Merkez Bankası faizi değiştirmedi, likidite mesajı verdi

Şebnem TURHAN

Enflasyonun yüzde 70’e dayandığı, dolar/TL’nin bir ayda yüzde 10’un üzerinde yükseliş gösterdiği ortamda toplanan Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK) politika faizini yüzde 14’te sabit bıraktı. PPK metninde piyasa yüksek enflasyondan rahatsızlık ve mücadele konusunda daha fazla ifade ve yorum beklerken, geçen ayki metne göre tek bir önemli değişiklik yapıldı.

PPK metnine “Değerlendirme süreçleri tamamlanan teminat ve likidite politika adımları devreye alınacaktır” ifadesi eklendi.

Uzmanlar bu ifadenin açıklanmaya muhtaç olduğunu vurgularken piyasa da ne tepki vereceğini bilemedi. Dolar/TL önce 16.39 seviyesinden 16.42’ye yükselse de karar öncesi seviyesine gerilerken Borsa İstanbul’da pozitif seyir korunuyor.

Peki yeni eklenen “Değerlendirme süreçleri tamamlanan teminat ve likidite politika adımları devreye alınacaktır” ifadesi ile Merkez Bankası Para Politikası Kurulu ne kastetmiş olabilir?

Yılın ikinci Enflasyon Raporu’nda da Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu konuşmasında Liralaşma stratejisine atıf yaparak teminat çeşitlendirilmesi ve likidite yönetimi uygulamaları ile TL kullanımını merkeze alan bütüncül bir yaklaşımla oluşturulduğunu belirtmişti. Buna yönelik olarak da Kavcıoğlu, TCMB’nin likidite işlemlerinin tamamen TL olması, bilançolarda TL’nin önemli ölçüde artmasını amaçladıklarını kaydetmişti.

TL teminatların artırılması

PPK metnine de bu ifadenin eklenmesiyle ekonomistler öncelikle bankaların borçlanmasında TL teminatların artırılmasının ve fonlamada da TL ağırlığın artırılmasına bir ödül politikasının devreye alınabileceğini dile getirdi.

Daha önce Merkez Bankası’nın döviz mevduattan dönüşüme ilişkin uygulamayı duyurduğu ancak sonra ertelediği komisyonun aksine bu kez döviz mevduattan dönüşüm oranına göre bir ödül sistemi yani ek faiz verilmesi gibi adımların uygulanabileceğini kaydeden analistler, kur korumalı TL mevduata geçişin sürmesinin teşvik edilmesinin de hedeflendiğini belirtti.

Likidite adımları ne olabilir?

Analistler likidite politika adımları konusunda ise kafa karışıklığı yaşıyor. Bunun bir sıkılaşma olarak anlamlandırılabileceğini belirten analistler ancak bunun yine ‘selektif kredi’ politikasının da bir devamı olacaksa bunun çok etkili olmayacağını dile getirdi. Analistler liralaşmayı teşvik için TL’nin sıkılaşması ise bu ifadeden kastedilenin o zaman doğru bir adım olabileceğini belirtti.

Merkez Bankası’nın PPK ifadesinden hareketle atılabilecek olası adımların toplam kredi büyümesini yavaşlatacağı, parasallaşmanın hızını keseceği için enflasyona katkısı olabileceğini vurgulayan analistler ancak yine de bu adımların yeterli olmayacağına işaret etti.

Öte yandan PPK metninde bir diğer değişiklik de “Bu çerçevede, iktisadi faaliyet, işgücü piyasası ve enflasyon beklentilerinde ülkeler arasında farklılaşan görünüme bağlı olarak gelişmiş ülke merkez bankalarının para politikası adımlarında ayrışma gözlenmekle birlikte, merkez bankaları destekleyici parasal duruşlarını halen sürdürmektedir” ifadesinde oldu. Cümle nisan PPK metninde destekleyici parasal duruşların azalarak devam ettiği şeklinde yer alıyordu. Piyasa bu ifadenin yumuşatıldığını ve Merkez Bankası PPK’nın gelişmiş ülke merkez bankalarının atacağı adımlara karşı çok iyimser bir pozisyonda bulunduğu yorumunu yaptı.