KOBİ’lerin yüzde 76,8’i e-ihracatı hiç duymamış

Merve YİĞİTCAN / İSTANBUL

Amazon Türkiye ile PwC Türkiye, kapsamlı bir çalışma yaparak Türkiye’deki işletmelerin e-ticaret ve e-ihracat karnesini çıkardı. “Türkiye’deki KOBİ’lerin E-Ticaret Görünümü Raporu”na göre, KOBİ'lerin yüzde 25,3'ü e-ticaret faaliyetlerinde bulunurken, e-ihracat yapanların oranı sadece yüzde 4,1. KOBİ’lerin yüzde 76,8’i ise e-ihracatın ne olduğu ve nasıl yapılacağı konusunda bilgi sahibi değil. Raporun tanıtım toplantısı Amazon Türkiye Ülke Müdürü Richard Marriott ve PwC Türkiye Ülke Kıdemli Ortağı Cenk Ulu’nun ev sahipliğinde dün gerçekleşti. Raporun tanıtım toplantısında konuşan TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Turan, Türkiye’nin dijital ekonomide henüz istenen seviyede olmadığını, küresel dijital ekonomideki payının sadece yüzde 0,1 olduğunu kaydetti. Bu oranın, geleneksel ekonomide küresel GSYH içinden alınan yüzde 0,85'lik payın 7'de 1'ine tekabül ettiğini söyleyen Turan, Türkiye'de katma değerin yüzde 53'ünü, istihdamın ise yüzde 74'ünü sağlayan mikro, küçük ve orta ölçekli şirketlerin dijital dönüşümü tamamlamakta büyük şirketlere ve OECD ülkelerine kıyasla daha geride kaldığına dikkat çekti.

Turan’dan ‘dijital uçurum’ uyarısı

OECD ülkeleri içerisinde web sitesi sahipliğine bakıldığında, Türkiye’de büyük ölçekli şirketlerin yüzde 91 oranıyla OECD ortalamasının üzerindeyken, orta ölçekli şirketlerin yüzde 68, küçük ölçekli şirketlerin ise yüzde 45 ile OECD sıralamasında sonlarda geldiğini dile getirdi. ERP ve CRM gibi kurumsal kaynak uygulamalarına bakıldığında ise bu oranların daha da düştüğüne dikkat çeken Turan, “Türkiye, büyük işletmeler ve KOBİ’ler arası dijital uçurum bulunan nadir ülkelerden birisi. Bunun temel sebepleri arasında, KOBİ’lerin kullanacakları çözümler ve kullanım alanlarıyla ilgili bilgi eksikliği ve finansal destek ihtiyacı bulunuyor” ifadelerini kullandı.

E-ticaretteki gelişimi ihracat başarısına dönüştürmek ve gelecek rekabette ön sıralarda yer alabilmek için dijitalleşmenin getirdiği trendlerle gelişim sürecini pekiştirmenin büyük öneme sahip olduğunu kaydeden Turan, “Hizmet çeşitliliğini artırmak, otomasyon ve analitiğe yatırım yapmak, servisleri kişiselleştirmek ve kullanıcı deneyimini iyileştirmek için yapay zeka ile entegre çalışmak önem taşıyor. Mikro seviyedeki bu adımları da makro seviyedeki politikalarla desteklemeliyiz” ifadelerini kullandı.

Amazon ile 500 milyon Euro’luk e-ihracat

Amazon Türkiye Ülke Müdürü Richard Marriott, toplantıda yaptığı konuşmada ilk günden itibaren Türkiye'deki KOBİ'leri desteklediklerini söylerken, Türkiye'de Amazon'da satış yapan KOBİ'lerin sayısının 2022 yılında yüzde 50'den fazla artarak 45 binin üzerine çıktığını kaydetti. Marriott’un verdiği bilgiye göre, KOBİ'lerin Amazon üzerinden ihracat satışları 2022'de bir önceki yıla göre yüzde 60'ın üzerinde artarak yaklaşık 500 milyon Euro’ya ulaştı.

PwC Türkiye Ülke Kıdemli Ortağı Cenk Ulu ise toplantıda yaptığı konuşmada, “E-ticaretin küresel gelişimi, internetin yaygınlaşmasıyla birlikte hız kazanmış ve günlük hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Türkiye'nin dinamik tüketici profiliyle birlikte e-ticaret alanındaki büyüme, şüphesiz ki ülkemizdeki küçük ve orta ölçekli işletmelerin ve girişimcilerin gelişiminde önemli rol oynayacaktır. Türkiye'de faaliyet gösteren KOBİ'lerin e-ticaret alanında gelişmiş ve katma değeri yüksek bir ekosistemde başarılı olmaları ve bu başarıyı iç ve dış pazarlarda sürdürmeleri, ülkemizin sosyoekonomik kalkınmasına önemli ölçüde katkı sağlayacaktır” ifadelerini kullandı.

RAPORDAN NOTLAR

Türkiye’de e-ihracat hacmi 33,8 milyar TL’ye ulaştı
KOBİ E-Ticaret Raporu’nda dikkat çeken bulgular şu şekilde:

* Ankete katılan KOBİ'lerin yüzde 25,3'ü e-ticaret faaliyetlerinde bulunurken, E-ticaret yapmadığını belirten firmalarının yüzde 19’u önümüzdeki dönemde e-ticaret faaliyetlerine başlamayı planlıyor.

* KOBİ’ler arasında e-ihracat yapanların oranı yüzde 4,1 iken, ileride e-ihracat yapmayı öngörenlerin oranı yüzde 7,3. Kalan kısım ileride e-ihracat yapmayı öngörmüyor.

* KOBİ’lerin yüzde 76,8’i e-ihracatın ne olduğu ve nasıl yapılacağı konusunda yeterli bilgiye sahip olmadığını belirtirken, sadece yüzde 23,2’si e-ihracat kavramını biliyor.

* E-ihracat yapan KOBİ’lerin yüzde 35’i, gelecek dönemdeki e-ihracat satışlarında artış olacağına inanıyor.

* Ankete katılanlar arasında e-ihracat yapanların yüzde 56’sı tekstil sektöründe.

* En fazla e-ihracat sırasıyla AB (%40), Ortadoğu (%35,3) ve Afrika’ya (%16,6) yapılıyor.

* 2017 - 2022 döneminde küresel sınır ötesi e-ticaret hacmi 2,5 kat artarken 3,6 trilyon dolara ulaştı. Türkiye’deki e-ihracat hacmi ise 2019 – 2022 döneminde 2,8 kat artarak 33,8 milyar TL.

* KOBİ’lerin yüzde 71’i pazaryerleri operatörleri aracılığıyla faaliyetlerini sürdürmeyi tercih ettiğini belirtirken, yüzde 39’u e-ihracat faaliyetlerini kendi internet siteleri üzerinden sürdürüyor.

* KOBİ'lerin yüzde 55'i pazaryeri operatörleri hakkında yeterli altyapı ve teknik bilgiye sahip değil.

*Türkiye’deki e-ticaret hacminin 2020-2025 yılları arasında yüzde 23,7 yıllık bileşik büyüme oranı ile 2025’te mevcut hacminin 2,3 katı bir büyüklüğe ulaşması bekleniyor.