Kitle fonlamasında hacim 700 milyon TL’ye ulaştı

İmam GÜNEŞ / İSTANBUL

Girişimler için alternatif bir fon kaynağı olan kitle fonlaması Türkiye’de de yaygınlaşmaya başladı. Amerika, Asya ve İngiltere başta olmak üzere paya dayalı, borçlanmaya dayalı, ödül bazlı ve bağış karşılığı olmak üzere dört yöntem ekseninde kullanılan kitle fonlaması Türkiye’de 2 yılda 700 milyon TL’lik hacme ulaştı.

Türkiye’de paya dayalı ve borçlanmaya dayalı kitle fonlama Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından düzenleniyor ve faaliyetleri izne tabi. Ödül bazlı ve bağış bazlı kitle fonlama platformları ise SPK izni olmadan faaliyetlerini yürütülebiliyor. Paya dayalı kitle fonlamaya yönelik düzenleme SPK tarafından 2019’da yapılırken ilk izinler de Nisan 2021’de verildi. Türkiye’de paya dayalı kitle fonlama aracı ile finansmana ulaşan girişimcilerin sayısı her geçen gün arttığını dile getiren Basefunder Kitle Fonlama Platformu Kurucusu ve Genel Müdürü Mehmet Dolgan, “Türkiye’de kitle fonlamadaki yatırımcı sayısı Aralık 2022 itibariyle 14 bini aştı. Kitle fonlamanın BİST yatırımcı sayısının 3,1 katı hızla büyüme gösterdi” dedi.

Parasal sıkılaştırma politikası fonun büyüme hızını yavaşlattı

Kitle fonlamasının Türkiye’deki genel seçimlerden önce aydan aya yüzde 32 ortalamasıyla büyüdüğüne dikkat çeken Dolgan, “Globalde de yüzde 30 büyüyordu. Seçim döneminde büyüme hızı yavaşladı, yüzde 8’e kadar indi. Şimdi yeniden büyüyor ama henüz Mart, Nisan ayı performansını yakalamış değil. Borsa gibi diğer yatırım araçlarının daha cazip olması etkenlerden biri. Seçim sonrası ekstra belirsizlik de geldi. Parasal sıkılaştırma politikası da etkili oldu. Finansal istikrarın olduğu ortamda kitle fonlamasının hacmi daha hızlı büyüyecektir” diye konuştu.

Borçlanmaya dayalı model çözüm olabilir

Kitle fonlamasının küresel ölçekte 2023 yılı için 18 milyar dolarlık hacme ulaşılmanın öngörüldüğü bilgisini veren Basefunder Kitle Fonlama Platformu Kurucusu ve Genel Müdürü Mehmet Dolgan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Ülkemizde kitle fonlamasının 2025 yılında 11,5 milyar TL’lik fonlamaya ulaşılacağı öngörülüyor. Borçlanmaya dayalı kitle fonlamanın potansiyeli düşünüldüğünde ise bu rakama ulaşılması mümkün. Finansman arayışında olan projelerin, yatırımcılardan borçlanarak fon toplayabildiği borçlanmaya dayalı kitle fonlama, özellikle fi nansmana ulaşımda sıkıntı yaşayan KOBİ’ler ve ihracatçılar için ciddi bir çözüm getirirken, ülkemiz için de yeni bir kaynak yaratacak.”

Aylık yatırım tutarı 16 bin TL’yi geçti

Kitle fonlamada ortalama yatırım tutarının aylık yüzde 14,3 büyüme ile 16 bin 113 TL’ye ulaştığını aktaran Dolgan, şöyle devam etti: “Bununla birlikte Türkiye’de kitle fonlama yatırımcıları ortalama 1,9 girişime yatırım yapıyorlar. Yatırımcıların yüzde 45’inin üç büyük kentin dışından olması. Bugüne kadar yapılan yatırımların yüzde 36’sı İstanbul, yüzde 14’ü Ankara ve yüzde 5’i İzmir’deki yatırımcılar tarafından gerçekleştirilirken, Kocaeli ve Bursa’nın yüzde 4’er, Antalya ve Konya’nın ise yüzde 2’şer dağılıma sahip olduğunu görüyoruz. Deprem felaketi öncesinde bölgedeki illerden de önemli miktarda kitle fonlamaya yatırım yapıldığı dikkat çekiyor.”