Halka arz durunca küçük yatırımcı çıktı, büyükler portföyünü artırdı

Şebnem TURHAN

Sermaye Piyasası Kurulu 7 Aralık 2023’ten 31 Ocak 2024’e kadar yeni halka arz izni vermedi. Yeni halka arzın olmaması ise borsadaki yatırımcı portföyünde önemli değişikliklere neden oldu.

Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) verilerine göre 0-10 bin lira arası portföy büyüklüğüne sahip yatırımcı sayısı bir ayda 606 bin 121 kişi azaldı, portföy büyüklükleri de 252 milyon lira geriledi. Bir ayda en küçük portföy dilimine sahip yatırımcı sayısındaki düşüş yüzde 14,2’ye ulaştı. Buna karşılık diğer tüm portföy dilimlerinde hem yatırımcı sayısı hem de portföy büyüklükleri arttı. 10 milyon lira üzeri portföy büyüklüğüne sahip yatırımcı sayısı yüzde 15,53, portföy büyüklüğü ise yüzde 11,63 artış gösterdi. Aralık 2023 sonundan Ocak 2024 sonuna kadar ise bir ayda BİST100 endeksi TL bazında yüzde 13,74 artış göstermeyi başardı.

Portföy içindeki payı yüzde 0,22’ye indi

MKK verilerine göre Ocak 2024’te hisse senedi piyasasında toplam yatırımcı sayısı Aralık 2023’e göre 376 bin 442 yani yüzde 5 azaldı. Yatırımcı sayısındaki azalmaya karşılık portföy büyüklüğü ise yüzde 12,1 yani 502 milyar 365 milyon arttı. Aralık 2023’ten Ocak 2024’te hisse senedi piyasası yatırımcılarında en göze çarpan değişiklik ise en küçük yatırımcılardaki kayıplar oldu. SPK’nın neredeyse 2 ay yeni halka arz izni vermemesi en küçük portföy dilimindeki yatırımcının hisse senedi portföyünün ve sayısının azalmasına neden oldu. MKK verilerine göre Aralık 2023’te 0-10 bin lira portföy büyüklüğüne sahip yatırımcı sayısı 4 milyon 273 bin 137 iken Ocak 2024’te bu sayı 3 milyon 667 bin 16’ya geriledi. Yüzde 14,2’lik kayıp yaşandı. Aralık 2023’te 0-10 bin lira arası portföy dilimine sahip yatırımcıların toplam portföy içindeki payı yüzde 0,25 iken Ocak 2024’te yüzde 0,22’ye indi. Bu yatırımcıların portföy büyüklüğü de Aralık 2023’teki 10 milyar 585 milyon liradan Ocak 2024’te 10 milyar 333 milyon liraya indi.

En büyüklerin sayısı yüzde 15,53 arttı

En büyük portföy dilimi olan 10 milyon lira ve üzeri portföylerde ise hem yatırımcı sayısı hem de portföy miktarı artış gösterdi. MKK verilerine göre Aralık 2023’te 10 milyon ve üzeri portföyü olan yatırımcı sayısı 15 bin 371 iken Ocak 2024’te bu sayı yüzde 15,53 artışla 17 bin 758’e çıktı. Portföy büyüklüğü de yüzde 11,63 artışla Aralık 2023’teki 3 trilyon 317 milyar 613 milyon liradan 3 trilyon 703 milyar 301 milyon liraya yükseldi. 10 milyon ve üzeri portföy büyüklüğüne sahip yatırımcıların toplam portföy içindeki payı da yüzde 79,5 oldu. Aralık 2023’te bu yatırımcıların toplam portföy büyüklüğü içindeki payı yüzde 79,8 seviyesindeydi.

0-10 bin lira portföy büyüklüğüne sahip yatırımcılar dışında tüm portföy dilimlerinde Aralık 2023’e göre Ocak 2024’te artış yaşandı. Endekslerin de hızlı bir yükselişe imza attığı ocak ayında 10-50 bin lira arası portföy büyüklüğüne sahip yatırımcı sayısı yüzde 5,41 artarak 1 milyon 557 bin 195’ten 1 milyon 641 bin 402’ye yükseldi. Bu yatırımcıların portföy büyüklüğündeki artış ise yüzde 19,05 oldu. 50-100 bin lira arası portföy dilimine sahip yatırımcıların portföy büyüklüğü yüzde 3,85, yatırımcı sayısı ise yüzde 4 artarken, 100-250 bin lira portföy diliminde bulunan yatırımcıların portföy büyüklüğü yüzde 6,83, yatırımcı sayısı ise yüzde 6,74’lük yükseliş yaşadı.

250-500 bin lira portföy diliminde yer alan yatırımcı sayısındaki artış yüzde 9,3 olurken, portföy büyüklükleri de yüzde 9,53 yükselmeyi başardı. 500 bin -1 milyon lira portföy diliminde bulunan yatırımcıların sayısında yüzde 13,06 artış olurken portföy büyüklükleri yüzde 13,24, 1 -5 milyon liralık portföye büyüklüğüne sahip yatırımcı sayısı yüzde 16,85, 5-10 milyon liralık portföy büyüklüğüne sahip yatırımcıların sayısı yüzde 19,04 artışa imza attı.

Milyon liranın üzerindekilerin payı yükseldi

5-10 milyon liralık portföy dilimindeki yatırımcıların portföy büyüklüğünün toplam içindeki payı Aralık 2023’teki yüzde 2,77’ten Ocak 2024’te yüzde 2,94’e yükseldi. 1-5 milyon liralık portföy diliminde bulunan yatırımcıların da toplam portföy büyüklüğü içindeki oranı bir ayda yüzde 7,39’dan yüzde 7,73’e çıktı. 500 bin -1 milyon lira arası portföy dilimindeki yatırımcıların da payı yüzde 3,12’den yüzde 3,15’e hafif bir değişim gösterdi. 100-250 bin lira arası portföy dilimindeki yatırımcıların toplam portföy içindeki payı bir ayda yüzde 2,56’dan yüzde 2,12’ye inerken, 50-100 bin lira portföy dilimindekilerin payı da yüzde 0,96’dan yüzde 0,89’a indi. 10-50 bin lira portföy dilimindekilerin payı da yüzde 0,90’dan yüzde 0,96’ya çıktı.

Bor Şeker ve Pasifik Donanım halka arzına onay

Sermaye Piyasası Kurulu 31 Ocak bülteninde iki yeni halka arza izin verdi. Bor Şeker ile Pasifik Donanım ve Yazılım yılın ilk halka arz iznini alan iki şirket oldu. Bor Şeker’in sermaye artırımı ve ortak satışı ile yapılacak halka arzında sermayenin 240 milyon liraya yükseltilmesi kapsamında ihraç edilecek 40 milyon hisse ile ortaklardan Emir Haktan Dişli ve Arz Gayrimenkul ve Girişim Sermayesi Portföy Yönetimi İkinci Girişim Sermayesi Yatırım Fonu’nun sahip olduğu 30 milyon lira nominal değerde hisse satılacak. Halka arz 1 lira nominal değerli hisse başına 26.54 liradan gerçekleştirilecek. Hisselerin tamamının satılması halinde şirketin halka açıklık oranı yüzde 29,2, halka arz büyüklüğü 1.86 milyar lira, yani 61.3 milyon dolar olacak. Bor Şeker’in halka arz gelirinin yüzde 45’i işletme sermayesi ihtiyacı için, yüzde 50’si güneş enerjisi santrali, modernizasyon yatırımları ve gübre tesisi yatırımları için, yüzde 5’i ise Ar-Ge faaliyetleri için kullanılacak. Pasifik Donanım ve Yazılım’ın sermaye artırımı ve ortak satışı ile yapılacak halka arzında sermayenin 134 milyon liraya yükseltilmesi kapsamında ihraç edilecek 14 milyon hisse ile ortaklardan Fatih Erdoğan, Mehmet Erdoğan ve Abdulkerim Fırat’ın sahip olduğu 13 milyon lira nominal değerde hisse satılacak. Halka arz 1 lira nominal değerli hisse başına 35 liradan gerçekleştirilecek. Hisselerin tamamının satılması halinde şirketin halka açıklık oranı yüzde 20,1, halka arz büyüklüğü 945 milyon lira, yani 31.1 milyon dolar olacak.