Hakan Güldağ ve Ali Ağaoğlu değerlendirdi: “Kur kaybı 2025'te eşitlenir”
Ekonomist Ali Ağaoğlu ve gazeteci Hakan Güldağ, haftanın sohbetinde Suriye’nin yeniden inşasına yönelik senaryolar ile TCMB’nin 26 Aralık toplantısından çıkabilecek olası faiz kararını ve paritedeki Euro aleyhine gelişmenin etkisiyle kur avantajlı döviz borçlanmasını tartıştı. Borsanın Suriye iyimserliğini erken bulduğunu belirten Ağaoğlu, TCMB’nin asgari ücret artışını görmeden olası faiz indiriminde temkinli davranmasının beklenebileceğini söyledi. Güldağ, Euro borçlanan şirketlerin, kurdaki sınırlı artış nedeniyle önemli bir avantaj elde ettiğine işaret etti.
Şans Sohbetleri'nde bu hafta Ağaoğlu ve Güldağ, Merkez Bankası'nın 26 Aralık'taki faiz kararını ve Euro-dolar paritesi üzerinden borçlanmada avantajlı kuru tartıştı.
Güldağ: Suriye'nin geleceğinde Türkiye'nin, dolayısıyla Türk şirketlerinin önemli rol oynayacağı beklentisi ile borsa epey hareketli...
Ağaoğlu: Piyasa ya da borsaların genel davranışı 'beklentiyi al gerçekleşmeyi sat' şeklinde yürür. Burada beklenti Suriye'nin yeniden inşasına Türkiye'nin önemli bir katkı sağlayacağı. Doğal olarak yıkılmış bir ülkede inşaat faaliyetleri öne çıkacak. İnşaat 125 sektörü etkileyen büyük bir ana sektör olduğu için teknik olarak diğer sektörlere de yayılabilecek bir kazançtan bahsediyoruz. Ancak Suriye'ye refah götüreceğimiz beklentisi için biraz erken. Henüz orada toz duman yatışmadı. Bu anlamda borsanın heyecanını da biraz erken buluyorum.
Güldağ: Derhal bir etkisi olmaz. Ama Türkiye'nin Suriye'de başat rol oynamak niyetinde olduğu açık. Ekonomik ilişkiler bunun parçası...
Ağaoğlu: Türkiye, bu bölgede her zaman bir tedarikçi olacaktır. Ana işverenler arasında mı, yoksa taşeronlar arasında mı olacağımız, sağlanacak fayda bakımından çok önemli. Hayal ettiğimiz kadar iyi bir senaryo ortaya çıkmayabilir.
Güldağ: Kolay olmayacağı net. Suriye, hem etnik hem ideolojik olarak çok parçalı. Yeniden inşa faaliyetlerini finanse edecek mali kaynakları çok ama çok yetersiz. Kimi hesaplara göre, altyapı, sanayi ve hatta tarım sektörlerinin büyük darbe aldığı Suriye'nin toparlanması için 10 yılda en az 400 milyar dolar gerekiyor. Boyumuzu aşar...
Ağaoğlu: Finansman bağlayıcı ve sağlayanlara bağımlılık olur. Bizim borsaya etkisine dönersek, coşku boyutundaki iyimserlik için erken.
Güldağ: Bazı kritik kararların arifesindeyiz bu hafta. Pazartesi asgari ücret komisyonu toplanıyor. Bu ay belli olacak. Keza 26'sında Merkez Bankası politika faizi kararı...
Ağaoğlu: Asgari ücretin hangi düzeyde belirleneceğine ilişkin bir tahminim yok. Ama 26'sından önce belirlenmesi kritik faiz kararı için...
Güldağ: İlk toplantı sonrasında "hızla bitirelim" yaklaşımı öne çıktı. Ancak görüşmelere katılan taraflardan biri son görüşmemizde "ay sonunu bulabilir" diyordu. Ankara'da konuşulanlara bakarsan da, AK Partili milletvekillerinin 24 bin liradan az olmasın' bastırmaları' artıyor deyim yerindeyse. Seçim çevrelerinden tepki nedeniyle...
Ağaoğlu: İşte benim korkum da o. Asgari ücrete yüzde 50 zam yaptık diyelim ve Merkez Bankası bunu görmeden faiz kararı verdi. Bu, sonrası için dengesiz bir durum olur...
Güldağ: Merkez Bankası'ndan her hâlükârda 125-150 baz puan civarında bir indirim bekliyorum.
Ağaoğlu: Piyasa yapacağını düşünüyor. 250 baz puan olarak...
Güldağ: Sen ne düşünüyorsun?
Ağaoğlu: İndirir. Yalnız 150'nin bir anlamı yok. 500 yapamazsınız ama 250 gibi anlamlı adım olmalı...
Güldağ: Asgari ücreti görmeden indirim yapılacaksa, ki öyle düşünüyorum, ilk adım daha küçük olur. Hem temkinli duruşu da vurgular.
Ağaoğlu: Asgari ücreti görürse ve makul olursa 250 diyelim, görmezse de temkinli 150 veya 100 diyelim. Ama yılı indirimle kapatırız...
Güldağ: Mutabıkız! Peki Avrupa Merkez Bankası da 25 indirdi. Fed'den gelecek 25 baz puan indirimle birlikte pariteyi nasıl etkiler?
Ağaoğlu: Avrupa Merkez Bankası kararından bir önceki bilgi Amerika'daki tüketici enflasyonu ile ilgiliydi. Beklentilerin üzerine çıktı. Fed'den 18 Aralık'taki toplantısından bir 25 baz puan indirim gelmesine kesin gözüyle bakılıyor. Lakin önümüzdeki yılki faiz indirim beklentileri gittikçe azalmaya başladı. Hatta Fed faiz indirimlerini rafa kaldırır mı diye konuşulmaya başlandı. Çünkü Amerikan 10 yıllıkları tekrar 4,40'a geldi. 4,20’lere indi ve 4,40'a çıkıyor. 4,45-4,50 bandı kritik. Üzerine çıktığı takdirde, Amerika'da faiz indirimi ihtimali çok düşecek. Bu sene toplam 100 baz puan indirim olursa önümüzdeki yıl 50 baz puan indirim ya olur ya olmaz noktasına geliyorum.
Güldağ: Avrupa ise devam eder...
Ağaoğlu: Şu anda yüzde 3'e indirdi. En az 2,25'e kadar ben 75 baz puanlık bir indirim daha bekliyorum Avrupa Merkez Bankası'ndan. Çünkü enflasyon tarafı çok zorlamıyor artık. Veriye bağlı yapacağız dedi arka arkaya yaptılar. Zaten Avrupa tarafının faiz indirmeye daha fazla ihtiyacı var.
Güldağ: Bu yıl Euro, TL karşısında sadece yüzde 11 değer kazandı. Euro borçlanan resmen karlı çıktı. Muhtemelen gelecek yıl aynı tabloyu görmeyiz ama her durumda ihracatçı rahatlayamayacak gibi...
Ağaoğlu: Enflasyonla mücadelede kuru kullandık ama bu yıldan 2025'e bir enerji biriktiriyoruz. Bu birikim Ağustos ayından bu yana net bir şekilde oluşmaya başladı. O nedenle, önümüzdeki yıl yeni veya ek enerji birikimi yapmamak adına enflasyon ile kur karşısında TL'nin değer kaybının birbirine çok yakın olacağını tahmin ediyorum. Enflasyon kadar kur kaybı olacak. Yine de 2025'te borçlanma parametreleri bakımından Euro-dolar paritesinden kaynaklanan bir avantajın Euro tarafında olmaya devam etmesi muhtemel.
Altın ve gümüşte önemli dip noktaları...
Güldağ: Önce petrole bakalım...
Ağaoğlu: Petrol tarafında İran'la ilgili endişeler, OPEC Artı'nın üretim artışlarını ötelemesi ve biraz da yıl sonu pozisyon kapatmalarıyla 74 dolara yaklaştı Brent.
Güldağ: Hafta sonu kapanışı 73,7 dolar...
Ağaoğlu: Jeopolitik gelişmelere rağmen petrolün bu seviyede kalması önümüzde yıl en önemli tahminlerinden bir tanesi konusunda beni daha da cesaretlendiriyor. Yıl sonundaki pozisyon kapatma ve önümüzdeki yıla biraz daha yukarıda başlayabilmeyle ilgili hareketlere rağmen...
Güldağ: Ne bekliyorsun petrolde 2025'te?
Ağaoğlu: 60 doların altına kadar gelecek. Türkiye için iyi. Bazı ülkeler için çok iyi. Rusya ve Suudi Arabistan gibi ihracatçılar için ise nahoş. bir durumu gösteriyor.
Güldağ: Başka ne bekliyorsun emtiada?
Ağaoğlu: Kakao tekrar başını kaldırdı; 11.000 doların üzerinde kakao kontratları. Kahve de 320 dolarlara geldi. İlginç.
Güldağ: Ya altın ve gümüş tarafında? Altın onsu haftayı 2.656 dolardan kapattı...
Ağaoğlu: Şu sıra çok fazla bir hareket olmuyor. Spekülatif endişeler azaldı. Bir de hakikaten Trump'tan Ukrayna'da adeta bir sihir bekliyor insanlar. Onun da etkisiyle yukarı hareketler sınırlı kalıyor.
Güldağ: Hangi seviyeleri bekliyorsun?
Ağaoğlu: Gümüşte 29,5, altında 2.600 dolarlara kadar son bir düzeltme beklerim.
Güldağ: Düzeltmeden sonra?
Ağaoğlu: Yeni yılla birlikte yukarı gitmesini beklediğim bir seyir var. Gümüş daha hızlı gidecektir. Altın ve gümüşteki düşüşlerin arkasında, en önemli parametrelerden biri de Bitcoin'in 103 bin dolar, Ethereum'un da 4 bin dolarda olması etkili. Kripto tarafı Trump nedeniyle çok heyecanlı. Çok absürt yeni coin'ler bile bazı kocaman şirketlerin değerinden çok daha yukarıya çıktı piyasada. Bu heyecan bir süre böyle gidecektir. Bu heyecanın da etkisiyle altın tarafında veya değerli metaller tarafında biraz gerileme yaşıyoruz. Fakat, kırılma-dökülme tarzında bir şey olmasını beklemiyorum. 2.600 dolar ons altın ve 29,5 dolar ons gümüş önemli dip noktaları olacak önümüzdeki yıla girerken.
Dolar endeksi 109'un üzerine pek çıkmaz
Güldağ: Faiz indirimlerinde Fed gaz kesecek ama Avrupa devam edecekse, Euro dolar karşısında 1'in altına da iner mi?
Ağaoğlu: İnmez düşüncesindeyim. Şu anki seviyesinin altına gider ama orada Amerika, 'Ben de çok güçlü dolar istemiyorum' diyecektir. Dolar endeksini iyi izlemek lazım. Ben 108-109 düzeyinin üzerine çıkmasını beklemiyorum. 107'de kapattı haftayı. Paritenin bire bire yakınsadığı yere kadar gideceğimizi sonra Euro'nun yatay gideceğini düşünüyorum.
Güldağ: Yani çok fazla bir şey olmayacak...
Ağaoğlu: Çünkü özellikle Ukrayna- Rusya savaşının ne yönde sonuçlanacağı beklenecek. Trump'ın ne yapacağı merakla bekleniyor. Avrupa'nın savunma harcamaları dahil 3-5 yıllık bir süreç şekillenecek. ECB Başkanı Lagarde’ın, toplantıda Draghi raporuna atıfta bulunması önemliydi. Yeniden sanayileşme ve Çin'le rekabet konusunda Avrupa'nın ne yapacağının da ortaya çıkması lazım. Mutlaka harekete geçerler.
Güldağ: Avrupa'nın kendisini toparlaması bizim için de iyi olur. Amerika'nın en büyük şirketler listesi tamamen teknoloji şirketlerinden oluştu. Gelgelelim Almanya'nın yıllardır hep aynı, değişmiyor. Keza bizim ki de... Gündemimiz aynı!
