Metallerde ekonomik türbülans provası

EVRİM KÜÇÜK

ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük vergisi hamlesi finans piyasalarını şok ederken, sanayi metalleri tarifelerin ekonomide yaratabileceği kaosun adeta provasını yaşadı. Vergilerin küresel ekonomi ve talep üzerinde yaratacağı baskı endişesiyle bakırın öncülüğünde sanayi metalleri sert geri çekilme yaşadı. Fiyatlarda zayıfl ığın sürebileceği uyarısı yapılıyor.

Bakırda yüzde 14’lük çöküş

Trump’ın geçen hafta tüm ithal mallara yönelik yüzde 10 ila 49 arasında değişen temel gümrük vergisinden bakırı muaf tutulması ve vergilerin yol açabileceği ekonomik sorunlar en çok bakırı vurdu. Beyaz Saray’ın ulusal güvenlik gerekçesiyle bakır tarifelerine yol açabilecek kapsamlı bir soruşturmayı duyurmasının ardından bakır fiyatları yükselişe geçmişti. Soruşturma emri fiziksel olarak bakırın ABD’ye kitlesel hareketini tetiklemişti.

Ancak ABD’nin karşılıklı tarifelerinin küresel üretim faaliyetlerini olumsuz etkileyeceği endişesi, Londra’da 3 ay vadeli bakırın ton fiyatını haftalık bazda yüzde 11 azalarak 9000 doların altına çekti. Londra’da 8.780 dolara kadar geriledi. New York’ta düşüş daha da büyüktü. Pound başına fiyat yüzde 14.2 gerileyerek 4.37 dolara indi.

 Alüminyum 7 ayın en düşük seviyesinde

Alüminyum vadeli işlemleri, artan ticaret gerginlikleri ve tarifelerin küresel talebi etkilemesiyle yedi ayın düşük seviye olan ton başına 2.380 dolara düştü. Fiyatlarda haftalık kayıp 6.8, aylık kayıp yüzde 10 civarında.

Trump, ithalata yüzde 10’luk bir temel vergi koydu fakat en büyük ticaret ortakları Çin, AB, Japonya ve Hindistan’a sırasıyla yüzde 34, yüzde 20, yüzde 24 ve yüzde 26 gibi yüksek vergiler açıkladı. ABD ayrıca ithal araçlara yüzde 25’lik bir vergi uygulamaya başladı ve bu da ticaret aksaklıklarına katkıda bulundu. Trump; Kanada, Meksika ve AB’den gelen çelik ve alüminyuma uyguladığı yüzde 25’lik tarifeler, Rus alüminyumuna uygulanan yüzde 200’lük bir tarifeyle birlikte 12 Mart’ta yürürlüğe girdi. Bu arada, Kanada Rus alüminyum ve çelik ithalatını yasakladı. Artan korumacılık belirsizliği körükleyerek alüminyum fiyatlarını aşağı çekiyor.

Nikel hem korumacılık hem arz ile boğuşuyor

Nikel vadeli işlemleri, ticaret savaşı endişeleri ve Endonezya’dan gelen arz fazlası nedeniyle Eylül 2020’den bu yana en düşük seviyesi olan ton başına 14.650 dolara indi. Londra’da nikelin 1 haftalık değer kaybı yüzde 10.73 oldu. Bu arada, Londra’da artan nikel stokları baskıyı artırıyor ve Çin’de işlenmiş Endonezya nikeli artık LME stoklarının yüzde 50’sinden fazlasını oluşturuyor; bu oran 2024’ün başında sadece yüzde 11’di.

Çinko ve kurşun %6 düşüş yaşadı

Çinko talebinin önemli bir nihai kullanım sektörü olan inşaat sektöründe toparlanma beklentisi düşük olduğundan yatay kalması bekleniyor. Böyle bir ortamda ticari gerginlikler metali haftalık bazda yüzde 6.8 zayıfl atıp ton başına 2.660 dolara düşürdü. Kurşun da yine yüzde 6 düşüşle ton başına 1.907 dolara indi.

Burayı ihracat kontrolü şeklinde degistirelim

Çin, ABD’nin “karşılıklı tarifeler” kapsamında ülkeden ithal ürünlere getirdiği yüzde 34’lük gümrük vergisi artışına karşı, küresel arzının büyük bölümünü sağladığı bazı nadir toprak elementlerinin ihracatına kısıtlama getirdi. Samaryum, gadolinyum, terbiyum, disprosyum, lütesyum, skandiyum, itriyum ve alaşımlarının olduğu 7 kategorideki orta ve ağır nadir metallerin 4 Nisan’dan itibaren ihracat kontrol listesine alınacağı bildirildi.

Tüketim malları ithalatındaki 'soluksuz yükseliş' devam ediyorEkonomi

Gemi ihracatındaki daralma yüzde 40’a ulaştıDenizcilik