HIT-30 ‘güneş’te kapasite doldu

HÜSEYİN GÖKÇE/ANKARA

Hazırlıkları uzun süredir devam eden yeni teşvik sistemi, olağanüstü bir gelişme olmazsa bugün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da katılımıyla kamuoyuna duyurulacak. Yeni sistemde hibe desteği ön plana çıkacak, vergi teşvikleri azaltılacak. Desteklenecek sektörler bölgelere göre belirlenecek. Bölge bazında hangi sektörlerin destekleneceğine ilişkin bilgiler konusunda kalkınma ajanslarından gelen veriler esas alınacak. Toplantıda 2030 yılına kadar yapılacak teknoloji yatırımlarına 30 milyar dolara kadar destek verilmesini içeren HIT 30 sistemine ilişkinde detaylı bilgi verilecek. Bu kategoride 2,5 milyar dolarlık yatırım büyüklüğü öngörülen güneş enerjisi alanında aşırı talep sebebiyle başvurular durduruldu.

Yüksek enfl asyona rağmen TL bazında ciddi ölçüde eriyen teşvik belgeli yatırımlarda artık yeni bir döneme giriliyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hazırlanan yeni dönemin yol haritası için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da katılımıyla toplantı organize edildi. Bugün açıklanacak teşvik sisteminde, hem bölgesel hem de sektörel ihtiyaçlar göz önünde bulundurulacak. Bu kapsamda uzun süredir kalkınma ajansları aracılığıyla bölgelerin yatırım ihtiyaçları toparlandı. Hangi bölgeye, hangi sektörlerin yatırımlarının destekleneceğine ilişkin veriler alındı. Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar kapsamında da hâlen belli bölgelerde belli yatırımlara daha avantajlı teşvikler sağlanıyor.

“Vergi avantajı azalacak makineye hibe gelecek”

Yeni dönemde teşvik sisteminin en önemli unsurlarından birisi olan vergi teşvikleri oransal bazda azaltılacak. Bunun yerine belirlenecek bir tutar üzerinden yatırım kapsamında kullanılacak makineler için hibe desteği verilecek. Ancak ithal makinelere yönelik KDV destekleri ise devam edecek.

Güneşte rekor başvuru geldi, çağrı sonlandırıldı

Öte yandan duyurusu geçen yıl yapılan ve yüksek teknolojili yatırıma, alım garantisi de dahil olağanüstü teşvikler verilmesini içeren HIT-30 programına gelen rekor başvurular da bu toplantıda ele alınacak. Proje kapsamında 2030 yılına kadar 30 milyar dolarlık yatırıma destek sağlanacak.

Şu ana kadar 6 ana başlık için yatırım çağırısına çıkıldı. Çağrıya çıkılan sektörlerde toplam 19,7 milyar dolarlık yatırım yapılması öngörülüyor. Geçen yılın sonuna doğru HIT 30 kapsamında yapılan yatırım başvuruları 7 milyar doları aşmıştı.

Bunun önemli bölümünün güneş enerjisi sektörüne yapılacak yatırımlardan oluştuğu bildiriliyor. Gelen talep sektör için öngörülen yatırım tutarını çok fazla aştığı için açılan çağrı sonlandırıldı.

Toplam 2,5 milyar dolar destek bütçesiyle, yüksek yerli katkı ve Ar-Ge merkezi yatırımlarını da içeren bir hücre üretim kapasite oluşturulacak. Çağrı kapsamında, hücre üretimine ingot aşamasından başlayarak odaklanan yıllık asgari 5GW üretim kapasiteli yatırımlar desteklenecek.

HIT-30’da çağrı yapılan sektörler

HIT 30 kapsamında, elektrikli araçlar için 5 milyar dolar, batarya üretimi için 4.5 milyar dolar, çip üretimi için 5 milyar dolar, güneş paneli üretimi için 2.5 milyar dolar, rüzgar enerjisi için 1.7 milyar dolar, Ar-Ge için ise 1 milyar dolarlık olmak üzere toplam 19.7 milyar dolarlık yatırım çağırısına çıkılmıştı.

Yabancı aksiyonda, yerli bekleyip görecekEkonomi

“Şimdi güçlendirme zamanı!”