Kadın girişimcinin yolunu ortak çaba aydınlatacak
Türkiye’de istihdamın yüzde 30’unu oluşturan kadınların girişimcilik alanındaki başarı oranı yüzde 13’lerde kalıyor. Bu noktada kadın girişimciliğin önündeki engellerin başında hiç kuşkusuz, Türk iş yaşamının en temel sorunu olan finansal yeterlilikten yoksunluk geliyor.
Türkiye’de 2023 itibariyle 1 milyon 200 bine yakın kadın girişimci bulunuyor. Bu rakam, girişim ekosisteminin yalnızca yüzde 17,4’ünü temsil ediyor. Kadın girişimci oranı, 2002 yılında yüzde 13,1 idi. Yani 21 yılda yalnızca yüzde 4,3 mesafe kat edilebilmiş oransal olarak. Tek başına bu rakam dahi, toplumumuzun yarısını oluşturan kadınların iş yaşamında yer alabilmeleri için daha fazla çalışmaya, strateji geliştirmeye ihtiyaç olduğunu gösteriyor. Ülkemizde istihdamın yüzde 30’unu oluşturan kadınların, girişimcilik alanındaki başarı oranı yüzde 13’lerde kalıyor. Bu noktada kadın girişimciliğin önündeki engellerin başında hiç kuşkusuz, Türk iş yaşamının en temel sorunu olan finansal yeterlilikten yoksunluk geliyor. Hemen her firmanın yaşadığı sermaye konusu, işe yeni başlayacak kadın girişimci için de aşılması güç engel olarak karşısında duruyor. Yine, uzmanlık alanı oluşturma, yetenek geliştirme, cesaret toplama da kadın girişimcinin çözüm aradığı diğer konu başlıkları. Tüm bunlar ve daha fazlası için, iş yaşamımızdaki kuruluşlar günümüzde bir önceki günden daha fazla duyarlı. Özel sektör şirketleri, devlet kurumları, sivil toplum örgütleriyle, özel ve kamunun temsili kuruluşları, sayılarıyla birlikte etkinlikleri de gittikçe artan uygulamaları devreye alıyor. Teşvik mekanizmaları, destekler devreye giriyor, tekli ya da iş birliği halinde özendirici çalışmalara imza atılıyor.
İhracatçıdan büyüyen destek
Hangi alanlarda faaliyet yürütüyor olursa olsun, kadın girişimcilerin yalnızca yüzde 15’i ihracata adım atıyor ülkemizde. Bu açıdan, ihracat faaliyetlerimizin çatı kuruluşu Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin kadın ihracatçıya yönelik yürüttüğü destek çalışmalarının değeri her açıdan büyük. TİM WINGS çatısı altında, Türk Eximbank, İhracatı Geliştirme (İGE) A.Ş. ve Türk Standardları Enstitüsü (TSE) ile bir ilk olarak başlatılan 'İhracatta Kadını Destekleme Projesi' kapsamında, girişimci belgesi olan kadın ihracatçılar için 13 milyar liralık finansman destek paketi açıklandı. İhracat kredilerinde mevcuttan 4 puan daha düşük faizle kredi kullanabilme imkanı ve daha fazlası, kadın girişimciyi ihracatta cesaretlendiren uygulamaların başında sayılabilir. Yine Akbank’ın İhracatı Geliştirme AŞ (İGE) ile birlikte yürüttüğü destek programı da bu açıdan önemsenmeli. Türkiye’de ortak iş yapma kültürünün en yaygın olarak kümelendiği yapılar hiç kuşkusuz kooperatiflerdir. Bugün yan taraftaki haberimizde de görebileceğiniz gibi 3 bakanlığın başarı ile yürüyen iş birliğiyle Türkiye genelinde 1.012 kadın kooperatifi faaliyet yürütmeye başladı. Yanı sıra Aile ve Sosyal Hizmet Bakanlığı, www. kadingirisimci. gov.tr ve www.kadinkoop.org sitesinden tüm faaliyetleri tek çatı altında topluyor ve bu sayede gelişmelerin sağlıklı şekilde izlenmesine olanak yaratıyor. Kadın girişimci için çalışan, sayılarının artması için proje geliştiren iş yaşamımızın değerli kurumlarından bir bölümünü bir sonraki sayfamızdaki geniş tabloda bir araya getirdik. İstedik ki bu yöndeki çalışmalar çoğalsın, yeni yeni kadın çalışan ve girişimci ile ekonomiye daha fazla katkı sunulabilmesinin önü açılsın.
Eğitim ve finansman destekleri ilk sırada yer alıyor
Akbank
Akbank Dönüşüm Akademisi ile özel seminerler, eğitim ve işbirlikleri olanakları sunuyor İhracatçı kadın KOBİ'ye destek veriliyor. Binyaprak Kadın Girişimci Mentörlük Programı'nda 100 girişimci kadın, mentörlerle eşleştiriliyor. Finansman desteklerini hızla artırıyor. İGE-Akbank İhracatta Kadını Destekleme Paketi'ni de devreye aldı.
Akdeniz Kadın Girişimci İş Kadınları Derneği
Yeni yönetim ile birlikte hizmetlerini 5 başlıkta topladı. Yeni projeler, STEM eğitiminden, dış ticarette uzmanlaşmaya ve finansal okuryazarlığa uzanıyor.
Alarko Holding
Habitat Derneği ile birlikte Girişim Öncüleri Projesi yürütüyor. Hedef, kadınlara dijital dünyanın kapılarını daha fazla açmak. Proje kapsamında 464 kadın girişimci çok geniş bir alanda eğitim hizmeti aldılar.
Antalya Ticaret ve Sanayi Odası
Sanayide kadın iş gücünün artırılması için yakın zamanda yaşama veda eden Başkan Ali Bahar'ın önderliğinde etkin bir hizmet bütünü oluşturuldu. Sanayide Kadın Eli Projesi, önümüzdeki süreçte kapsamı genişletilerek devam ettirilecek.
Arçelik
İş dünyasında kadın temsiliyetini artırmak ve girişimci kadınları desteklemek amacıyla Beko markası ile başlattığı ‘Kadının İşi, Gücü Projesi’nde Cumhuriyet’in 100’üncü yılında ‘100 kadın bayi’ hedefine ulaştı. Şirket, 2026 yılına kadar kadın bayi oranını yüzde 25’e ulaştırmayı hedefliyor.
Avon
Garanti BBVA ile iş birliğinde 'Hesabını Bilen Kadınlar' programını başlattı. Hedef, finansal okuryazarlık eğitimi ve yeni kadın satış temsilcilerini doğrudan pazarlama sistemine dahil etmek.
Boyner Grubu
Desteklerini, 'İyi İşler' projesinde topluyor. Kadınlara meslek edinme yöntemleri sunuluyor ve girişimlerinde finansal kaynaklara erişim sağlanıyor. Ürün pazarlamasında destek sunuluyor.
Carrefoursa
Kadınların Gücü CarrefourSa'nın Gücü' kapsamında market görevlileri ve mesleklerine dönük eğitimler veriliyor.
Commencis
Kadın girişimcilerin şirketlerine yatırım yapıyor. Mentörlük desteği sunarken, iş strateji, fon toplama ve pazar tanıma eğitimleri veriliyor.
Enerjisa
Enerji sektöründe kadın istihdamını artırmayı hedefleyen 'She-nergy' programını hazırladı. Sektöre nitelikli kadın istihdamı ile destek vermeyi amaçladı.
Eczacıbaşı Topluluğu
Bir önceki CEO Erdal Karamercan, KAGİDER'e üye olan ilk erkek oldu. Topluluk, “birliktebiz” adını verdiği fırsat eşitliği projesi ile işe alım süreçlerinden lider yetiştirme metotlarına kadar tüm iş süreçlerini yeniden kurguladı. Fırsat eşitliği çalışmalarını BirlikteBiz çatısı altında yürütüyor. Kadınların iş ve yönetim rollerinde eşit temsilini ve kadın lider adaylarını desteklemeyi amaçlayan LiderizBiz ve DesteklerizBiz mentorluk programları uyguluyor.
EY Türkiye
EY Girişimci Kadın Liderler Programı, etkinliğini artırarak devam ediyor. Yeni dönem faaliyetlerinden yararlanmak isteyen adaylar, 15 Ağustos'a kadar başvurularını yapabilecek.
Foodback
Tarım ve gıda alanındaki kadın girişimciler destekleniyor.
Garanti BBVA
Uzun süredir Ekonomist Dergisi ile birlikte kadın girişimcileri destekleyen ve özendiren yarışma düzenliyor. Türkiye Kadın Girişimci Akademisi, finans, yeni pazarlara açılma ve uzmanlık oluşturma eğitimleri veriliyor.
Gaziantep Ticaret Odası
BM Mülteciler Yüksek Komiserliği iş birliği ile yürütülen projeleri, geçen yıl uluslararası ödüller aldı. Kadın kooperatiflerine ve özellikle deprem bölgesine dönük desteklemelerine ağırlık veriyor.
Gaziantep Genç İş İnsanları Derneği
TOBB Kadın Girişimciler Kurulu ile birlikte başlatılan 'Sanayide Kadın Eli Projesi' için Gaziantep Sanayi Odası iş birliğinde protokol imzalandı.
Halkbank
Üreten Kadınlar Yarışması ile kadın girişimcileri destekliyor, özendiriyor, nakit ödüller sunuyor. Kadın Girişimci Kredi Desteği'nden yararlanan kadın sayısı 2024 sonuna kadar 250 bine ulaştırılacak.
Hepsiburada
Girişimci Kadınlara Teknoloji Gücü programı kapsamında yüzde 50 komisyon indirimi sağlanıyor. Kadın kooperatiflerinden ise yalnızca yüzde 1 komisyon alınıyor. Ücretsiz destekler de sunuyor.
İş Kadınları Derneği
Girişimci kadın sayısının artırılması için pek çok proje yürütüyor. En önemlilerinden biri de İŞKAD Kadın Girişimci Ödülleri. Bu yılın ödülleri, yakın zamanda sahipleriyle buluştu.
İyzico
Kadınların ekonomiye katkılarını artırmak ve inansal olarak güçlenmelerine destek için oluşturulan 'Kadın Girişimci Destek Programı'nın yedincisine başvurular 31 Temmuz'de sona eriyor.
KAGİDER
Kuruluş amacı zaten kadın istihdamını ve girişimlerini artırmak. Kadınların çalışma dünyasında daha fazla yer edinmelerine imkân yaratmak. Bu konuda kuruluşundan bu yana etkin çok yönlü hizmetlerde bulunuyor. 6 Şubat depremlerinin ardından bölgeye en çok imkân yaratma gayreti içinde olan STK'lar arasında yer aldı. Eğitim ve finansmana erişim en önemli gündem maddeleri arasında bulunuyor. Bu yıl kadın işletmelerini ayakta daha güçlü tutacak desteklere ağırlık veriyor.
Konfor Grup
‘İşimiz Kadın, Gücümüz Kadın’ projesi kapsamında kadın girişimcilere özel destekler sunarak, bayisi olmaları yolunda cazibe yaratıyor.
Mastercard
Küreselde, 2025 yılına kadar 25 milyon kadın girişimciyi dijital ekonomiye dahil etme hedefi doğrultusunda, Türkiye'de de hizmetler üretiliyor. En önemli çalışmaları arasında Mastercard Kadın Liderler Ödülleri'nin 2024 sonuçları yakan zamanda açıklandı.
Migros
Migros, uzun yıllardır kadın girişimci ve istihdamını destekleyen projeler gerçekleştiriyor. Son olarak Migros’un toplumsal gelişime katkı ve fırsat eşitliğinin desteklenmesi adına hayata geçirdiği Migros Aile Kulüpleri’nde eğitimini tamamlayan Turuncu Eller Tarımsal Kalkınma Kooperatifi’nin kadın girişimleri, ürettikleri ürünleri Türkiye çapında markalaştırdı.
Opet
Sosyal sorumluluk alanında yıllardır etkin projeleri ile öne çıkan şirket, ‘Kadın Gücü' adını verdiği kadın istihdamına katkı sunmayı hedeflediği çalışmasında Türkiye genelinde 81 ilde 3 bin 510 kadın çalışana ulaştı.
Sabancı Vakfı
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı iş birliğinde, UNDP ile birlikte yürütülen ‘Geleceğini Kuran Genç Kadınlar’ projesi yürütülüyor.
Sanofi İlaç Grubu
KAGİDER iş birliği ile Geleceğin Kadın Liderleri Programı'nı yürütüyor. Yeni dönemde, 100 kadın, eğitim programına katılarak, Geleceğin Kadın Liderleri mezun ağına girme fırsatı bulacak.
Shell&Turcas
2018 yılında ‘Kadın Enerjisi’ projesine başlandı. 5 yılda 5 bin kadın istihdamı hedefi ile yola çıkıldı. Dönem sonunda 6 binden fazla kadına iş olanağı sağlandı. Proje tüm hızıyla devam ettiriliyor.
Soyserin Grup
Mobilya mağazası açmak isteyen kadınlara imkân yaratıyor.
TEB
TİM-TEB Girişim Evleri'nde Women Entrepreneurship Programı ile banka, eğitim olanağı sunuyor. Kadın girişimcilerin, şirketlerin satın alma birimleriyle daha yakın çalışma imkânı yaratılmasında görevler alıyor.
Türkiye İhracatçılar Meclisi
Türk Eximbank, İGE A.Ş. ve TSE iş birliğinde kadın ihracatçıya destek sunuyor. Girişimci belgesi olan kadın ihracatçılara finansal desteğin 13 milyar liraya ulaşması planlandı.
Turkcell
Faaliyet dönemlerinde kadın istihdamı ve kadın girişimci konu başlıklarında projeler üreten Turkcell, Türkiye İsrafı Önleme Vakfı Mikrokredi Programı'na destek vererek “Ekonomiye Kadın Gücü” projesiyle 150 bin dar gelirli kadının hayallerini gerçekleştirmesini sağladı.
Türk Telekom
Çok çeşitli projelerle kadın girişimciye destek sunuyor. “Hedefi Olan Kadına İnternetle Hayat Kolay” projesi ile çok sayıda kadına dokunurken, ‘Dijitalde Hayat kolay’ projesinde, TOBB, UNDP ve Habitat Derneği ile iş birliğine gidildi.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
TOBB bünyesinde uzun yıllardır ekonomide kadın girişimcileri ve istihdamını artırma yönünde çok sayıda proje geliştirildi. 81 ile uzanan odalar dışında farklı STK’larla iş birliği halinde de çalışmalar yürütüldü. TOBB Kadın Girişimciler Kurulu bünyesinde bu alanda çok önemli hizmetler gerçekleştiriyor.
TÜSİAD
İş yaşamında kadının daha fazla rol alması için uzun yıllardır pek çok proje geliştiriyor. TÜSİAD Kadın-Erkek Eşitliği Çalışma Grubu, etkin çalışmalara imza atıyor. Kadın girişimcilerin yanında yönetim kurullarında kadın üye oranının artması TÜSİAD’ın hedefleri arasında ön planda duruyor.
Türkiye İş Bankası
Yayınladığı 'Kadının Güçlenmesi Bildirgesi' ile kadın işletmecilere 5 yıl içerisinde 100 milyar lira tutarında finansman sağlamayı hedefliyor.
TÜRKONFED
Türkiye İş Bankası desteği ve UN Women iş birliği ile hayata geçirdiği 'Girişimde Kadın Gücü' projesi ile mentörlük programı, teminatsız ve sıfır faizli kredi, iş geliştirme desteği gibi çalışmalara imza atıyor. Projenin 2024-2026 yılları arasını kapsayan yeni döneminde ise 81 ilde yüz yüze verilecek eğitimlerin yanı sıra eğitim portalı ve çevrim içi platform üzerinden 6 bin 500 girişimci ve girişimci adayı kadına ulaşılması hedefleniyor.
Ünlü&Co
Türkiye Girişimcilik Vakfı iş birliğiyle hayata geçirilen Kadın Teknoloji Girişimcileri Akademisi, 15 takımdan 40 kadın girişimciyi destekledi, mentörlük hizmeti de verdi.
Vestel Grubu
Vestel’de, “Herkes İçin Eşit Bi’Hayat Mümkün” söylemiyle gönüllülük esasına dayanan, farkındalığı artıran projeler geliştirmek üzere ‘Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Grubu’ kuruldu. Çok sayıda projeye imza atıldı. Kadın teknisyen yetiştirmeye dönük faaliyetler yıllardır başarı ile sürdürülüyor.
Vodafone Türkiye
Teknoloji ve satış alanlarında kadın istihdamını artırmak için her yıl kadın odaklı stajyer programlarıyla gençlere mezuniyet öncesi deneyim fırsatı sunuyor. Ayrıca, genç yetenek programı Discover kapsamında toplam işe alımlarda yüzde 60 kadın oranı hedefiyle istihdam çalışmalarını yürütüyor.
