Enflasyon “gaz” kesti
Yıllık enflasyon bu yılın mayıs ayında bir önceki aya göre 4.1 puan azalarak yüzde 39.59 ile son 17 ayın en düşük seviyesine geriledi. TÜİK’in Mayıs ayı TÜFE hesaplanmasında doğalgaz için "sıfır fiyat" yöntemi uygulanacağını açıklaması yıllık enflasyonu aşağıya çeken ana faktör oldu.
2023 yılı Mayıs ayında tüketici fiyat endeksi (TÜFE) yüzde 0.04 oranında arttı. Yıllık enflasyon ise bir önceki aya göre 4.1 puan azalarak yüzde 39.59 ile son 17 ayın en düşük seviyesine geriledi. Ocak-Mayıs döneminde ise enflasyon oranı yüzde 15.26 oldu. TÜİK’in Mayıs ayı TÜFE hesaplanmasında doğalgaz için "sıfır fiyat" yöntemi uygulanacağını açıklaması yıllık enflasyonu aşağıya çeken ana faktör oldu.
Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) ise Mayıs ayında ENAGrup Fiyat Endeksinin (E-TÜFE) yüzde7.35 oranında arttığını, yıllık enflasyonunun bir önceki aya göre 3.82 puan artarak yüzde 109.01’e yükseldiğini, Ocak-Mayıs dönemi enflasyon oranının ise yüzde 38.96 olduğunu duyurdu.
2023 yılı Mayıs ayında, endekste kapsanan 143 temel başlıktan 25’inde düşüş olurken, 8’i değişim göstermedi, 110’unda ise artış gerçekleşti. Fiyatı artan ürünlerin sepetteki toplam ürünlerin sayısına oranını gösteren yayılım endeksi Mayıs’ta gerileme kaydetti.
Aylık enflasyona en fazla katkı 0.61 yüzde puan ile lokanta ve oteller grubundan gelirken, giyim ve ayakkabı grubu 0.54 yüzde puan, ulaştırma grubu 0.28 yüzde puan katkı verdi, konut grubu ise 2.09 yüzde puan ile enflasyonu aşağıya çekti.
Ana harcama grupları itibarıyla Mayıs ayında artışın yüksek olduğu grup yüzde 4.60 ile hizmetler olurken, onu yüzde 3.90 ile temel mal grubu takip etti. Enerji grubu enflasyonu ise yüzde 21.0 geriledi.
Çekirdek enflasyon göstergelerinden işlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altını hariç tutan TÜFE-B endeksi aylıkta yüzde 3.60 oranında artarken bu grupta enflasyon yıllıkta yüzde 47.7’ye geriledi. Gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altını hariç tutan çekirdek enflasyon göstergesi (TÜFE-C) ise aylık bazda yüzde 4.25 oranında artarken yıllıkta yüzde 46.6’ya geriledi.
Son enflasyon raporunda 2023 yılı için yüzde 27.9 olarak öngörülen gıda enflasyonu Mayıs 2023 itibariyle yüzde 52.6’e geriledi. Yıllık bazda enerji fiyatları yüzde 7.0 azalırken, temel mal fiyatları yüzde 35.1, hizmetler grubu enflasyonu yüzde 59.9 düzeyinde arttı.
Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) Mayıs ayında yüzde 0.65 oranında artarken yıllık enflasyon bir önceki aya göre 11.35 puan azalarak yüzde 40.76 oldu. TÜFE ile Yİ-ÜFE arasındaki makas da 1.2 yüzde puana geriledi.
Üretim için ana girdi olan ara malı fiyatları yüzde 1.1 artarken bu grupta yıllık enflasyon yüzde 35.8’e geriledi. Enerji grubu enflasyonu aylıkta yüzde 6.7 oranında azalırken, bir önceki ay yüzde 49.9 olan yıllık enflasyonun yüzde 9.6’ya gerilediğini görmekteyiz.
Mayıs enflasyonunu aşağıya çeken doğalgaz fiyatlamasının Haziran’dan tersi yönde etki yapacağını beklemekteyim.
Son enflasyon raporunda TCMB tahminlerinde değişikliğe gitmeyerek yüzde 22.3 enflasyon beklentisini korumuştu.
