Enflasyonu düşürmek için faizi artıracak mısınız?

Maruf BUZCUGİL - ANKARA

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin verdiği bilgiye göre sadece maaş artışı ve EYT’nin Hazine’ye 2023’deki yükü 525 milyar lira olacak. EYT’nin Hazine’ye yükünün 255 milyar TL olacağını belirten Nebati “31 Aralık’ta EYT’nin yükünü kasaya koyduk” dedi. Gazetecilerle sohbet toplantısı düzenleyen Hazine ve Maliye Bakanı Nebati, güncel konulara ilişkin soruları yanıtladı, Millet İttifakı’nın kamuoyuna açıkladığı “Ortak Politikalar Mutabakat Metni” ile ilgili değerlendirmelerde bulundu. Bakan Nebati memur ve emekli maaşlarının ve EYT’nin 2023 Bütçesine yüküyle ilgili soruya şöyle yanıt verdi:

“Emekli ve memurlara 1 puanlık iyileştirmenin maliyeti 19 milyar lira, 15 puana yakın bir maliyet eklendi 270 milyar lira. EYT düzenlemesi için 2023 bütçesine yönelik çok sıkı tedbirler aldık. EYT’nin bütçeye maliyetini de bu yıl için 255 milyar lira olarak hesapladık, kasada hazır duruyor. Buna KGF kefaletleri dahil değil.”

Bakan Nebati, yapılandırma ile ilgili sorular üzerine, 40-50 yıldır tahsil edilemeyen kamu alacakları olduğunu, bunun da kamu üzerinde bir yükü bulunduğunu söyledi. Bu sebeple yapılandırmada 2 bin liranın altındaki alacakların temizlenmesi yönünde düzenlemeye gittiklerini ve sadece bu düzenlemenin 7,9 milyon kişiyi ilgilendirdiğini belirtti.

Seçim öncesi Türkiye’ye operasyon olasılığı

Bakan Nebati, Türkiye’de seçimleri etkileyecek herhangi bir ekonomik operasyon riski görüp görmediklerinin sorulması üzerine de, “Türkiye’nin makroekonomik göstergeleri herhangi bir operasyona açık değil, yapılan operasyonların bir karşılığı olmaz. Biz ocak ayında borçlanmaya çıktık, 2 milyar 750 milyon dolar borçlandık. Borçlanmalarımızı devam ettiriyoruz. Merkez Bankası rezervlerimiz çok kuvvetli. Bizim makroekonomik göstergelerde bir sıkıntımız yok. Parasal olarak operasyon çekebilecekleri hiçbir alan yok.

Gıda enflasyonu

Gıda enflasyonunun azaltılmasıyla ilgili bir soru üzerine de, enflasyona karşı sabit ve dar gelirlilere yönelik ücret artışları yaptıklarını belirten Nebati, “Gıdada fiyatları artıracak bir gerekçe yok. Gübre, mazot fiyatları geçen yılın altında. Personel giderleri hariç herhangi bir yerde artış söz konusu değil. Gıda fiyatlarındaki artışın kontrol edilebileceğini öngörüyoruz.” diye konuştu.

Kılıçdaroğlu’na 418 milyar dolar yanıtı

Bakan Nebati, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun bazı kamu ihaleleri ile “5’li çete” olarak tabir ettiği gruplara haksız kazanç sağlandığı iddialarının sorulması üzerine de “Nitelediği kişiler sadece Türkiye’de iş yapmıyorlar, yurtdışında da iş yapıyorlar, bazı illerde belediyelere de iş yapıyorlar. Bir iş adamı nerede ticaret varsa oraya para kazanmaya gider. İhaleler şeffaf, işlemler şeffaf, ödemeler bankalar üzerinden yapılıyor. Bu 90’lı yıllarda yeşil sermaye denilerek ötekileştirilen bir zihnin dışa vurumudur. Bu tür ötekileştirmeleri yapmak ve Türkiye’yi kara para cenneti olarak nitelendirmek doğru değil. Bunlar ülkeye kasten zarar vermek için kullanılan cümlelerdir” diye konuştu.

CHP Lideri Kılıçdaroğlu, Hazine'den “418 milyar dolar çalındığını tespit etmelerinin ardından suikast tehditleri aldığını” öne sürmüştü. Kılıçdaroğlu Sayıştay’a da seslenerek, “İktidara geldiğimizde o raporlarda 418 milyar doları görmezsem, görevinizi layıkıyla yerine getirmemişsiniz demektir. Vallahi de billahi de raporda görmezsem yakarım sizleri” demişti.

Net Hata Noksan kalemi

Bakan Nebati, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun Türkiye’nin net hata noksan ile ilgili iddialarının sorulması üzerine de şöyle yanıt verdi:

“Net hata noksan suçlamalarıyla başladı, sanki bu ülke kara para aklıyor, uyuşturucu parasıymış gibi ifade eden cümleler kullandı. Türkiye Cumhuriyeti’nin muhalefet partisinin genel başkanının söylediği bu ifade kendi ülkesine izan eden çok ağır suçlamalardır. Sanki bir tek Türkiye’de net hata noksan varmış gibi bir suçlamada bulundu, gerçekten üzüldüm. Ülkesine azıcık saygı duyan, azıcık seven, milliyetçilik duygusunu yaşatan birisi o ifadeleri kullanmazdı. 2021 verilerine göre ABD’deki net hata noksan 137 milyar dolar, 2021’de GSYH’ye oranı binde 6, Almanya 60 milyar dolar net hata noksan, GSYH’ye oranı yüzde 1,4, İngiltere 25,5 milyar dolar yüzde 0,8, Türkiye’nin net hata noksanı 2002’de 1,4 milyar dolar binde 2, 2022’de bu rakam 21 milyar dolara çıkıyor, GSYH’ye oranı yüzde 1,5 civarında olacak. İngiltere’nin net hata noksanı da bu dönemde 25 milyar dolardan 69 milyar dolara, Almanya’nın 60 milyar dolardan 88 milyar dolara çıktı.”

Millet İttifakı, enflasyonu düşürecek enstrümanlarını açıklasın

Nureddin Nebati, muhalefetin yol haritasına baktığını ve enflasyonu nasıl önleyeceklerine ilişkin bir yol haritalarının olmadığını ifade ederek, şöyle konuştu: “6’lı masaya da 6’lı masanın ekonomistlerine de açıkça çağrıda bulunuyorum. Enflasyonu düşüreceğiz diyorlar, bunun için enstrümanlarınız nedir? Açıklasınlar. Faiz artıracak mısınız? Artırmayacak mısınız? Faiz artıracaksanız ne kadarlık bir artırım düşünüyorsunuz? Manşet enflasyonla iletişimi nasıl olacak? Bunlarla işsizlik ve kapanan şirket sayısı ne kadar artacak? Dövizle ilgili de IMF’ten borç almayı tasarlıyorsanız ne kadar borç alacaksınız? Buna ne kadar faiz vereceksiniz? Bu ithalatı ihracatı ne kadar etkileyecek? Bunları hiç kullanmıyorlar.”

İzmir İktisat Kongresi

Nebati, 17 Şubat’ta gerçekleştirilecek İzmir İktisat Kongresi hakkında bilgiler verdi ve Kongre’nin, 1923’teki ilk toplantısının gerçekleştirildiği binada yapılacağını söyledi. Söz konusu binanın 1979’da CHP’li belediye tarafından yıktırılarak otoparka dönüştürüldüğünü hatırlatan Nebati, İzmir Valisi Yavuz Selim Köşger’in girişimleriyle aslına uygun olarak yeniden inşa ettirildiğini anlattı.

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığının da bir İzmir İktisat Kongresi organize ettiğini belirten Nebati, “Rekabet güzel bir şey ama bir ülke ekonomisini yöneten merkezi hükümettir, yani Ankara’dır. Bu bir ulusal program, rekabetten ziyade burada birlikte hareket edilebilirdi. Bunun artısı şu, oteller dolacak, İzmir’in tanıtımı yapılacak, İzmir konuşulacak böylesi bir ortamda biz İzmir’i desteklemiş olacağız ama tabii ki hedefimiz Türkiye ekonomisi” İfadelerini kullandı. Bakan Nebati, Kongre’de Türkiye Ekonomi Modeli’nin de ele alınacağını belirtti.