İstihdam paketinden 2 madde çekiliyor

ANKARA - AK Parti Grup Başkanvekili Mehmet Muş ve MHP grup başkanvekilleri Erkan Akçay ile Muhammet Levent Bülbül, Türk-İş Başkanı Ergün Atalay ve Türk-İş yetkilileri ile görüştü. Görüşmenin andından soruları cevaplayan Muş, esnek çalışmaya ilişkim 33’üncü ve 37. maddelerin çıkarılmasına karar verdiklerini açıkladı.

Muş yaptığı açıklamada, “Sendikaların taleplerini aldık. Yaptığımız değerlendirmelerde MHP grup başkanvekilleri, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ile görüştü. Biz de Cumhurbaşkanımızla görüştük onların talimatları gereği bu iki maddeyi yani 33 ve 37’nci maddeyi daha detaylı çalışmak üzere metinden çıkaracağız.” ifadelerini kullandı.

Gerek kamuya olan borçların yapılandırılması gerekse istihdam boyutuyla geniş kesimleri ilgilendiren 51 maddelik İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun Teklifinin sigorta prim borçlarından, vergi borçlarına, idari para cezalarından, öğrenci kredi borçlarına kadar pek çok kamu alacağının yapılandırılmasını da içeren ilk 20 maddesi geçtiğimiz hafta Meclis Genel Kurulu’nda kabul edildi.

Türk-İş, Türk-İş ve DİSK’in hak kaybına neden olacağı için geri çekilmesini istediği esnek çalışmaya içeren maddelere gelindiğinde ise Meclisin çalışma kararı olmasına rağmen bu tartışmalı maddelerin yeniden değerlendirilmesi için teklifin görüşmeleri bu haftaya bırakıldı. Meclis Genel Kurulunda teklifin görüşmelerine bugün esnek çalışmaya ilişkin 21. maddenin görüşmelerinden devam edilecek.  Genel Kurul toplanmadan önce Mecliste Türk-İş  Başkanı Ergün Atalay bir kez daha teklife ilişkin çekincelerini AK Parti Grubuna aktararak söz konusu maddelerin geri çekilmesini isteyecek. Konfederasyonların talepleri dikkate alınırsa söz konusu üç madde önergelerle tekliften çıkarılacak.

Hangi maddelerin çıkarılması isteniyor?

Türk-İş, Türk-İş ve DİSK’in tekliften geri çekilmesini istediği maddelere göre, 25 yaş altı ve 50 yaş üstü çalışanlar kısmi süreli sözleşmeyle çalıştırılabilecekler. Bunların ücretleri, gelir vergisinden istisna tutulacak. Gelir vergisi istisnası uygulanabilmesi için işverenin, kısmi süreli yeni bir çalışan istihdam etmesi ve bu çalışanın en az altı ay süreyle çalışması gerekiyor. Kısmi zamanlı çalışmaya geçenlerin çalışmadıkları sürelere ilişkin emeklilik primleri ödenmeyecek.

Diğer bir maddeye göre; 25 yaşını doldurmamış veya 50 yaş üzerinde 2 yıla kadar belirli süreli sözleşme yapılabilecek. Belirli süreli iş sözleşmelerinde, işveren ihbar ve kıdem tazminatı ödemeyecek. Sözleşme kendiliğinden sona erdiğinden işçi işe iade davası açamayacak.

Tekliften çıkarılması istenen diğer düzenleme ise 25 yaşından küçükler ayda 10 günden az çalıştırılması halinde , işveren bunların çalıştırıldıkları süreler için günlük asgari ücretin yüzde 2’si oranında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi, yüzde 12.5’i oranında da genel sağlık sigortası primi ödeyecek. Sigortalılık primi ödemesinde ise kayıp yaşanacak.

Konfederasyonlar ne diyor?

Türk-İş, Türk-İş ve DİSK yaptıkları ortak açıklamada teklifle, belirli süreli iş sözleşmesinin kapsamının genişletildiği ve yaygınlaştırıldığını, belirli süreli sözleşme ile çalışan işçilerin, kıdem ve ihbar tazminatı ile işe iade gibi iş güvencesi hükümlerinden yararlanamadığını bildirdiler. Yaşa bağlı olarak getirilecek düzenlemenin çalışanlar arasında ayrıma yol açacağını, çalışma düzeni ve sosyal adaletin bozulmasına neden olacağını kaydettiler. 25 yaş altında olup 10 günden az çalışma günü olan çalışanlara yönelik düzenlemenin 25 yaş altındaki işçilerin uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin ödemelerinin yapılması yükümlülüğünü ortadan kaldırdığını belirterek, “Kanun teklifiyle kısmi çalışmanın yaygınlaştırması amaçlanmakta. Kısmi çalışma yaşlılık aylığı, malullük aylığı, işsizlik ödeneğine hak kazanma gibi pek çok konuda ciddi hak kayıpları yaratacağı için sakıncalı bir düzenleme” açıklamasını yaptılar.

İŞTE SORUNLU 3 MADDE

Türk-İş’in çıkarılmasını istediği maddeler aşağıda yer alıyor. Bunlardan en kritik madde 33’üncü madde olarak gösteriliyor.

MADDE 21- 193 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 92 - Tam süreli çalışıyorken 31/12/2020 tarihine kadar, kısmi süreli olarak çalışmaya başlayan hizmet erbabının ücretleri; kısmi süreli çalışmaya geçmesi nedeniyle çalışmadığı gün sayısı kadar kısmi süreli yeni bir çalışan istihdam edilmesi ve bu çalışanın en az altı ay süreyle çalışmaya devam etmesi şartıyla, gelir vergisinden istisnadır. Şu kadar ki bu istisnayı uygulamak suretiyle alınmayacak vergi tutarı, bu kapsamdaki her bir çalışan için aylık brüt asgari ücretin %10 unu aşamaz. Bu istisna, on iki ayı geçmemek üzere, kısmi süreli olarak yeni istihdam edilen çalışanın çalışmaya devam ettiği sürece uygulanır.
Kısmi süreli çalışmaya başlayan mevcut çalışanlara yapılan ücret ödemeleri nedeniyle düzenlenen kâğıtların, bu madde kapsamında gelir vergisinden istisna edilen aylık brüt ücrete isabet eden kısmı damga vergisinden istisnadır.
İstisnadan yararlanma şartları bulunmadan istisnadan faydalanılması nedeniyle eksik tahakkuk ettirilen vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilir.
Cumhurbaşkanı; bu maddede yer alan altı ve oniki aylık süreleri dört katına kadar uzatmaya ve 31/12/2020 tarihini her defasında birer yıllık dönemler hâlinde dört kez uzatmaya, maddede belirtilen oranı bir katına kadar artırmaya, Hazine ve Maliye Bakanlığı maddenin uygulanmasına
ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.”

MADDE 33

22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 11 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “Belirli süreli iş sözleşmesi, işçinin yirmibeş yaşını doldurmamış veya elli ve daha yukarı yaşta olma koşulunu sağlaması kaydıyla birinci ve ikinci fıkradaki koşullar aranmadan yazılı şekilde yapılabilir. Yirmibeş yaşını doldurmamış işçiler ile yapılacak belirli süreli iş sözleşmelerinin süresi işçinin yirmi beş yaşını doldurduğu tarihi geçemez. Bu fıkra uyarınca bir defada veya yenilenerek yapılan belirli süreli iş sözleşmelerinin toplam süresi iki yılı geçemez.”

MADDE 37

5510 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“EK MADDE 20- İşe girdiği tarih itibarıyla 25 yaşından küçük olup hizmet akdine tabi olarak bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 günden az olanlar için çalıştırıldıkları süreyle orantılı olarak işverenlerce, 82’nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının %2’si oranında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi ile %7,5’i işveren %5’i sigortalıya ait olmak üzere % 12,5 oranında genel sağlık sigortası primi ödenir. Bu madde kapsamında çalışanların genel sağlık sigortası primlerinin 30 güne tamamlanması zorunludur. Sigortalıların eksik günlerine ilişkin genel sağlık sigortası primleri, 60’ncı maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi veya (g) bendi kapsamında ödenir. Bu fıkra kapsamına girenler, adlarına ödenen priminin ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar aynı kazancın otuz katının %20’si oranında malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödeyebilir. Bu süre içinde ödenmeyen primin ödenme hakkı düşer. Ödenen primlere ilişkin süreler 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalılık süresi sayılır.
Bu şekilde çalışanlar ve çalıştırıldıkları işyerlerinin tescil ve bildiriminde 8 ve 11 inci madde hükümleri uygulanır. Kanuna göre Kuruma verilmesi gereken diğer her türlü bilgi, belge, bildirge ve beyannamelerin verilmesi ile maddenin uygulama usul ve esaslarını belirlemeye Kurum yetkilidir.
İşe girdiği tarihten önceki son bir yıl içerisinde prim ödeme gün sayısı 120 günden fazla olanlar ile 25 yaşını dolduran sigortalılar hakkında bu madde hükümleri uygulanmaz.”