İşverene büyük şok: Bakanlık 'muaf' demişti, 'torba'dan çıktı
Asgari ücretin vergi dışı bırakılmasını öngören torba kanun teklifinde işverenleri üzecek bir detay ortaya çıktı. Çalışma Bakanlığı’nın açıklamasının aksine, teklifte asgari ücretin üzerinde elde edenlerin maaşlarından asgari ücret kadarlık kısmından vergi alınmayacağına ilişkin hüküm yer almadı.
Hüseyin GÖKÇE
Birçok işveren, asgari ücretteki yüzde 50 artışa karşın, diğer çalışanlar için vergi avantajı getirileceği için bu asgari ücrete destek vermişlerdi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, asgari ücret ilk açıklandığında, asgari ücretin üzerinde gelir elde edenler için ödenen ücretin, brüt asgari ücret kadar kısmının da (yani 5004 liralık kısmının) gelir vergisinden muaf olduğu bildirilmişti.
Ancak TBMM’ye sunulan torba kanun teklifinde ise sadece asgari ücretin vergi dışı bırakılmasına ilişkin hükümler yer aldı.
Bu durum, yeni vergi muafiyetinin sadece asgari ücretle sınırlı tutulması, asgari ücretin açıklandığı ilk gün uygulamaya destek veren çok sayıda işvereni ve işveren temsilcisini şok etti.
Bakan Bilgin muaf olduğunu açıklamıştı
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, 16 Aralık’ta yaptığı açıklamada, asgari ücretin, çalışma hayatının üçlü sacayağı olan işçi, işveren ve devletin ortak mutabakatıyla belirlendiğini belirterek, “Net asgari ücrette bir önceki yıla göre % 50’nin üzerinde artış yapıldı. Tarihi bir mutabakat ile sosyal devlet olmanın gereği olarak yapısal bir dönüşüm sağlandı” demişti. Bakan Bilgin “Tüm işçilerin ücret gelirlerinin, asgari ücrete kadar olan kısmından gelir ve damga vergileri kaldırıldı” ifadelerin kullanmıştı.
Çalışanı asgari ücretten gösterene vergi cezası
Öte yandan, asgari ücretin üzerindeki gelirlerin asgari ücret kadar kısmının vergi dışı bırakılmasının, çok sayıda işverenin, çalışanları asgari ücret üzerinden göstermesinin önüne geçmek amacıyla getirildiği bildirilmişti.
Ancak bu hüküm teklifte yer almadığı gibi, bu istisnadan yararlanmak için asgari ücret ödenmediği halde asgari ücret almış gibi gösterilen çalışanların tespit edilmesi halinde, bunlar için vergi ziyaı cezası kesileceği hükmü de kanun teklifinde yer alıyor.
Teklifin asgari ücreti vergi dışı bırakan 2’nci maddesine parantez içinde eklenen ifade şöyle:
“Şu kadar ki asgari ücretle çalışmadığı veya asgari ücret üzerinde ücret aldığı halde anılan istisnadan yararlanıldığının tespiti halinde, istisna nedeniyle ödenmeyen vergiler, vergi ziyaı cezası kesilmek suretiyle gecikme faiziyle birlikte işverenden tahsil olunur.”
Dünya'ya bilgi veren kaynaklar, tüm çalışanların maaşlarına yönelik vergi indirimi sağlanması halinde bütçeye yaklaşık 80 milyar lira civarında bir ek yük gelmiş olacağını belirttiler.
“Anayasaya aykırılık sorunu çıkabilir”
Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü, Yarı Zamanlı Öğretim Üyesi Dr. Burcu Aydın Özüdoğru, daha önce duyurulanın aksine düzenlemede tüm çalışanlar için asgari ücrete kadar tanınmış bir vergi istisnası bulunmadığını dile getirdi.
Asgari Geçim İndiriminin asgari ücret üzeri gelir grupları için devam ettiğini kaydeden Özüdoğru, “Bu da devletin gelir adaletini korumak amaçlarıyla çelişen bir düzenleme olacak. Şöyle ki, asgari ücret üzerinde gelir elde edenlere devlet medeni durumu ve çocuk sayısına kadar AGİ ile gelir desteği sunarken, asgari ücretliler bakmak zorunda oldukları kişi sayısından bağımsız olarak aynı tutarda ücret alacaklar” dedi.
Teklifin bu şekilde kanunlaşması halinde ise izleyen günlerde Anayasaya aykırılık sorunu ile karşılaşılmasının muhtemel olacağını dile getiren Özüdoğru, “Özel sektör tarafından ısrarlı bir şekilde talep edilen SGK tavan prim uygulamasında ise şu aşamada bir değişikliğe gidilmemiş. Gelir vergisi istisnasının sadece asgari ücrete kadar tanınması ile tavan prim yükü konusunda bir düzenleme yapılmaması, ülkemizde oldukça yaygın olan düşük beyan sorununu önümüzdeki dönemde daha da tetikleyebilir” ifadelerini kullandı.
Sezer: Müjde ile teklif birbirine uymadı
Güncel Grup Yönetim Kurulu Başkanı Yılmaz Sezer, asgari ücretteki artışın olumlu karşılanmakla birlikte, verilen müjde ile kanun teklifinin birbirine uymadığını söyledi.
TBMM’ye sunulan teklif ile gelir vergisi istisnasının asgari ücretle sınırlı tutulduğunu ifade eden Sezer, “Teklifin ikinci maddesinin parantez içi hükmünde ise asgari ücretli olarak çalışmadığı veya asgari ücret üzerinden ücret aldığı halde istisnadan yararlanıldığının tespiti halinde istisna nedeni ile ödenmeyen vergiler , vergi ziyası cezası kesilmek suretiyle gecikme faizi ile birlikte işverenden tahsil olunur hükmü yer almaktadır. Yani aslında çok basit bir uygulama farklı değerlendirilerek karmaşık hale getirilmiş ve konu asgari ücretli değil iddiası ile ileride yapılacak incelemelerle istisna fiilen ortadan kaldırılabilir” diye konuştu.
Böyle bir durumda sadece gelir vergisi tarafında değil SGK priminin de eksik ödendiğinin gündeme geleceğini söyleyen Yılmaz Sezer, “Dolayısıyla beş puanlık düzenli SGK prim ödeme teşviki ortadan kalkacağı gibi cezalı tarhiyatlar gündeme gelebilecektir. Söz konusu incelemenin başlaması ve sonuçlandırılması tamamen iddiaya dayalı olarak gerçekleştirilebilecektir. Bu durum maliye ve maliye müfettişlerinin ve SGK müfettişlerine yeni bir iş yükü olarak yansıyacaktır” yorumunda bulundu.
Sezer, teklif TBMM’de görüşülürken, daha önce kamuoyuna açıklandığı şekliyle düzenleme yapılarak çalışma hayatında yaratılan olumu etkinin artarak devam etmesi gerektiğini vurguladı.
