Enflasyonla mücadele için yeşil enerji devrede

Mehmet KARA

Smart Güneş Teknolojileri Yönetim Kurulu Başkanı Halil Demirdağ, şirketin Sürdürülebilirlik Raporu ve Strateji Belgesi’ni değerlendirirken, geleceğe dair hedef ve vizyonlarına da değindi. ABD’nin, yeni dönemde kendi ekonomisini koruyacak adımlar attığını ifade eden Demirdağ, “ABD yönetimi kendi gümrüğüne gelen bir güneş paneline yüzde 289 vergi uygulayacağını kendi resmi belgesi ile duyurdu. Çünkü sadece yeşil enerji üretmeyeceğiz, yenil enerji üreten makina ekipmanların da üreticisi olacağız diyorlar” dedi.

ABD’den görülmemiş teşvikler

ABD’nin Çin menşeili ürünlere getirdiği yüksek gümrük vergilerini uygularken üçüncü ülke kaynaklı girdileri de sıkı şekilde kontrol altında tuttuğunu anlatan Demirdağ şunları söyledi: “Siz gönderdiğiniz ürünü elde ederken Vietnam’dan girdi kullanmış gözüküyorsunuz ama bunun da arkasında Çin var diyor ABD. Kamboçya için de aynı şeyi söylüyor. Gelin ABD’de tesis kurun diyor. Ürettiğiniz her panele para vereceğini söylüyor. 28 yıldır iş hayatındayım, böyle bir teşvik hatırlamıyorum. Yani çok ciddi bir sübvansiyondan, trilyon dolarlardan söz edebiliriz.”

Enflasyona karşı mücadele aracı

ABD’de açıklanan enflasyonla mücadele belgesinin arkasının da tamamen yeşil enerji yaklaşımıyla doldurulduğuna işaret eden Demirdağ “Enerji maliyetleri uçunca, tüm emtia fiyatları da uçtu ve dünyada (gereksiz) bir enflasyon oluştu. Dünyada açlığın nedeni de enerji. Ve enerjiyi ucuza mal edersek çözebiliriz bunu. İçecek su mu yetersiz? Merak etmeyin, atmosferden dışarıya kaçmadığı sürece suyu içilebilir hale getirebiliyoruz. Yeter ki ucuz enerjiniz olsun. Tarım ürünlerinin tarla ve satış noktası arasındaki fiyat farkı da enerji ile ilgili. Enerjinin yeşil kaynaklardan elde edilip kullanılması, sürdürülebilirlik alanındaki en önemli konu başlığı.”

ABD ve Avrupa’ya da fabrikalar

ABD’de solar ekipmanı üretim yatırımı yapma hazırlıklarına da değinen Halil Demirdağ, ürün nakliyesinin de karbon ayak izini büyüttüğüne dikkat çekerek bu izi azaltabilmek için en az iki lokasyonda tesis kurma çalışmaları yürüttüklerini anlattı. Avrupa’nın da yenilenebilir enerji teknolojileri alanında yeniden küresel bir aktör haline gelmeyi hedeflediğini hatırlatan Halil Demirdağ “Avrupa Solar Üreticileri Birliği kuruldu. Avrupa Birliği, (bu stratejik ürünün AB’de olmasını istiyorum) dedi. AB ülkeleri de farklı teklifler ve teşviklerle yatırımcıları davet ediyor. Birkaç ülke ile temas halindeyiz. Almanya’da açılan bir yarışmaya katıldık. Karar sürecindeler. Tabii biz onların karar vermesini beklemeyeceğiz. Çünkü biz fabrika kurabilen bir fabrika olduk, hızlıca fabrika kurup üretime geçirebilecek vaziyetteyiz” dedi.

Avrupa’ya yetişmiş solar elemanı ihracı

Smart Güneş YK Başkanı Halil Demirdağ, Avrupa Birliği ülkelerinin yenilenebilir enerji alanında yetişmiş elemanlara da kapılarını açtığını ifade ederek “Bizim yetiştirdiğimiz üç dört arkadaşımız AB’deki şirketlerde çalışıyor. Ümit ediyoruz ki yerinde üretip satabilen noktaya geleceğiz” dedi.

Kendi elektriğini üretip ‘karbon sıfır’a ulaşacak

Avrupa Birliği’nin Yeşil Mutabakat çerçevesinde karbon ayak izini ölçmeye başlayacağını hatırlatan Smart Güneş Başkanı Halil Demirdağ “Aylık sertifikasyon ile kendi ayak izimizi takip edip, sıfırlamak için yenilenebilir kaynaklardan kendi enerjimizi üretme projemiz var. Bu sayede hücre fabrikası devreye girdikten sonra bile, resmi hedef olarak koyduğumuz 2040 yılından daha erken karbon sıfıra ulaşabileceğiz” diye konuştu.

Karbon ticaretinin önemi

Türkiye’de 7 dolar eden karbon sertifikasının sınırın ötesine geçtiğinde, örneğin Bulgaristan’da 70 dolar olduğuna dikkat çeken Halil Demirdağ, “Bunun değişmesi için ülke olarak bizim adım atmamız gerekir” dedi. İhracatının en az yarısını Avrupa’ya yapan bir ülke olarak Türkiye’nin karbon sıfırlamayla ilgili anlaşmaları imzalaması gerektiğini kaydeden Halil Demirdağ “Havayı en çok kirleten firmalar elbette bundan zarar görecektir. Ama diğer tarafta kazanan şirketler olacak. Onları da karbon salmayan, ayak izini temizlemiş şirketler oluşturacak” ifadelerini kullandı.

Güneş hücresi için ingot üretecek

Elektrikli araç satışlarının Türkiye’de de arttığını ve artacağını ifade eden Smart Güneş YK Başkanı Halil Demirdağ “Şarj ağı kurmak üzere 130’dan fazla firma lisans aldı. Onlardan biri de biziz. Süper teşvik aldık, başarıyla sonuçlandı. Yatırım bazlı stratejik ürün olarak kabul edilen ürün elde edeceğiz, yani ingot üreteceğiz” diye konuştu.

Güneş hücresi ve çip teknolojisi

Halil Demirdağ, solar alanında külçe aşamasından güneş paneli aşamasına kadarki üretim zincirini kurmanın teknolojinin başka alanlarındaki yansımalarına da değinirken “Çip teknolojisinde kullanılan polisilikon malzemeden aynı zamanda güneş hücresi de elde ediliyor. Dünyada gigavat (GigaWatt -GW) ölçeğinde ilk güneş panelini Tayvan üretti. Çünkü Tayvan çip üreten bir ülkeydi. ABD çip yatırımlarına da büyük destekler sağlıyor. Şu anda bir firmaya 19, ikincisine 20 milyar dolar civarında teşvik veriyor” dedi.

Hücre fabrikası yılsonunda devrede

İngot ve hücre yatırımlarının Türkiye’de de stratejik yatırım kabul edildiğini hatırlatan Halil Demirdağ, 1000 derecelerde işlem yapmanın, metali buharlaştırıp bir yüzeye aktarmanın, önemine değinirken “Laboratuvar ortamında yapabilirsiniz ama önemli olan 45 saniye içinde 1000 güneş hücresinin üzerine yapmak. Onu yapabilecek kabiliyete ulaşmak için devlet destek veriyordu, biz de bu desteği aldık. Makinalarımızın kabul testlerini bir Avrupalı, bir Çinli ve bir de kendi mühendislik ekibimizle kontrol ediyoruz. Çünkü hata yapma şansımız yok. Bu makinaları getirip yıl sonuna kadar üretime başlamayı hedefliyoruz” ifadelerini kullandı.