Enflasyon ve büyüme aynı patikada yürüyebilir mi?
Ekonomide enflasyonla mücadele sürerken, büyüme verilerine yönelik öncü göstergeler de yakından izleniyor. Büyümenin sağlanması için enflasyonda düşüş ve ve ekonomide soğuma en önemli etkenler. Peki enflasyon ve büyüme verileri ilişkisi nasıl gelişiyor?
Baz etkisiyle düşüş trendine giren enflasyonla birlikte ekonomide, büyüme tartışmaları da sürüyor. Sanayide durgunluğa işaret eden veriler sonrasında ekonomistler bir yandan Türkiye’nin 2024 üçüncü çeyrek büyüme verilerine yönelik uyarıda bulunurken, yeniden büyüme ve enflasyon ilişkisi de izleniyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, geçtiğimiz günlerde yaptığı konuşmada ekonomiye yönelik değerlendirmelerinde Türkiye’nin enflasyonu düşürerek büyüyeceğini belirtti.
Enflasyonla büyüme
2021 yılında uygulanmaya başlayan heterodoks ekonomi politikalarına benzer Türkiye Ekonomi Modeli’nde dönemin Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, değerlendirmelerinde o dönem hızla yükselen enflasyon karşısında tartışılan faiz indirimleriyle ilgili, "Dövizi düşürmek için yüksek faiz artışı yapabilirdik. Ama o zaman üretim bundan olumsuz etkilenirdi. Biz bir yol ayrımına gittik. Enflasyonla birlikte büyümeyi tercih ettik” demişti.
Şimşek’in büyüme ve enflasyon açıklaması
Haziran 2023’te göreve gelerek “rasyonel” politikalar izleyeceklerini söyleyen Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Eylül 2024’te yapılan Orta Vadeli Program (OVP) sunumunda söz alarak enflasyon ve büyümeye yönelik şu ifadeleri kullanmıştı:
"Kalıcı refah artışı, sürdürülebilir yüksek büyüme için mutlaka enflasyonu düşük tek haneye indirip orada tutacak fiyat istikrarını sağlamamız lazım.”
Enflasyon büyüme ilişkisi
TÜİK verilerinde Türkiye’nin (2005 baz) enflasyon ve büyüme verileri üzerinden bakıldığında, enflasyon ve büyüme ilişkisinin çoğu dönemde negatif olduğu görüldü.
IMF verileriyle daha geriye 1980’lerin başına gidildiğinde de büyüme ve enflasyon ilişkisi çok değişmedi.
Cari denge ve büyüme ilişkisi
Cari denge ve büyüme ilişkisinde de Türkiye’nin kronik cari açık sorunu görülürken, yıllık verilerde, büyümenin gerilediği dönemlerde cari açıkta azalma da dikkat çekti.
Enflasyonla mücadelede yüksek seviyelerde bulunan faiz oranlarıyla birlikte para politikasının da tek başına yeterliliği tartışılırken, büyüme oranlarındaki seyir de yakından izlenmeye devam ediliyor.
