Güne başlarken ekonomi ve piyasaların gündemi (28 Eylül 2020)

..:: PİYASALARDA SON DURUM ::..

Yurt dışı:  Küresel piyasalar ise hafta sonu Çin'den gelen pozitif verilerin etkisiyle yeni haftaya yukarı yönlü başlangıç yapıyor. Asya borsalarında ağırlıklı olarak yükselişler görülürken ABD vadelileri de yüzde 0,5-0,6 aralığında artıda.  Japonya dışındaki Asya-Pasifik borsalarını izleyen MSCI endeksi yüzde 0,5 civarı yükselirken Japonya'nın Nikkei endeksi yüzde 0,85 yükselirken, Çin lokomotif hisseleri ise yaklaşık yüzde 0,8 düzeyinde artıyor. 

Yurt içi: Piyasalar haftaya hareketli bir başlangıç yaptı. Geçtiğimiz haftanın ikinci yarısında Merkez Bankası'nın faiz indirimi ve BDDK'nın swap adımlarıyla 7,51'e kadar gerileyen dolar/TL, haftanın ilk saatlerinde 7,8'in üzerini gördü. İllikit piyasada yaşanan hareketlilik sonrası, sabah saatlerinde kur 7,66-7,67 düzeyinde dengelendi.  Gece yarısı yaşanan yükselişte dolar/TL, 7,8569'a kadar tırmandı.

Altın ve petrol:  Altının spot piyasadaki ons fiyatı yüzde 0,1 yükselişle 1.861 dolara çıkarken, ABD altın vadelileri ise yatay seyrederek 1.865 dolarda işlem gördü. Petrol fiyatları, artan koronavirüs vakalarının enerji talebindeki toparlanmaya dair umutları kırmasıyla düşüş gösterdi.  Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı yüzde 0,6 düşüşle 41,69 dolara inerken, ABD hafif ham petrolü ise yüzde 0,5 kayıpla 40,04 dolara düştü. 

Çin'den veriler iyi geldi ama... 

Hafta sonu gelen verilerde Çin'in sanayi şirketlerinin Ağustos'ta üst üste dördüncü ayda olmak üzere kârlarını arttırdıkları görüldü. Asya borsaları, Çin hisse senedi piyasalarının öncülüğünde yükseldi. ABD Başkanlık seçim münazarası öncesinde yatırımcıların temkinli olduğu görülürken
artan koronavirüs vaka sayıları ekonomik toparlanma beklentilerini zayıflatıyor.

..:: TÜRKİYE'DEN SON HABERLER ::..

Yeni Ekonomi Programı'nın bu hafta açıklanması bekleniyor

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın bu hafta Yeni Ekonomi Programı(YEP) açıklaması bekleniyor. YEP ile birlikte ile 2021-2023 dönemine ilişkin makroekonomik göstergeler belirlenmiş olacak.

YEP, 2021 yılı merkezi yönetim bütçesi için de belirleyici olacak. Hükümet, Meclis'in açılmasının ardından 17 Ekim'e kadar bütçeyi sunacak. YEP ile birlikte Orta Vadeli Mali Plan'ın da açıklanması bekleniyor.

Online eğitim raflarda ürün bırakmadı

Okul alışverişinde bu yıl sepet değişti. Uzaktan eğitimle birlikte teknolojik ürünlere talep patladı, raflarda ürün kalmadı. Son bir ayda bilgisayar ve tablet satışları 3 kata yakın arttı. Kur artışına rağmen talebin çok yüksek olduğunu vurgulayan sektör temsilcileri, tedarik sorunu aşılırsa kişisel bilgisayar pazarının bu yıl sonunda 2 milyon adedi aşmasını bekliyor.

Online eğitim raflarda ürün bırakmadı

Tüketici kredisinde ralli bitti

Merkez Bankası’nın 7 Ağustos’tan beri uyguladığı sıkılaştırma adımlarıyla artan kredi faizleri ve parasal genişlemeye karşı attığı normalleşme adımları kendini tüketici kredilerinde gösterdi. Kredi faizleri son dönemlerin en yüksek oranlarına çıkmışken 18 Eylül haftasında ihtiyaç kredisi artışı negatife döndü, konut ve taşıtta ise artış sıfıra yaklaştı. 

Tüketici kredisinde ralli bitti

Üniversite kentleri uzaktan eğitim mağduru oldu

Salgın nedeniyle üniversitelerin uzaktan eğitim yapmaya başlaması üniversite kentlerini de zora soktu. Kent temsilcileri, uzaktan eğitim kararının özellikle küçük esnafı mağdur ettiğini, kararın gözden geçirilmesi gerektiğini düşünüyor. Ortak talep ise, esnaf için acil destek paketi çıkarılması.

..:: DÜNYADAN GELİŞMELER ::..

Ermenistan ile Azerbaycan sınırında en az 16 kişi hayatını kaybetti

Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki çatışma 2016 yılında bu yana gerçekleşen en şiddetli çatışma olurken, dünyanın önemli doğalgaz ve petrol boru hatlarının geçtiği Kafkasya'daki istikrar hakkındaki endişeleri artırdı. Dağlık Karabağ yönetimi, Azerbaycan'ın Pazar erken saatlerde açtığı top ateşi ve hava saldırısı sonucu 16 askerinin hayatını kaybettiğini ve 100'den fazla kişinin yaralandığını açıkladı. Ermenistan ve Dağlık Karabağ sıkı yönetim ilan ederken iki ülkede de seferberlik ilan edildi. Kendisi de sıkı yönetim ilan eden Azerbaycan, silahlı kuvvetlerinin Ermenistan'dan açılan top ateşine karşılık verdiğini açıkladı. Azerbaycan'a göre top ateşinde bir aileden beş kişi hayatını yitirdi.

Azerbaycan'dan Ermenistan'a "son uyarı"

Azerbaycan Savunma Bakanlığı, sivil yerleşim birimlerine ateş açmaya devam eden Ermenistan ordusunu uyardı. Bakanlık açıklamasında, Ermenistan ordusunun sabah saatlerinden itibaren Terter şehrine ateş açtığı belirtilerek "Ermenistan'ı son kez uyarıyoruz. Biz de önlem almak için karşılık vereceğiz." ifadeleri yer aldı. Öte yandan Bakanlık, çatışmalarda Ermenistan'a ait tank ve zırhlı araçların imha edilmesinin havadan çekilen görüntülerini paylaştı. Dün sabah saatlerinde Ermenistan-Azerbaycan cephe hattında, Ermeni güçlerin Azerbaycan sivil yerleşim birimlerine ateş açması üzerine çatışmalar başlamıştı. Azerbaycan ordusu karşı saldırı başlatmış ve bazı yerleşim birimlerini işgalden kurtarmıştı.

ABD'de federal mahkeme, Trump'ın TikTok yasağını geçici olarak durdurdu

NEW YORK (AA) - ABD'de federal mahkeme, Trump yönetimin Çinli bir şirkete ait sosyal medya uygulaması TikTok yasağını geçici olarak durdurdu. Sosyal medya kullanıcılarının TikTok uygulamasını yüklemeyi pazar günü yerel saatle 23.59'dan itibaren yasaklayan karar, yürürlüğe girmeye saatler kala, başkent Washington'da bir federal mahkeme tarafından geçici olarak askıya alındı.

Pfizer'a COVID-19 aşısına FDA onayı için kasıma kadar beklemesi çağrısı yapıldı

Önde gelen 60 araştırmacı ve biyoetikçi tarafından yapılan ortak çağrı ile ABD merkezli ilaç üreticisi Pfizer'dan geliştirdiği koronavurüs aşının gerekli güvenlik standartlarını karşıladığından emin olunabilmesi için FDA'den onay sürecini en azından Kasım'ın ikinci yarısına bırakması istendi. Pfizer'a gönderilen ortak mektupta, klinik testlerin katılımcılarının sonuçlarının ikinci dozun alımından sonra en az 2 ay izlenmesi gerektiği savunuldu ve aşının acil kullanımına izin için FDA'ya gitmek için  Kasım ayının ikinci yarısının beklenmesi gerektiği igade etildi.  Mektup, Pfizer'ın klinik testlerin sonuçlarının Ekim ayı içinde alınacağı açıklaması sonrasında gönderildi.

Çin'de sanayi şirketlerin karları dördüncü ayda da arttı

Çin Ulusal İstatistik Bürosu verilerine göre, şirket karları Ağustos ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 19,1 artışla 612,81 milyar yuanı (89,83 milyar ABD Doları) buldu. Böylece son 4 aydır karlarda artış yaşandı.