KOBİ kredilerinde seyir zayıf
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre KOBİ kredileri mayısı daralmayla tamamladıktan sonra haziranda hızlandı ve yüzde 1,85’lik artış yaşadı. Ancak geçen yılın aynı ayına göre KOBİ kredilerinde büyüme yüzde 30’un altına geriledi.
ŞEBNEM TURHAN
Sıkı para politikası tüm kredi türlerinde faizlerin yükselmesine neden olurken finansmana erişim de zorlaşıyor. Makroihtiyati tedbirlerin dışında kalan KOBİ kredilerinde de finansal sıkılaştırmanın etkileri gözleniyor. Geçen yıl aylık yüzde 9’a varan büyümeye imza atan KOBİ kredilerinde mayısta aylık yüzde 0,11 daralma gerçekleşirken haziranın ilk 3 haftasında ise yüzde 1,85 büyüme yaşandı. KOBİ kredilerinde yıllık büyüme ise sektör genelinde yüzde 30’un altına geriledi.
KOBİ kredi faizleri yüzde 50-51 seviyesinde
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu haftalık verilerine göre 21 Haziran itibariyle toplam KOBİ kredileri 3 trilyon 612 milyar 418 milyon liraya ulaştı. KOBİ kredilerine faiz oranları ise yüzde 50-51 arasında değişiyor ve ticari kredi faizinin altında seyrediyor. KOBİ kredilerinde aslan payı yüzde 42,94 pay ile kamu mevduat bankalarında. Ancak geçen yılın aynı haftasına göre kamu mevduat bankalarında 4.4 puanlık bir pay kaybı yaşandı.
Yerli özel mevduat bankalarının KOBİ kredilerinde aldığı pay yüzde 22,4 seviyesinde, geçen yılın aynı haftasına göre yerli özel mevduat bankaları payını 2.7 puan arttırdı. Yabancı özel mevduat bankalarının payı ise yüzde 17,91 seviyesinde ve geçen yıla göre 0.9 puanlık bir artış gerçekleştirdi. Mevduat bankalarının toplam KOBİ kredilerindeki payı da son 1 yılda 0.77 puan düştü, mevduat bankalarının gerileyen payını katılım bankaları üstlendi. BDDK verilerine göre aylıkta KOBİ kredileri geçen yıl ilk çeyrekte yüzde 4-6 arasında büyüme gerçekleştirdi.
Geçen yıl nisanda yüzde 8,88 artan KOBİ kredileri mayıs ve haziranda yüzde 5 ve yüzde 7 büyüdükten sonra politika faizinin ilk artırımının geldiği haziran toplantısının ardından temmuzda aylık yüzde 1,36 artış gösterdi. bu yıl marta kadar KOBi kredilerinde aylık artış yüzde 2 seviyelerinde değişirken martta yüzde 5,23'e kadar çıktı büyüme. Nisanda ise sert bir gerilemeyle yüzde 2,16'ya inerken aylık büyüme mayısta yüzde 0,11 daralma gerçekleşti. Haziran yine KOBİ kredilerinde hızlanma ile başladı ve aylık büyüme ilk üç hafta itibariyle yüzde 1,84 oldu. Yıllık büyüme ise bu yılın ilk ayında yüzde 55,5 olurken KOBİ kredilerinde şubatta yüzde 54,33'e, martta yüzde 53'e, nisanda yüzde 43,55'e mayısta yüzde 36,4'e gerilerken haziran itibariyle yüzde 29,93 ile yüzde 30'un altına indi.
Haziranda aylık yüzde 0,5 büyüme
Kamu mevduat bankaları KOBİ kredilerinde 1.55 trilyon liranın üzerinde bir büyüklüğe sahip. Kamu mevduat bankaları KOBİ kredilerinde geçen yıl yüzde 10'un üzerinde aylık büyümeye imza atarken geçen yıl ekimle birlikte yüzde 1'in altında büyüme gerçekleştirdi. Şubat ve martta aylık büyüme yüzde 2,31 ile yüzde 4 seviyesinde yaşandı nisanda yeniden yüzde 1'in altına indi. Mayısta kamu mevduat bankaları KOBİ kredilerinde yüzde 0,55 daralma yaşadı, haziranda ise yüzde 0,5'lik aylık büyüme oldu. Kamu mevduat bankalarında geçen yılın aynı ayına göre KOBİ kredilerinde büyüme sektör genelinden daha hızlı bir ivme kaybı yaşadı. Bu yılın başında KOBİ kredilerinde yıllık yüzde 61,4 büyüme yaşayan kamu mevduat bankaları şubatta yüzde 55,85, martta yüzde 49,6, nisanda yüzde 34,3, mayısta ise yüzde 25 büyüme yaşarken haziranda bu büyüme yüzde 17,5'e düştü.
Yerli özelde yıllık büyüme yüzde 48,06
Yerli özel mevduat bankaları KOBİ kredilerinde payını artırırken hem aylık hem de yıllık büyümede sektör genelinden ayrıştı. Yerli özel mevduat bankalarında KOBİ kredilerinde geçen yıl aylık büyüme en fazla yüzde 4,4 olurken yeni yılla birlikte bu hız önce yüzde 6'yı aştı ardından martta yüzde 8,4'e kadar çıktı. Nisanda yüzde 3,3, mayısta yüzde 1,51 büyüyen yerli özel bankalarda KOBİ kredileri haziranda ise yüzde 2,4'lük büyüme yaşadı. Yıllık büyüme de yerli özel mevduat bankalarında yüzde 50'nin altında kalsa da yabancı ve kamu mevduat bankalarına göre daha hızlı gerçekleşti. Yerli özel mevduat bankalarında haziranda KOBİ kredileri yüzde 48,06 büyüme yaşadı. Mayısta büyüme hızı yüzde 49,8 seviyesinde idi.
Haziranda yabancı büyüme yüzde 5,74
Yabancı mevduat bankaları da haziranda KOBİ kredilerine hızlı bir başlangıç yaptı. Mayısta KOBİ kredilerinde aylık yüzde 1 daralan yabancı mevduat bankaları haziranda aylık yüzde 5,74 büyümeye imza attı. Yılın geri kalanında ise ocak ayına daralma ile başlayan yabancı mevduat bankaları şubatta KOBİ kredilerinde aylık yüzde 3,3, martta yüzde 6,61, nisanda ise yüzde 2,1'lik büyüme yaşadı. Yıllık büyüme bu yıl başında yüzde 44,7 olurken şubatta yüzde 47,5'e, martta yüzde 54,6'ya çıktı. Nisanda KOBİ kredilerinde yıllık büyüme yüzde 51,8, mayısta yüzde 43, haziranda ise yüzde 37 büyüme yaşandı.
