İPA Başkanı Buğra Gökçe: Eğitim harcamaları yüzde 120 arttı
İstanbul Planlama Ajansı (İPA) Başkanı Buğra Gökce, TÜİK verilerine göre Ağustos ayında yıllık enflasyonun yüzde 51,9 olduğunu, ancak eğitim harcamalarındaki artışın yüzde 120’ye ulaştığını vurguladı.
İstanbul Planlama Ajansı (İPA) Başkanı Buğra Gökce, "Türkiye’de bugün her 5 çocuktan biri derin yoksullukla karşı karşıya ve yeterli, besleyici gıdaya ulaşamıyor" ifadelerini kullandı. Gökce, sosyal medya platformu X üzerinden 9 Eylül’de başlayacak yeni eğitim-öğretim yılına dair ekonomik verileri paylaştı.
TÜİK verilerine göre Ağustos ayında yıllık enflasyon yüzde 51,9 olduğunu hatırlatan Gökce, eğitim harcamalarının ise yüzde 120 artış gösterdiğine dikkat çekti.
Gökce, “Öğrencilerin temel kırtasiye harcamaları yüzde 71,9, okul için giyim harcamaları yüzde 62,5, okula başlama masrafı yüzde 64,9 oranında arttı” diye konuştu.
Buğra Gökce’nin açıklamaları şu şekilde:
“Eğitim - Öğretim yılı başlarken eğitim sistemindeki sorunlar ağırlaşarak devam ediyor. Her 5 okuldan 1'i özel okul MEB’in örgün eğitim istatistiklerine göre Türkiye’de örgün eğitimde 17,5 milyon öğrenci bulunmaktadır. Toplam 75 bin 19 eğitim kurumu içinde devlete ait kurum sayısı 60 bin 734 iken, özel okulların sayısı 14 bin 281'dir. Özel okulların tüm okullar / kurumlar içerisindeki oranı tarihimizde ilk kez yüzde 19'a çıkmış durumdadır. Bir başka ifadeyle eğitim'de piyasa dinamikleri baskın hale gelmiştir. 442 bin 643 çocuk sistem dışı Türkiye’de resmi ve özel okullarda zorunlu örgün eğitim sisteminde kayıtlı 17 milyon 558 bin 25 öğrenciden, 442 bin 643’ü sistemin dışındadır. Çocuğunu okula göndermeyen velilere idari para cezası veya bir yıl hapis cezası verilmesi gerekiyor olsa da bu yaptırım fiilen uygulanmıyor.
"22 yılda 4 kattan fazla arttı"
Orta öğretimdeki öğrenci sayısı geçtiğimiz 22 yılda 2 kattan fazla artarak 3 milyon 23 bin 602’den 6 milyon 789 bin 681’e ulaştı, sadece açık lisedeki toplam öğrenci sayısı son 22 yılda dört kattan fazla artarak 464 bin 935’ten 2 milyon 9 bin 480’e çıktı. Başka bir ifadeyle halen ortaöğretimdeki öğrenci sayısının üçte birini açık liseye giden öğrenciler oluşturuyor.
"850 bin ile 2 milyon arasında çocuk işçi var!"
TÜİK verilerine göre, 15-17 yaş arasında çocukların işgücüne katılma oranı 2020’de yüzde 16,2 iken, bu oran 2023 yılına gelindiğinde yüzde 22,1 ile son 10 yılın zirvesine çıktı. Resmi verilere göre çocuk işçi sayısı 853 bin olurken uzmanlara göre kayıt dışı olanlarla birlikte bu sayı 2 milyonun üzerine çıkıyor. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi tarafından paylaşılan bilgide 2013-2024 yılları arasında 695 çocuk işçinin çalışırken yaşamını yitirdiği yer aldı.
"5 çocuktan biri derin yoksulluk yaşıyor!"
Türkiye, OECD ülkeleri arasında çocuk yoksulluğunda ilk sıradadır. Son dönemde hızlı artan yoksullaşma Türkiye’de önce en hassas durumdaki çocukları vurmuştur. Türkiye’de bugün her 5 çocuktan biri derin yoksulluk sorunları ile yüzleşmekte, yeterli ve besleyici gıdaya ulaşamamaktadır.
Ülkemizin eğitime yatırım yapılmasına her gün daha fazla ihtiyacı varken, bilinçli bir şekilde yatırım azaldı. Milli Eğitim Bakanlığı 2002 yılında eğitim bütçesinin yüzde 17'sini yatırıma ayırırken, 2023 yılında bu pay yüzde 9'a düştü."
