Merkez 3 günde ne kadar döviz sattı?

İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun, lisans diplomasının iptaliyle başlayan süreçte İBB yöneticilerinin da aralarında bulunduğu 106 kişiyle birlikte gözaltına alınmasının yankıları sürüyor. “Yolsuzluk” ve “terör” suçlamalarıyla gözaltında olan İmamoğlu’na destek olmak amacıyla gösteriler başlarken, piyasalarda sert dalgalanma ilk günden beri Türk Lirası’nda ve varlıklarda değer kayıplarına yol açıyor.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) “tarihi” müdahalelerde bulunurken, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de “programın sürdüğü, her şeyin yolunda olduğuna” yönelik açıklamalarını sürdürüyor.

Financial Times’ın aktardığına göre, TL’de ilk gün yüzde 10’nun üzerine çıkan gerilemeyi durdurmak için TCMB sadece ilk gün yaklaşık 12 milyar dolarlık döviz satışı gerçekleştirdi.

3 gün müdahale sürdü

19 Mart Çarşamba günü başlayan süreçte, Borsa iki kez devre keserken, döviz piyasalarında dolar ve Euro hızlı yükseldi. Dolar/TL 41 seviyesinin üzerine çıkarken, Euro da 44 liranın üzerine çıktı.

TCMB'nin müdahalesiyle kurlar gün sonunda gerilerken, perşembe ve cuma da piyasalarda türbülans sürdü.

Reuters ve Bloomberg hesaplamalarına göre, ilk gün yaklaşık 12 milyar dolarlık döviz satışı yapılırken, iki günde de toplamda 14 milyar dolar ek satış gerçekleştirildi. Böylece sadece üç günde piyasada yapılan döviz satışı 26 milyar doları buldu.

Kuru tutmak için ne kadar döviz satıldı?

Yurt içinde uzmanlar da döviz müdahalesinde miktarı hesaplarken, TCMB’nin eski Başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, “Bu hafta kuru tutmak için ne kadar döviz rezervi harcandığına dair veriler henüz netleşmedi fakat tahminlere göre durum budur” diyerek; grafik paylaştı.

Kara, paylaşımına şu sözlerle devam etti:

“Son 3 günde yaklaşık 23 milyar dolar satılmış görünüyor. (Varsayımlara göre bunun biraz altında veya üstünde gerçekleşebilir.) Kabaca, yarısının Çarşamba, kalanının Perşembe-Cuma satıldığını söyleyebiliriz.”

Son 3 günde yaklaşık 23 milyar dolar satılmış görünüyor. (Varsayımlara göre bunun biraz altında veya üstünde gerçekleşebilir.)
Kabaca, yarısının Çarşamba, kalanının Perşembe-Cuma satıldığını söyleyebiliriz. https://t.co/do3OQTN6Ou

— Hakan Kara (@ali_hakan_kara) March 21, 2025

“Hayat işte hep böyledir”

Prof. Dr. Evren Bolgün de döviz satışına yönelik şu değerlendirmeyi yaptı:

“1.5 yıl Dünyayı 3 kez dolaşarak yabancı yatırımcılardan portföy yatırımı için $ talep edersin Ancak çoğunluğu yerli yatırımcılar dövizlerini 1 yıl önce bozarak TL faizine geçerler 1 yılda $100 Milyar Rezerv toplarsın, $25 Milyarını 3 günde geri verirsin Hayat işte hep böyledir”

1.5 yıl Dünyayı 3 kez dolaşarak yabancı yatırımcılardan portföy yatırımı için $ talep edersin

Ancak çoğunluğu yerli yatırımcılar dövizlerini 1 yıl önce bozarak TL faizine geçerler

1 yılda $100 Milyar Rezerv toplarsın, $25 Milyarını 3 günde geri verirsin

Hayat işte hep böyledir

— Prof.Dr.Evren Bolgün (@ebolgun) March 21, 2025

“TCMB’nin elindeki araçlar uzun vadede yeterli olmayacak”

Prof. Dr. Kamil Yılmaz, piyasadaki türbülansı CNBC-e yayınında şu şekilde yorumladı:

“Merkez Bankası’nın elinde yeterince araç var. Piyasalarda bir günlük bozulmadan bahsetmiyoruz. Ancak Merkez Bankası’nın elindeki araçlar uzun vadede yeterli olmayacaktır. 15 defa 10 milyar dolar satsanız elindeki rezervler tükenecektir.”

“Güven ortamı sağlanmadıkça döviz kurları her fırsatta boşluğu kapatacaktır”

Prof. Dr. Emre Alkin de hem rezervlere hem de gündeme yönelik şu değerlendirmeyi yaptı:

“Daha önce 170 Milyar Dolar civarında olan özel sektör döviz borçlanması bu ekonomi yönetimi göreve gelmeden 125 milyar dolara inmişti. “Yüksek faiz-düşük kur” politikasıyla tekrar 180 Milyar Dolar civarına yükselen özel sektör döviz borçlanması sebebiyle kur hareketi eskisine göre endişe veren bir hale dönüştü. Döviz talebini piyasadaki TL ‘yi kısıp rezervlerden satarak azaltmaya çalışmak kısmen başarılı olur. Güven ortamı sağlanmadıkça döviz kurları her fırsatta boşluğu kapatacaktır. “Rekor rezerv” sözlerinin bir anlamı olmadığı, rezervlerin bir çırpıda eriyebileceği görüldüğüne göre uygulanan yanlış reçeteden tedricî şekilde uzaklaşmakta fayda var. “Merkez Bankası döviz almasa kurlar düşer” sözlerinin de şehir efsanesi olduğunu inşallah bazı meslektaşlarımız anlamıştır. Uzmanlar doğru yorum yaptıkça karar alıcıları da doğru yönlendirirler. Bu arada “toplantılara bizi çağırmazlar” diye ekonomi yönetimine sürekli güzelleme yapanların aslında en onlara büyük kötülüğü yaptığını da söylemeliyim. Bilginin yanında cesaret olmadığı zaman işe yaramıyor Dostlar.”

Daha önce 170 Milyar Dolar civarında olan özel sektör döviz borçlanması bu ekonomi yönetimi göreve gelmeden 125 milyar dolara inmişti. “Yüksek faiz-düşük kur” politikasıyla tekrar 180 Milyar Dolar civarına yükselen özel sektör döviz borçlanması sebebiyle kur hareketi eskisine…

— emre alkin (@emrealkin1969) March 22, 2025

TCMB, ara PPK toplantısı da dahil olmak üzere farklı önlemle alırken, gecelik borçlanma faizini artırdı.

Financial Times’a konuşan bir Türk bankacı, çarşamba günü “piyasalarda kontrolün kaybedildiğini” söylerken, bunun da “güvene” zarar verdiğini vurguladı. JP Morgan, Goldman Sachs, HSBC, ING gibi dünya devleri; Türkiye için beklentilerinin değişmediğini ancak “risklerin” arttığını belirtti.

Vadelide işlemler sürdü

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türk lirası uzlaşmalı vadeli döviz işlemleriyle satıma dün de devam etti.

TCMB'nin internet sitesinde yer alan veriye göre, dün (21 Mart Cuma) 885 milyon dolar tutarında Türk lirası uzlaşmalı vadeli döviz satım işlemi yapıldı.

TCMB, böylece son güç günde toplam 1 milyar 122 milyon dolar karşılığı Türk lirası uzlaşmalı vadeli döviz satım işlemi gerçekleştirmiş oldu.

Reuters, Merkez Bankası’nın ne kadar döviz sattığını hesapladıEkonomi

TL’deki hareket TCMB’yi zorlayabilir: Faiz artışı yeniden kapıda mı?Ekonomi

Kurlardaki hareketliliği uzmanlar nasıl yorumladı?Dolar