Konut piyasası kötü başladı, iyi bitirdi

H. Bader ARSLAN

Aralık ayında toplam konut satışları önceki yıla göre yüzde 48 artarak 202 bin 74 adet oldu. Aralık şimdiye kadar en çok satış yapılan ay oldu. 

2019’a kötü başlayan konut satışlarında, yılın son aylarında hareketlenme arttı.. Böylece yıl genelinde satışlar yüzde 1.9 gerileme 1 milyon 348 bin adet olarak gerçekleşti.

Türkiye’de en fazla konut satışı 2017 yılında yapılmıştı. 1 milyon 409 bin konut satışı yapılan 2017’ye göre 2019’daki konut satışları pek de az sayılmaz. 

2019’da yaklaşık olarak 512 bin yeni konut satışı yapılırken 837 bin de ikinci el konut satışı yapıldı. Yıl genelinde ilk el konut satışları yüzde 21.5 geriledi, ikinci el konut satışlarında ise yüzde 15.6 artış oldu.

2018’de konut sektöründe başlayan darboğaz, 2019’un başlarında da devam etti. Satışlardaki iyileşme Ağustos ve sonrasında kendini gösterdi. Uzun süreden sonra ilk kez Ağustos ayında satışlar pozitife döndü. Bu artışta ikinci el konutların ipotekli satışlarındaki yükseliş etkili oldu. Böylece yılın ilk 7 ayında yüzde 25 gerileme gösteren konut piyasasında yılı yüzde 1.9 gerileme ile tamamlamış olduk.

2018’de yaklaşık 277 bin olan ipotekli konut satışları 2019’da 332 bine yükseldi. Yani yaklaşık 55 bin konut daha fazla satılmış. Ancak 2019’u iki farklı dönemde ele almak gerek. Yılın Ocak-Temmuz dönemi ve Ağustos-Aralık dönemi. İlk 7 aylık dönemde 2019 satışları 2018’in 135 bin altındayken, son 5 aylık dönemde 2018’in aynı döneminden 190 bin daha fazla.

İpotekli satışların 220 bini ikinci el konut satışlarına ait. Bunlarda yıl genelinde yüzde 45 artış oldu. İlk el yani yeni konutların ipotekli satışlarında ise 2018’e göre yüzde 10 gerileme var. Rakamların söylediğine göre, konut piyasasında Ağustos ayından bugüne yaşanan yükselişin temelinde ikinci el konut satışındaki canlanma var. İkinci el satışlardaki artışın da büyük kısmını, ipotekli satışlar oluşturuyor.

2019 yeni konut satışları açısından sıkıntılı bir yıldı. Satışlar 2018’de 652 bin civarında iken 2019’da 512 bin civarına indi. Yüzde 21.5’lik bir gerileme var. Yeni konut satışları içinde ipotekli olanlarda gerileme yüzde 10 civarında iken diğer satışlarda gerileme yüzde 24.
Yılın ilk 10 ayında gerileyen yeni konut satışları, Kasım ve Aralık aylarında az olsa 2018 değerlerinin üzerine çıktı.

2018’de 724 bin olan ikinci el konut satışları 2019’da yüzde 15.6 yükselişle 837 bine çıktı. Yani satışlarda yaklaşık 113 bin adet artış var. Burada da Ağustos öncesi ve sonrası satışlarda büyük farklılık var. Yılın ilk 7 ayında 50 bin civarında gerileme varken, son 5 ayında 2018’in aynı dönemine göre 164 bin adet daha fazla satış yapılmış.

Konut piyasasındaki canlanmayı büyük oranda faizlerdeki düşüş ile açıklamak mümkün. Düşen kredi faizleri ve zaten düşmüş olan konut fiyatları, alıcılar için daha cazip bir ortam yarattı. Ama piyasada konuşulan başka bir şey daha var. Buna göre ev sahipleri, konutlarını yakın arkadaş ve akrabalarına uzun vadeli ve ucuz finansman sağlamak için satıyorlar. İkinci el ipotekli satışlardaki canlanma bu söylentiyi destekliyor. Ancak yine de mevcut veriler buna evet ya da hayır demek için yeterli değil.