Güne başlarken ekonomi ve piyasaların gündemi (4 Eylül 2020)

..:: PİYASALARDA SON DURUM ::..

Yurt dışı piyasalar... Küresel piyasalarda haftanın son işlem günü kıpkırmızı ekranlarla başladı. Wall Street'te hafta boyunca devam eden yükselişler dün yerini sert düşüşlere bıraktı. ABD vadelileri de bu sabah itibarıyla Wall Street'teki kayıpları sürdürüyor. Asya borsaları, iki haftanın en kötü seans performansına imza attı. Japonya dışındaki Asya-Pasifik borsalarını izleyen MSCI endeksi yüzde 1,6 geriledi. Endeks haftayı yüzde 2,4 ile Nisan'dan bu yana en büyük kayıpla bitirmeye hazırlanıyor. Japonya'nın Nikkei endeksi yüzde 1, Hong Kong'un Hang Seng endeksi yüzde 1,8 ve Avustralya'nın ASX 200 endeksi yüzde 2,8 geriledi.

Türkiye piyasaları... Yurt içinde ise veri takviminde bugün açıklanacak herhangi bir veri bulunmuyor. Dün rekor seviyelerini güncelleyen ve 7,45'in üzerini gören dolar/TL kuru, bugüne 7,43'ten başladı. Euro/TL ise 8,81 düzeyinde değerleniyor.

Altın... Altın fiyatları ABD Hazine tahvil getirilerindeki düşüşün ve küresel hisse senetlerindekigerilemenin ABD tarım dışı istihdam verisi öncesinde güvenli liman altına olan talebi canlandırmasıyla yükseldi. Altının spot piyasadaki ons fiyatı dün yaklaşık 1 haftanın en düşük seviyesine gerilemesinin ardından bugün yüzde 0,3 artışla 1935 dolara yükseldi.

Petrol... Petrol fiyatları zayıf seyreden doların verdiği desteğe rağmen, düşük talep ve yakıt arz fazlasının etkisiyle haziran ayından bu yana en büyük haftalık düşüşü kaydetmeye hazırlanıyor. Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı 43,6 dolara kadar geriledi. ABD hafif ham petrolü ise 41 doların da altına indi.

..:: TÜRKİYE'DEN SON HABERLER ::..

Doğu Akdeniz'deki son gelişmeler: NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Doğu Akdeniz’de gerilim yaşayan iki NATO müttefiki Türkiye ve Yunanistan’ın herhangi bir olay ve kaza riskini azaltmak için askeri çatışmayı önleme mekanizmaları oluşturmak için teknik görüşmelere başlamayı kabul ettiğini açıkladı. 

Dışişleri Bakanlığı ise, Yunanistan ile NATO bünyesinde teknik görüşmelerin başlatılması hakkında, “Yunanistan’ın NATO Genel  Sekreteri’nin bu inisiyatifine destek vermesini bekliyoruz” açıklamasında bulundu. Adını vermemek koşuluyla konuşan Yunan yetkili, gerilimin düşmesinin ancak bütün Türk gemilerinin Yunanistan kıta sahanlığından derhal çekilmesiyle mümkün olacağını savundu.

TÜSİAD Başkanı Kaslowski DÜNYA'ya konuştu: Kaslowski, Türkiye’nin bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da borcunu ödeyecek gücü bulunduğuna dikkat çekerek, “Yeter ki bilimle inatlaşmayalım, güveni artıracak, öngörülebilir politikalar uygulayalım” dedi.

TÜSİAD Başkanı Kaslowski: Algı yönetimi yetmez piyasayla barışılmalı

Mayınların sayısı ve sıklığı arttı: Bu haftaki Şans Sohbetleri’nde, Ali Ağaoğlu ve Hakan Güldağ, Doğu Akdeniz'deki gerilimin piyasalara yansımasını ve altın ithalatındaki artışın arka planını değerlendirdi. Ayrıca ikili, büyüme rakamlarını ve dövizdeki gelişmeleri ele aldı.

Mayınların sayısı ve sıklığı arttı

İşten çıkarma yasağında süre uzatımı Resmi Gazete'de:  Resmi gazetede yer alan Cumhurbaşkanı kararına göre, 4857 sayılı İş Kanunu uyarınca işverenin işten çıkarma yasağı 17 Eylül 2020’den itibaren iki ay daha uzatılmış oldu. 17 Ağustos’ta 1 ay uzatılmıştı İş Kanunu'na 16 Nisan 2020 tarihinde eklenen geçici madde ile iş veya hizmet sözleşmelerinin, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller, iş veya hizmet sözleşmelerinde sürenin sona ermesi, iş yerinin faaliyetinin sona ermesi, işin sona ermesi halleri dışında, 3 ay süreyle işveren tarafından feshedilemesi yasaklandı.

Madenlerde devlet hakkı bedelinde değişiklik: Maden kanunu kapsamında, altın ve gümüş madenlerinden alınan devlet hakkı bedeli, yüzde 25 artırımlı olarak uygulanacak.

Altın ve gümüş için devlet hakkı oranlarında değişiklik

..:: DÜNYADAN GELİŞMELER ::..

ABD borsalarında son 3 ayın en sert düşüşü: Teknoloji ağırlıklı Nasdaq endeksi yüzde 5, S&P 500 endeksi ise yüzde 3,5 düşüş kaydetti. Bu düşüşler, Wall Street'te Haziran ayından bu yana görülen en sert düşüşlerdi, ancak işlemciler son dönemdeki sert kazanımlar nedeniyle bir düzeltmenin zaten bekleniyor olduğunu ifade ettiler. Yatırımcılar daha büyük bir satışı tetikleyip tetiklemeyeceğini görmek için ABD istihdam verilerini beklerken, tahvil ve dolar gibi daha güvenli liman varlıklardaki kazanımlar sınırlı kaldı.

Gözler ABD istihdam verisinde: Dikkatler, TSİ ile 15:30'da açıklanması beklenen ABD tarım dışı istihdam rakamlarında olacak. Bu veriler ekonomistlerin Ağustos ayında yaklaşık 14 milyon istihdam yaratıldığına dair beklentilerini karşılamaması durumunda olası bir satışı tetikleyebilir.

AB lityumu, kritik ham maddeler listesine aldı: AB Komisyonu, batarya üretiminde kullanılmakta olan lityumu çok önemli, kritik ham maddeler listesine aldı ve tedarikinin garanti altına alınmasına yönelik bir plan ortaya koydu. COVID-19 salgını sonrasında global tedarik zincirlerinde ortaya çıkan aksaklıklara işaret eden AB Komisyonu, AB'nin silikondan, nadir metallare uzanan kritik ham maddelerin tedariki için kaynaklarını çeşitlendirmesi gerektiğini vurguladı.  AB Komisyonu, kritik ham maddeler listesini ilk olarak 2011'de yayınlamıştı. Listeye lityumun yanı sıra, boksit, titanyum ve strontiyum da eklendi. Helyumun çıkarıldığı listede 30 ham madde var.

Facebook, ABD seçim güvenliği için yeni adımlar atıyor: Facebook Kasım ayındaki başkanlık seçimlerine iki ay kala oy kullanımını teşvik etmek, dezenformasyonu ve seçim sonrası olası toplumsal gerginlikleri azaltmak amacıyla yeni adımlar atıyor. Seçimden önceki hafta siyasi içerikli reklam almayacağını açıklayan şirket güvenilir haber paylaşımı için Reuters’la işbirliğine gidiyor.