Enflasyon ekimde yüzde 61,36
Enflasyon, ekimde aylık bazda yüzde 3,43 artarken, yıllık enflasyon yüzde 61,36 oldu. Piyasa beklentisi, aylık enflasyonun yüzde 4,08 artması, yıllık yüzde 62,36 olması yönündeydi. ÜFE ise, eylüldeki yüzde 47,44 düzeyinden, ekim ayında yüzde 39,39’a geriledi.
ANKARA / EKONOMİ
Ekim ayında Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) yüzde 3,43 oranında yükseldi. Böylece yıllık fiyat artışları yüzde 61,36 oldu. Önceki ay yıllık TÜFE yüzde 61,53 düzeyindeydi. Geçen yıl Ekim ayında ise yıllık TÜFE 85,51 düzeyindeydi. Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (yi-ÜFE) ise Ekim ayında yüzde 1,94 oranında arttı. Yıllık yi-ÜFE önceki aydaki yüzde 47,44 düzeyinden, Ekim ayında yüzde 39,39’a gerilemiş oldu.
Hizmet grubunda yıllık bazda hala hizmet grubu önde
Ekim ayı itibariyle hizmet grubundaki yüksek fiyat artışlarının lokanta ve oteller dışındaki ana harcama gruplarında artış hızının düştüğü görüldü. Lokanta ve otellerin fiyat artışı Ekim ayında 3,51 ile TÜFE genel artışının üzerinde artarken, ulaştırmada yüzde 0,18 fiyat düşüşü görüldü. Eğitim, kültür, haberleşme, sağlık, genel artışın altında kaldı. Buna karşılık, hizmet grubunun Ekim ayı itibariyle yıllık fiyat artışları, lokanta ve otellerde yüzde 94,12, sağlıkta yüzde 81,30, eğitimde yüzde 80,33, ulaştırmada yüzde 71,99 ile yüksek seviyede bulunuyor.
Yıllık fiyat artışının en düşük olduğu konut ve giyim fiyatları aylık bazda hızlı arttı
Ekim ayında ana harcama gruplarında giyim ve ayakkabı fiyatları yüzde 13,73 oranında arttı. Bu grubun yıllık fiyat artışı ise yine Ekim ayı itibariyle yüzde 39,15 ile en düşük artış yaşayan ikinci ana harcama grubu durumunda. Yine yıllık bazda yüzde 25,98 ile en düşük artış gören konut fiyatları, Eylül ayında yüzde 7,54 ile en fazla fiyatı artan ikinci ana harcama grubu oldu.
Aylık bazda hizmet grubunda ve yıllık bazda en yüksek fiyat artışı gören lokanta ve otellerin fiyatı da ortalamanın üzerinde yüzde 3,51 oranında fiyat artışı gördü.
Çekirdek enflasyon
Ekonomik olarak enflasyonun seyri için izlenen TÜFE B Endeksinde (İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç) Ekim ayındaki artış yüzde 3,48 ile genel TÜFE’nin üstünde yükseldi. Benzer şekilde C Endeksi (Enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içecekler ile tütün ürünleri ve altın hariç) de genel TÜFE’nin üzerinde yüzde 3,72 oranında yükseldi. Her iki endeksin yıllık düzeyi de sırasıyla 67,61 ve 69,76 ile genel yıllık enflasyon artışının üzerinde kalmış oldu.
Bu iki endeksin, 2023 içindeki artışı da (Aralık ayına göre artış) sırasıyla yüzde 60,05 ve 63,58 ile bu kapsamdaki genel TÜFE artışı olan yüzde 55,0’ın oldukça üzerinde bulunuyor.
Ekim ayının zam şampiyonu ürünler
Ekim ayında en fazla giyim fiyatları ile TCDD zammı nedeniyle tren biletinin fiyatı arttı. Ekim ayında, çocuk giyim ürünlerinin fiyatı yüzde 22,4, demiryolu bilet fiyatı yüzde 17,73, kadın giyimi yüzde 16,84, kadın ayakkabısı yüzde 16,14 arttı.
Yumurta üreticilerine Rekabet Kurulu fiyat karteli cezası vermişti
Geçen hafta Rekabet Kurulu tarafından üretici ve üretici birliklerine fiyat karteli cezası verilen yumurtanın fiyatı da Ekim ayında yüzde 10,78 oranında arttı. Erkek giyimin fiyatı da yüzde 10,2 yükseldi.
Buna karşılık havayolu yolcu taşımacılığı fiyatları yüzde 12,97, taze meyveler yüzde 5,59, karayolu yolcu taşımacılığı 4,57 fiyat düşüşü gördü.
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi
Üreticiden çıkış fiyatlarını gösteren yi-ÜFE’nin 2022’deki yüksek artış oranlarının ardından 2023 içindeki düşüşü sürüyor. Ekim ayında yi-ÜFE yüzde 1,94 oranında arttı. Eylül ayındaki artış 3,4 düzeyindeydi. Yıllık yi-ÜFE Ekim ayı itibariyle yüzde 39,39, Aralık ayına göre ise yüzde 38,70 düzeyinde gerçekleşti.
Aylık bazda, sanayi sektörlerine bakıldığında Ekim ayında; madencilik ve taş ocakçılığında yi-ÜFE yüzde 3,36, imalat sanayiinde yüzde 2,32, su temininde yüzde 5,46 artış olurken, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 4,38 azalış gözlendi.
Ana sanayii gruplarında ise ara mallarda üretici fiyatları yüzde 2,22, dayanıklı tüketim malında yüzde 1,93, dayanıksız tüketim malında yüzde 3,99, sermaye malında yüzde 2,70 artış olurken, enerjide yüzde 2,86 azalış gözlendi. Sektörlere göre bakıldığında, aylık bazda hampetrol yüzde 6,48 ile en yüksek fiyat artışı gören sektör oldu.
