarak mutlaka güncellenmeli.
300 bin TL’nin altında 5 model kalmıştı
Ağustos 2021’de ÖTV matrahlarında düzenleme yapılmış, bu sayede yüzde 80’den yüzde 50 ÖTV baremine giren 50’den fazla otomobil modelinin fiyatı yüzde 16’ya yakın düşmüştü. Ancak çip krizi nedeniyle tüketici yaklaşık 60 bin TL olan bu vergi avantajından yararlanamadan, kurdaki hızlı yükselişe paralel yüzde 50 ÖTV bareminde kalan model sayısı hızla düşmeye başladı. 300 bin TL’nin altındaki otomobilleri kapsayan bu ÖTV diliminde aralık başında 20’nin altına düşen model sayısı, 1’e inmişti. 20 Aralık’ta kurdaki düşüş sonrası ise model sayısı 5’e çıktı. Ancak sektör yetkilileri, maliyet artışları ve enflasyon nedeniyle bu araçların da yüzde 50 bareminde kalamayacağından endişe ediyordu.
"Sert fiyat geçişlerini engelledi"
ÖTV matrah düzenlemesini değerlendiren Hyundai Assan Genel Müdürü Murat Berkel, "ÖTV matrah baremlerinde 2022 yılı başında bir düzenleme yapılmasını bekliyorduk. Yeni uygulamayla ara baremlerin konulmuş olması, sert fiyat geçişlerinin bir nebze de olsa önüne geçmiş oldu" dedi.
Bazı modellerde fiyatların düştüğünü belirten Berkel, "Özellikle yerli ürettiğimiz i20 ve BAYON gibi modellerimizde yüzde 80’lik vergi dilimine giren bazı donanımlar şu an yüzde 60 ve 70’lik dilimde yer alıyor. Bu değişiklik sonrası bu modellerimizin fiyatlarında yüzde 6 ile yüzde 11 arasında düşüş oldu" ifadelerini kullandı.
