Motosiklette rekor satış, global devlerin üretim iştahını artırdı
Azalan alım gücüne bağlı olarak Türkiye tarihinde ilk defa satışlarda otomobili sollayan motosiklet, 2024’te farkı açacak. Otomobilde yüzde 35 yakın daralma, motosiklette ise en az geçen yıla paralel satış öngörülüyor.
AYSEL YÜCEL/İSTANBUL
Otomobil ve motosikletin önde gelen uluslararası markalarından Honda’nın Türkiye Kıdemli Genel Müdür Yardımcısı Bülent Kılıçer, geçtiğimiz hafta EKONOMİ gazetesini ziyaret etti. Gazetemiz Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Güldağ ve Genel Koordinatörü Vahap Munyar’ın da katıldığı toplantıda sorularımızı yanıtlayan Bülent Kılıçer, otomotiv sektörüne yönelik önemli açıklamalarda bulundu. Kılıçer, satışlarda otomobilden motosiklete bir kayış olduğuna dikkat çekerek, bu trendin 2024’te artarak süreceğine işaret etti.
Pandemiyle birlikte e-ticaretteki büyümeyle ivme kazanan motosiklet satışları, otomobil ve akaryakıta gelen zamlar sonrası otomobil pazarından da pay kapmaya başlamıştı. Motosiklet satışlarındaki artış 2023'te hızlandı, otomobil ile arasındaki makas kapanmaya başladı. Temmuz 2023’te ise Türkiye tarihinde ilk kez, motosiklet satışları otomobili solladı. İzleyen aylarda bu trend devam etti. Ocak-Kasım 2023 döneminde motosiklet satışları yıllık bazda yüzde 148 artarak yaklaşık 881 bin adete ulaşırken, aynı dönemde otomobil satışları ise yüzde 66,2 oranında artarak 841 bin adetin altında kaldı.
Henüz motosiklet pazarında aralık ayı satış verileri açıklanmadı. Ancak görüştüğümüz Motosiklet Endüstrisi Derneği (MOTED) yetkilileri, motosiklet pazarının geçen yılı 950 bin adete yakın bir satışla kapattığını öngörüyor. Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre, 2023 yılında otomobil satışları yüzde 63 artışla yaklaşık 947 bin adet oldu. 2024’te ise motosiklet satışlarının çok daha büyük bir fakla otomobilin önüne geçmesi bekleniyor.
Otomobil almak zorlaşacak
Honda Türkiye Kıdemli Genel Müdür Yardımcısı Bülent Kılıçer, 2024’te otomobil satışlarında yüzde 35’e yakın daralma öngördüklerini, motosiklet satışlarının ise en az 2023’e paralel, yani 900 bin adetler civarında olmasını beklediklerini ifade etti. MOTED yetkilileri ise pazarın gelecek yıl 1 milyon adete çıkabileceğini, 125cc motorların B sınıfı ehliyetle kullanılmasının önünün açılmasıyla bu rakamın 1.2 milyon adete ulaşabileceğini ifade ediyor. MOTED Genel Koordinatörü Remzi Öztürk, bu konuda önümüzdeki haftalarda yasal bir düzenleme yapılmasının gündemde olduğunu söyledi.
Hızla düşen alım gücü nedeniyle otomobile erişimin giderek zorlaştığını ifade ederek Kılıçer, “Otomobil satışlarının bu yıl 2023’ün çok altında kalacağını düşünüyoruz. Bunun birkaç sebebi var. En büyük problem krediye ulaşım konusunda yaşanıyor. Geçmişte kredi kullanım oranı otomobilde yüzde 65 civarındaydı. Ancak şu anda krediye ulaşsanız da yüzde 20’sini karşılayabiliyorsunuz ki, bu da çok az bir miktar. Bu sorun 2022’de de vardı. Ancak 2023’te fiyatlar çok arttı. Şu anda en ucuz otomobilin fiyatı 1 milyon TL’ye dayandı. Satın alma gücü enflasyona o kadar yenik düştü ki, otomobil fiyatları biraz enflasyon üzerinde arttı. Bu yılın ortasında yüzde 65-70 enflasyon bekliyorsak, kurda da hızlı bir yükseliş olursa 1 milyon TL’lik seviye 1,3 milyon TL’ye gidebilir. Dolayısıyla bu yıl otomobil satışları için iyimser bir tablo çizemiyoruz” açıklamasını yaptı. Kılıçer ayrıca, tüketicinin fiyatların aratacağı endişesiyle geçen yıl otomobil alımını öne çektiğini belirterek, "Geçen yıl 2024'ün talebinin yaklaşık yüzde 15-20'sini sattık. Bu da pazarı zorlayacak bir gelişme olacak" dedi.
Otomobil alamayanların daha ulaşılabilir bir mobilete aracı olan motosiklete yöneldiğini belirten Kılıçer, “İlk kez motosiklet alanların sayısında önemli bir artış görüyoruz. Doktorlar, mühendisler, pilotlar özellikle yazın otomobilini bırakıp motosiklet kullanmaya başladı. Diğer yandan otomobil alamadığı için motosiklet alanların sayısı da hızla artıyor. En ucuz otomobilin fiyatı 1 milyon TL’ye dayanırken, 250cc orta segment bir motosiklet alınarak çok rahat şekilde bireysel mobilite ihtiyacı karşılanabiliyor.
“Satışların üçte biri elektrikli”
Bülent Kılıçler, satılan motosikletlerin yüzde 30-35’inin yani, satılan her 3 motosikletten 1’inin elektrikli olduğuna dikkat çekerek, “Motosiklet otomobile göre çok daha az yakıyor. Ama tabii ki elektrikli olması maliyeti daha da daha azaltıyor” dedi. Honda, 2023'te Türkiye’de 126 bin adet motosiklet satışı gerçekleştirerek tarihi rekor kırdı. 2024 yılında ise marka 165 bin adetlik satış hedefliyor. Bu da yüzde 30’un üzerinde bir büyümeye işaret ediyor.
HONDA, MOTOSİKLET İÇİN DÖNEBİLİR
Bülent Kılıçer, yükselen satışların markaların Türkiye’de yatırım iştahını artırdığını, 2024’te bu konuda önemli gelişmeler olabileceğini söyledi. Aynı zamanda eski MOTED başkanı olan Kılıçer, “BMW, Yamaha ve Honda gibi uluslararası motosiklet markalarının bir ülkede fabrika yatırımı yapması için iki temel şart var: Sürdürülebilir bir pazar ve öngörülebilirlik. Şayet satışlar bu yıl da 900 bin adet olursa sadece Honda’nın değil, diğer birçok markanın üretim için kolları sıvayacağını düşünüyorum. İlk yarıdaki satış performansına göre bu konuda yatırım haberleri gelmeye başlayabilir” dedi. Honda, Gebze’de bulunan ve Civic modelini üreten fabrikasında, Eylül 2021’de son aracı banttan indirerek üretimi sonlandırılmıştı. MOTED Başkanı Başarı Erbaş da markaların yatırımı gündeme aldığını ifade ederek, “2023 yılında bir milyon adetlik satışa dayandık. Bu rakamlar motosiklet için çok umut verici. Bundan sonra sektörün endüstriye dönüşmesi için gerekli tedbirleri almak gerekiyor. Hedefimiz yüzde 100 yerli motosiklet üretmek olacak” diye konuştu.