ILO Türkiye sözleşmelere uyum raporunu yayınladı

Mehmet KAYA

ANKARA – Uluslar arası Çalışma Örgütü ILO’nun yıllık genel kurul öncesi ülkelerin onayladığı sözleşmelere yönelik uyum ve ihlallerini içeren Türkiye Uzmanlar Komitesi raporunu yayımladı. Raporda, Türkiye’nin özellikle sendikal özgürlüklerin kullanımına yönelik eleştiriler devam etti.

Hükümetin, sendika üyeliğine bakılmaksızın örgütlenme ve sivil özgürlüklerin kullanımı ile şiddet, baskı ve tehditten arındırılmış bir örgütlenme ortamını garanti etmeye çağırıldı. Yine hükümet, işçi ve işveren taraflarının örgüt ve üyelerinin “normal yargı ve hukuk sürecinin sağlanacağını garanti etmeye” çağırıldı. Sendikalar kanunu ile 5 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin gözden geçirilmesi ve Cumhurbaşkanlığı’nın Denetleme Kurulu eliyle sendika başkanlarını görevden uzaklaştırma yetkisi verilen 5 sayılı kararnamenin değiştirilmesine çağırıldı. Raporda, “sendikaların kapatılmasının yargı kararıyla yapılması ve yargı sürecindeki savunma hakkının bağımsız yargıçlar tarafından tümüyle garanti edilmesini sağlamaya çağırmaktadır” denildi.

Öteyandan, sendikaların kapatılması ve bazı işten çıkarma süreçlerine yönelik raporda, Hükümetin, FETÖ ve diğer terör örgütlerinin faaliyetleriyle ilgili karşı tarafa eleştirileri ve Türkiye’nin bu örgütlerle mücadelesine yönelik itirazları da raporda yer aldı.

Raporda, Komitenin Türkiye’ye yönelik sivil özgürlüklerin kullanımı, bazı sendikal faaliyetlerde polisin zor kullanımına yönelik belirlemelerine de yer verildi. Raporda, darbe girişimi sonrası OHAL sürecinde protesto ve diğer sivil özgürlüklerde gerileme olduğu iddialarının “kaygıyla kaydedildiği” belirtildi. Türkiye’nin grev erteleme kararlarına yönelik eleştirilerin de yer aldığı raporda, grev erteleme yetkisi veren düzenlemenin de gözden geçirilmesi önerildi.

ILO Komite raporunda, özellikle kamuda yürütülen idari kovuşturmalarda objektifliğe yönelik olarak, “Komite, sendika karşıtı eylemlere karşı mevzuat korumasıyla ilgili sunulan bilgiyi kaydederken, Hükümet’ten sendikalaşma özgürlüğüne halel getiren transferler ve tenzili rütbelerin engellenmesi için gerekli önlemleri almasını ve sendikalaşma özgürlüğüne halel getirmeye yönelik ayrımcılığa neden olan önlemlerin halen uygulamada olması halinde bunların derhal kaldırılmasını sağlamasına yönelik talebini tekrarlamaktadır” denildi.

İşe alımlara yönelik de ayrımcılık iddialarına yer verilen raporda;

Komite, Hükümet’in, kamu sektöründe işe alımların, başta siyasi görüş olmak üzere Sözleşme’de belirtilen gerekçelere dayalı olarak ayrımcılık olmaksızın yapılmasını sağlayacak uygun önlemleri almasını istemektedir. Komite ayrıca Hükümet’in, kamu sektöründe işe alım ve seçimde ayrımcılığa uğrayanların, vakalarının gözden geçirilmesi için yeterli prosedürlere ve uygun çarelere etkili erişime sahip olmalarını sağlamasını istemektedir. Hükümet’in ayrıca, varsa, işe alım sürecinde olumsuz karar aleyhine itiraz yolu sağlayan mevcut prosedürler, bu türden itirazların sayısı ve sonucu, kamu sektöründe işe alım ve seçimde ayrımcılığa ilişkin mahkeme kararlarının etkili biçimde uygulanması hakkında bilgi sağlamasını istemektedir” denildi.

Komite, ayrımcılık başlığı altında siyasi görüşleri nedeniyle idari ve hukuki yaptırım uygulanan gazetecilere yönelik bilgi vermemiş olmasını eleştirirken, bu konuda uluslar arası standartlara uyum istendi.