Merkez Bankası, faiz indirimine ne zaman başlar?
Ekonomistler, PPK metnindeki değişikliği ve Merkez Bankası'nın bundan sonra izleyeceği para politikasına ilişkin değerlendirmelerini paylaştı...
Şebnem TURHAN - Hüseyin KOYUNCUOĞLU
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizini yüzde 19 seviyesinde bırakırken, toplantı metninde değişikliğe gitti. 'Politika faizinin enflasyonun üzerinde oluşuturulmaya devam edileceği' ifadesi toplantı metninde yer bulurken, 'gerekirse ilave sıkılaştırma yapılacağı ve sıkı duruşun uzun müddet korunacağı' ifadesi metinden çıkarıldı.
Ekonomistler, artık faiz artırımının söz konusu olamayacağını, enflasyonun seyrine bağlı olarak, Merkez Bankası'nın faiz indirimine gidebileceğini düşünyor.
"Piyasayı faiz indirimine hazırlayan metin"
Dünya Gazetesi Yazarı ve Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Hakan Kara, TCMB’nin faiz kararında bir sürpriz olmamasına rağmen piyasa tepkisinin bir miktar olumsuz olduğunu söyledi. Kara, "Bunun sebebi önceki politika metinlerinde yer alan “gerekmesi durumunda ilave parasal sıkılaşma yapılacaktır” ifadesinin çıkarılmış olmasıydı. Enflasyon risklerinin devam ettiği bir dönemde bu ifadenin çıkması ne kadar iyi bir fikir tartışılır. Bu cümlenin çıkması, aracınıza sıfır maliyetle bir kasko sigortası yapma fırsatını tepmeye benziyor. Önümüzdeki dönemde ortaya çıkabilecek ilave risklere karşı koruma kalkanımızı zayıflatıyor. Öte yandan bir faiz indirimi planlanıyorsa kendi içinde tutarlı bir değişiklik olduğunu da eklemek lazım. Enflasyona dair değerlendirmelere baktığımızda ise Merkez Bankasının yine nispeten temkinli bir dil kullandığı gözlenmekte. Fakat bu temkinli dile rağmen neden faiz indirimi planının yapıldığı konusu açık değil. Özetle bugünkü iletişim metni önümüzdeki aylar için piyasayı faiz indirimine hazırlayan bir metin niteliğinde olmuş" diye konuştu.
"Enflasyonun alan açtığı ilk fırsatta faiz iner"
Marbaş Menkul Değerler Genel Müdür Yardımcısı Soner Kuru, Merkez Bankası'nın 'ilk fırsatta' faizi indireceğini beklediklerini söyledi. Kuru, "Bir önceki toplantının basın duyurusunda “Gerekmesi durumunda ilave parasal sıkılaşma yapılacaktır" ifadesi bulunuyordu, bu toplantıda bu metnin kaldırılmış olması ve "Politika faizi, enflasyonun üzerinde bir düzeyde oluşturulmaya devam edilecektir" ifadesinin eklenmiş olmasını ileri yönelik bir gevşeme sinyali olarak değerlendiriyoruz. Önümüzdeki dönemde makro dengeler ve enflasyonun TCMB’ye alan açtığı ilk fırsatta faiz indirilmesi konusunda beklenilmeyeceğini düşünüyoruz. Bir sonraki toplantı tarihi olan 6 Mayıs öncesinde açıklanacak nisan ayı enflasyon rakamları beklentilerden yüksek gelmezse, 6 Mayıs toplantısında bir faiz indirimi ihtimalini yüksek görüyoruz" değerlendirmesini yaptı.
"Makul reel faiz artık ajandada yok"
Dünya Gazetesi yazarı ve TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Atılım Murat, Para Politikası Kurulu metninden ‘gerekirse ilave sıkılaştırma yapılabileceği’ ifadesinin kaldırılmasının ve enflasyonun üzerinde politika faizi söyleminin enflasyonun yüzde 19’u aşmadığı sürece politika faizinde değişiklik olmayacağını gösterdiğini söyledi. Atılım Murat, "Ben enflasyonda olağanüstü gelişmeler olmadığı sürece en fazla yüzde 18 seviyesinin görülmesini öngörüyorum ve zaten böyle bir durumda da yüzde 19 politika faizi enflasyonun üzerinde kalıyor. Geçen dönemde vurgulanan makul reel faiz artık Merkez Bankası’nın ajandasında yok" ifadelerine yer verdi.
"Denkleme yatırım üretim istihdam girdi"
Dünya Gazetesi yazarı Tuğrul Belli ise "Merkez Bankası'nda Kavcıoğlu döneminin ilk PPK'sında faizlerde beklendiği gibi bir değişikliğe gidilmedi. Gidişata baktığımızda enflasyonun yüzde 19'un üzerine çıkması pek olası değil. Hal böyle olunca da kısa vadede TCMB'den faiz artışı beklememek gerek. Elbette bunun olması için enflasyonda ani ve sert yükselişler yaşanmaması gerekiyor. Faizler değişmezken karar metninde Ağbal dönemindeki ifadelerin netliği bir parça bozulmuş gibi duruyor. Bir önceki metindeki güçlü ifadeler kullanılsa piyasalara daha net mesajlar verilebilirdi. Ağbal'ın piyasalardaki en büyük etkisi Merkez Bankası'nın tek amacının fiyat istikrarını sağlamak olduğu yönündeki mesajlarıydı. Yeni dönemde, her ne kadar fiyatlar genel düzeyinde sağlanacak istikrara bağlasa da yatırım, üretim, istihdam konuları da denkleme girmiş görünüyor" diye konuştu.
"Son çeyrekten önce faiz indirimi beklentimiz yok"
Dünya Gazetesi Yazarı ve Deniz Yatırım Araştırma Bölüm Müdürü Orkun Gödek'in değerlendirmesi şöyle: Birçok önemli başlık üzerinden getirilen yeni okumalar gelecek dönem beklentilerinin yeniden şekillenmesinde de önemli bir rol üstlenecek.
Öte yandan piyasa konsensüsüne işaret eden politika faizinde herhangi bir değişiklik adımının atılmamasından ziyade sıkı parasal duruşun güçlendirilmesi amacıyla şubat ayından bu yana kamuoyu nezdinde yakından takip edilen ifadelerin resmi iletişimde (yazılı) kendisine yer bulmadığı görülüyor. Ay sonunda gerçekleştirilecek olan ER sunumu ve soru-cevap kısmı iletişim açısından önemini koruyor. Enflasyonda mevut patikanın son dönem içerisinde yaşanan lira değer kaybı ve yüksek emtia fiyatlarının seyri de dikkate alındığında bir miktar daha yükseliş ve yılın son çeyreğine dek belirli bir patikada seyir şeklinde olacağını düşünüyoruz. Bu nedenle kendi projeksiyonlarımızda yılın son çeyreğinden önce politika faizinde indirim yapılması ihtimali yer almıyor."
