Merkez'den 'kur geçişkenliği' vurgusu
Merkez Bankası, TÜİK'in dün açıkladığı ve 19 yılın zirvesine ulaşan enflasyon için değerlendirmelerini paylaştı.
Merkez Bankası rekor kıran aralık ayı enflasyon verisine ilişkin yayımladığı fiyat gelişmeleri raporunda enflasyonda bir çok kalemdeki yükselişe döviz kuru gelişmelerinin yansımalarının görüldüğünü vurgulayarak TL’deki değer kaybı neticesinde üretici fiyatları kaynaklı baskıların çok güçlü hissedildiğine dikkat çekti.
Merkez Bankası, yıllık enflasyonun tüm ana gruplarda yükseldiğini belirttiği raporunda enflasyondaki yükselişe en belirgin katkının temel mal ve gıda alt grubundan geldiğini kaydetti. Rapora göre aralık döneminde birçok kalem üzerinde döviz kuru gelişmelerinin yansımaları hissedildi ve kur geçişkenliğinin yüksek olduğu temel mal grubunda fiyatlar özellikle dayanıklı tüketim malları öncülüğünde yüksek bir oranda arttı.
Dayanıklı tüketim malları arasında da otomobil fiyatlarındaki artışın dikkat çektiği ifade edilen raporda, gıda grubunda yıllık enflasyon taze meyve ve sebze kalemlerinde görece daha ılımlı seyretti ancak girdi maliyetlerinin etkisiyle taze meyve ve sebze dışı kalemlerde kayda değer bir oranda yükseldi.
TL’deki gelişmelerle tüm alt gruplarda yükseliş
Temel mal yıllık enflasyonunun aralık ayında 22.19 puanlık kayda değer bir artışla yüzde 40,55 seviyesine geldiğine işaret eden Merkez Bankası raporunda şöyle denildi: “Bu dönemde yıllık enflasyon Türk lirasındaki gelişmelere bağlı olarak tüm alt gruplarda belirgin yükseliş göstermiş ve genele yayılan fiyat artışları kaydedilmiştir. Dayanıklı mal fiyatları bu dönemde aylık bazda yüzde 30,33 oranında artmış, bu yükselişi otomobil fiyatları sürüklerken, beyaz eşya, diğer elektrikli ve elektriksiz aletler ve mobilya fiyatlarında da yüksek artışlar görülmüştü. Aralık ayında tütün ürünleri fiyatlarında yaklaşık 2 TL düzeyinde artış gerçekleşmiştir. Tütün ürünleri fiyatları bu dönemde yüzde 11,96 oranında artmış, bu gelişmenin tüketici enflasyonuna etkisi 0,49 puan olmuştur.”
Uluslararası fiyatlar gerilerken yurtiçinde arttı
Uluslararası enerji fiyatlarında bu dönemde gerileme olurken, döviz kuru gelişmelerinin yansımalarıyla başta akaryakıt, tüp gaz ve kömür olmak üzere yurt içi enerji fiyatlarındaki artışlar devam etti. Hizmet grubunda da yükselişler genele yayılırken, bilhassa lokanta-otel grubu fiyatlarındaki hızlanma gıda enflasyonundaki görünümün de etkisiyle belirgin oldu.
Türk lirasındaki değer kaybı, emtia fiyatlarındaki yüksek seyir ile tedarik zincirlerinde devam eden aksamalar neticesinde üretici fiyatları kaynaklı baskılar oldukça güçlü seyretti. Raporda, “Bu görünüm altında, B ve C göstergelerinin yıllık enflasyonları ve ana eğilimleri belirgin bir yükseliş göstermiştir” denildi.
