Memet Atalay: Sadece Şanlıurfa’daki kayıp-kaçak azalışı bir Atatürk barajı ediyor
DİCLE Elektrik Yönetim Kurulu Başkanı Memet Atalay EKONOMİ’ye değerlendirdi. Atalay, kaçakla mücadele için sıradışı önlemler aldıklarını dikkat çekerek, "Dağıtım bölgemizde halkın büyük kısmı kaçağa karşı, kaçağın yüzde 75’i, toplam kaçak kullananların yüzde 3’ü tarafından yapılıyor. Sadece Şanlıurfa’daki kayıp-kaçak azalışı bir Atatürk barajı ediyor" dedi.
Mehmet KAYA- ANKARA
Dicle Elektrik Yönetim Kurulu Başkanı Memet Atalay, dar gelirli kişiler için ciddi elektrik teşvikleri olduğunu, kaçakla mücadele için yoğunlaşan çabalarda, aboneliklerini yapan, faturalarını ödeyen abonelerin mağdur edilmemesi için sıradışı önlemler aldıklarını söyledi. Dağıtım bölgesinde kaçak ve kayıpların yüzde 37,5’a gerilediğini, çok sayıda merkezde Türkiye ortalamasının da altına inildiğini söyleyen Atalay, kaçakla mücadelenin boyutlarının tam anlaşılamadığını vurgulayarak, “sadece Şanlıurfa'da kayıp dışını önleyerek bir Atatürk Barajı'nın ürettiği enerji kadar tasarrufumuz var” dedi.
Kent merkezlerinde yatırımın büyük oranda tamamlandığını, yakın dönemde kırsal kesimde de devam eden şebeke ve diğer ekipmanlara yatırıma ağırlık vererek altyapıyı yenileyeceklerini söyleyen Atalay, bir kaçak kullanımın, normal tüketimin 10 katına kadar çıktığını vurguladı.
Memet Atalay, bölge dağıtım hizmetini ilk devir aldıkları dönemde 1.2 milyon abone, 20 milyar kWh tüketim ve kayıp-kaçak oranının yüzde 76, faturalanan kısımdaki ödeme yapılmama dahil edildiğinde de toplam tüketimin ancak yüzde 14’ünün bedelinin alınabildiğini vurguladı. 2024 sonunda, elektrik tüketiminin 21.6 milyar kWh, abone sayısının 2.3 milyon olduğunu belirten Atalay, “Geldiğimiz noktada kayıp kaçak oranını yüzde 37.4’e düşürdük. Burada tabii çok ciddi bir iyileşme söz konusu. Şimdi bizim hesaplarımıza göre eğer Türkiye'deki enerji tüketim ile aynı oranda bizim bölgede de artış olsaydı hesaplarımıza göre Dicle Bölgesine bugün 30 milyar kWh üzerinde bir enerji girmesi gerekiyordu. Oysa biz bunu 21.6 civarına tutmuşuz. Eğer kayıp kaçak oranı da yüzde 76 olsaydı, bugün geldiğimiz noktaya göre baktığımızda yaklaşık olarak yılda 60 milyar TL'nin üzerinde bir tasarrufumuz söz konusu.” dedi.
Yatırımlar kırsalda yoğunlaşacak
Bölgede şehir merkezlerinde çok yoğun yatırım yaptıklarını 2025’te şehir merkezlerinin tamamının dönüştürülmüş olmasını planladıklarını belirten Memet Atalay, bu yatırımların neredeyse tüm altyapının yenilenmesi anlamına geldiğini kaydetti. 1.2 milyon abonenin tamamen akıllı şebekede olduğunu, uzaktan erişim, okuma, denetim yapılabildiğini; bu yeteneklerin kırsal alana da taşınacağını anlatan Atalay, “Özellikle kayıt dışı kullanımına yönelik çok ciddi çalışmalarımız, güçlü saha ekibi ve araç filomuz var. İnsansız hava araçları, uydu sistemleri, yapay zeka ve big-data teknolojilerini en fazla en iyi faydalanan şirketiz.” dedi.
Şehir merkezlerindeki altyapı yenilemesinin ardından kaliteli elektrik hizmeti verildiğini, kırsal alanda da ana şebekenin tamamen dönüşmesinden başlayarak köylere kadar yatırım yapılacağını belirten Atalay, bölgenin tamamında büyük bir yatırım hamlesinin işlediğini belirtti.
"Kaçağın yüzde 75’i, toplam kaçak kullananların yüzde 3’ü tarafından yapılıyor”
Memet Atalay, bölgedeki kaçak tüketime halkın karşı olduğunu, bunda en büyük delilin tüm kaçak elektrik kullananlar içinde, yüzde 3’lük dilimin tüm kaçak kullanımın yüzde 75’ini yapması olduğunu belirtti. Yakın zamanda Dicle Elektrik şirketi de peş peşe olağanüstü boyutta organize kaçak kullanım tespitlerini paylaştı. Bunların tamamının çok büyük miktarda elektrik çeken, kripto para üretimi, 2,5 milyon TL yatırımla gizli trafo kurulumuyla 1000 hanenin elektriğine karşılık gelen mısır kurutma tesisi, küçük ölçekli fabrikada kullanılabilecek boyutta gizli 2 ayrı trafo ile sulama sistemi, kaçak yeraltı hattı, plastik eritme fabrikasının tamamen kaçak elektrik kullanımı gibi yakalamalar dikkati çekti.
Yeni dönemde hat sökme yapılabilecek ancak dar gelirliler ve aboneler korunacak
Abonelere elektrik ulaştırmanın temel görevleri olduğunu hatırlatan Memet Atalay, dar gelirlilere 100 kw elektriğin ücretsiz verildiğini vurgulayarak, şirket yaklaşımlarını şöyle yorumladı:
“Bir dağıtım şirketinin birinci ve en önemli görevi elektrik tedariğini 7 gün 24 saat kaliteli sağlamaktır. Tüketicilerimizin çok çok çok büyük bir kısmı yükümlülüklerini yerine getiriyorlar ve bizim de burada çok ciddi bir sorumluluğumuz var. İnsanların hakkını yedirmememiz lazım. Evet, yani bu konuda hakikaten yaptığımız çalışmalar, yatırımlar, dönüşümler buna hizmet ediyor. Bazı yerlerde kayıt dışı kullanım çok fazla ama o hattın üzerinde yükümlülüğünü yerine getiren de de var. Biz her şekilde onlara hizmeti kesintisiz sağlamamız gerekiyor. Arıza ya da kayıt dışı kullanımdan dolayı onların zarar görmemesi için yüzlerce jeneratör tesisi yaptık. Onların yakıtlarını nakliyesini hepsini biz karşıladık, bundan sonra dayapacağız. Özellikle yükümlülüğünü yerine getiren abonelerimize her şartta enerjilerini sağlamak bizim görevimiz ve inşallah bunu yerine getireceğiz.
Son düzenleme, kayıt dışını önleme yönünde ciddi bir caydırıcılık içeriyor. Kayıt dışı-kaçak kullanan vatandaşlarımız maalesef bunun cezasını düşük olarak görüyorlardı. Orada cezalar biraz daha caydırıcı hale gelmiş oldu. Etkili saha mücadelesi yapmak için, alışkanlık haline getirenler, yüksek kaçak kullanan abonelerin gerekirse bunların enerjileri kalıcı bir şekilde kesilecek. Bunlar çok etkili olacak.”
