“Kasımda teşvikli yatırım tutarı yüzde 22, istihdam yüzde 72 arttı”

Dr.  Mehmet Yurdal ŞAHİN - Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürü

Kasım ayında, 1.009 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir. Düzenlenen belgelerin öngörülen sabit yatırım tutarı toplam 25,3 milyar TL, öngörülen istihdamı ise 33 bin 903 kişidir.

Kasım ayında düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin 969 adedi yerli firmalar, 40 adedi yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Yerli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 18,3 milyar TL olup, toplam içindeki payı %73’dür. Yabancı sermayeli firmalarca alınmış olan yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 7 milyar TL olup, toplam içindeki payı %27’dir.

2020 Kasım ayında düzenlenen Yatırım Teşvik Belgeleri, 2019 yılı Kasım ayına göre;

 - Belge adedi açısından %66 oranında,

- Öngörülen toplam sabit yatırım tutarı açısından %22 oranında ve

- Öngörülen istihdam açısından %72 oranında artış göstermiştir.

2019-2020 Ocak-Kasım karşılaştırması:

- 2020 Ocak-Kasım döneminde öngörülen sabit yatırım tutarı toplam 215,1 milyar TL olan 9.335 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir. Düzenlenen bu belgelerde toplam 277.358 kişilik istihdam öngörülmüştür.

- 2020 Ocak-Kasım döneminde düzenlenen yatırım teşvik belgeleri, 2019 yılı Ocak-Kasım dönemine göre belge adedinde %91, sabit yatırım tutarında %30, öngörülen istihdamda %55 oranında artış göstermiştir.

2019-2020 Kasım ayında düzenlenen Yatırım Teşvik Belgeleri’nin yatırım cinslerine göre dağılımı:

- Kasım ayında düzenlenen 1.009 adet belgenin, 556 adedi komple yeni yatırım niteliğinde olup, toplam sabit yatırım tutarının %56’sını (14,2 Milyar TL) oluşturmaktadır.

- 383 adedi tevsi yatırımı niteliğinde olup, toplam sabit yatırım tutarının %36’sını (9,1 Milyar TL) oluşturmaktadır.

- Diğer mahiyetlerdeki yatırımlar için, toplam sabit yatırım tutarının %8’ini (2 Milyar TL) oluşturan 70 adet belge düzenlenmiştir.

2020 Kasım ayında düzenlenen Yatırım Teşvik Belgeleri’nin destek sınıfına göre dağılımı:

- Bölgesel destek sınıfında yer alan yatırım teşvik belgeleri, öngörülen toplam sabit yatırım tutarının %22’sini ve toplam istihdamın %33’ünü oluşturmaktadır.

- Bölgesel teşvik uygulaması kapsamında olup Organize Sanayi Bölgelerinde yapılması planlanan yatırımlara yönelik düzenlenen bölgesel-alt bölge destek sınıfında yer alan yatırım teşvik belgeleri, toplam sabit yatırım tutarının %34’ünü ve öngörülen toplam istihdamın %32’sini oluşturmaktadır.
- Bu dönemde, 3305 sayılı Kararla belirlenmiş olan öncelikli yatırım konularında 95 adet yatırım teşvik belgesi düzenlenmiş olup; bu yatırımların istihdama katkısının 5.616 kişi olması planlanmaktadır.

- Bölgesel, Bölgesel-Alt Bölge ve Bölgesel Öncelikli yatırım olarak desteklenen yatırımlar, Kasım ayında düzenlenen belgelerin belge adedinde %58’ini, sabit yatırım tutarında %71’ini, istihdamda ise %82’sini oluşturmaktadır.

2020 Kasım ayında düzenlenen Yatırım Teşvik Belgeleri’nin bölgesel dağılımı:

(*) Birden fazla ili kapsayan yatırımlar

- Yatırım teşvik belgelerinin bölgesel dağılımında 1. Bölge belge adedi, sabit yatırım tutarı ve istihdam açısından ilk sırada yer almaktadır.

- Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinde istihdam artışı sağlamak, teşvik sisteminin önemli hedeflerinden biridir. 6. Bölge’nin öngörülen istihdam açısından %19 pay ile 2. sırada yer alması, bu bakımdan önemli bir göstergedir. Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinin yer aldığı 5. Bölge ve 6. Bölge’de öngörülen istihdam toplamı 12.024 kişi olup, toplam öngörülen istihdamın %35’ini oluşturmaktadır.

- Bölgesel destek sınıfı kapsamında 6. Bölge’ye sağlanan teşvik unsurları, 6. Bölge’de emek yoğun sektörlere yapılan yatırımlarda önemli bir artış sağlamaktadır. Bu kapsamda 6. Bölge’de giyim eşyası İmalatı konusunda düzenlenen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen istihdam, toplam 6. Bölge yatırım teşvik belgelerinde öngörülen istihdamın %67’sini oluşturmaktadır.

2020 Kasım ayında düzenlenen Yatırım Teşvik Belgeleri’nin sektörel dağılım

- Belge adedi açısından imalat sektörü %73 (740 adet belge) pay ile birinci sırada yer almaktadır. İmalat sektörünü %12 (118 adet belge) ile hizmetler sektörü, %7 (68 adet belge) ile enerji sektörü, %6 (66 adet belge) ile tarım sektörü ve %2 (17 adet belge) ile de madencilik sektörü takip etmektedir.

- İmalat sektörü öngörülen toplam sabit yatırım tutarı içinde %57 (14,3 milyar TL) ve öngörülen istihdam içinde de %65 (21.846 kişi) pay ile ilk sırada yer almaktadır.

İmalat sektöründe belge adedi açısından ilk 3 sektör:

- Makine ve teçhizat imalatı: %19 (139 belge)
- Tekstil ürünleri imalatı: %13 (97 belge)
- Metal Eşya İmalatı: %10 (76 belge)

İmalat sektöründe öngörülen sabit yatırım açısından ilk 3 sektör:

- Tekstil ürünleri imalatı: %21 (3 milyar TL)
- Ağaç ve mantar ürünleri imalatı: %11 (1,6 milyar TL)
- Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı: %8 (1,2 milyar TL)

İmalat Sektöründe öngörülen istihdam açısından ilk 3 sektör:

- Giyim Eşyası İmalatı: %27 (5.945 kişi)
- Tekstil Ürünleri İmalatı: %13 (2.746 kişi)
- Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı: %9 (1.889 kişi)

Yatırım teşvik belgesi düzenlenen alt sektörler açısından

- Tarım Sektöründe Tarım Faaliyetleri ve Balıkçılık,
- Enerji Sektöründe Elektrik, Gaz, Buhar ve Sıcak Su Üretimi ve Dağıtımı,
- Maden Sektöründe Taş Kömürü ve Linyit Madenciliği, Metal Cevheri Madenciliği ve Taş Ocakçılığı öne çıkmaktadır.

2020 Kasım ayında düzenlenen Yatırım Teşvik Belgeleri’nin belge adedine göre sıralamasında ilk 5 il
Yatırım teşvik belgelerinin belge adedine göre sıralamasında İstanbul %18 (181 adet belge) pay ile ilk sırada yer almaktadır. İstanbul’u sırasıyla Konya, Bursa, İzmir ve Ankara izlemektedir.

2020 Kasım ayında düzenlenen en büyük on yatırım teşvik belgesi:

2020 Kasım ayında tamamlama vizesi yapılan yatırım teşvik belgeleri:

- Kasım ayında 288 adet yatırım teşvik belgesinin tamamlama vizesi yapılmıştır. Tamamlama vizesi yapılan belgelerin toplam sabit yatırım tutarı 4,6 milyar TL ve gerçekleşen istihdamı 12.923 kişidir.