Emeklilerin bayram ikramiyesinde torunların harçlıkları ne kadar eridi?

Emeklilere yılda iki kez Ramazan ve Kurban Bayramlarında verilen bayram ikramiyelerinde; ilk kez verilmeye başlandığı 2018 yılından bu yana torunlar zararlı çıktı. Yurt dışından bayram için gelen torunların harçlıkları azalırken, ikramiyeyle alınan bayram çikolatası ve oyuncak sayısı da azaldı.

YAYINLAMA 16 Mart 2025 09:00

GÜNCELLEME 16 Mart 2025 11:28

ÖZDER ŞEYDA UYANIK

Emekliler, 2018 yılında bu yana yılda iki kez dinî bayramlar olan Ramazan ve Kurban Bayramları’nda bayram ikramiyesi alıyor. 2023 yılında Cumhuriyet’in kuruluşunun 100. yılına özel bir kez de 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nda verilen ikramiyeler ilk olarak bayram başına 1.000’er lira olarak verilmeye başlanmıştı.

İlk 3 yıl zam gelmeyen emekli bayram ikramiyeleri 2021’de 1.100 TL, 2023’te 2.000 TL, 2024’te 3.000 TL ve son olarak 2025’te de 4.000 TL olarak belirlendi.

Verilemeye başlandığı günden bu yana yüzde 300 oranında artış gösteren bayram ikramiyelerinin alım gücü ise aynı şekilde artmadı.

Torunlar enflasyona yenildi!

Emeklilerin bayramda ikramiyeleriyle torunların harçlık verdiği düşünüldüğünde, 10 toruna kişi başı 2018’de 100 TL harçlık verirken, 2025’te 400 TL harçlık veriyor konuma geldi. Bu durumda yurt içindeki torunların harçlıkları da yüzde 300 zamlanmış oldu. Ancak Haziran 2018’deki 100 TL’nin değeri TCMB’nin “Enflasyon Hesaplayıcı”sı ile hesaplandığında 2025 Şubat’ta 806,78 TL değerde oluyor. Torunların, finansal okuryazarlığında enflasyonu öğrenmesi için faydalı oldu.

Gurbetçi torunlar zararda…

Yurtdışında yaşayan gurbetçi torunları olan emeklilerin ise finansal okuryazarlıkta enflasyonu anlatmakta daha da zorlanacağı kesin. 2018’de ilk verilmeye başlandığı yıl 211,56 dolar eden emekli bayram ikramiyesi TL bazında yüzde 300 oranında artarken, dolar bazında 109,18 dolar ile yüzde 48 geriledi.

Almanya’dan gelen torunlar için de durum aynı 2018 yılında 182,87 Euro eden bayram ikramiyesi 2022’de 70,24, 2023’te 94,02, 2024’te de 85,77 Euro ediyordu. 2025’te bu tutar 100,28 Euro olsa da halen 2018’e göre yüzde 45 değer kaybetmiş durumda.

Altıncı nine/dede

Geleneksel yatırım yöntemlerinden torunları için altını tercih eden birikim odaklı bir emekli olması halinde de bayram ikramiyesindeki kayıp artıyor. 2018 yılında Ramazan Bayramı arifesi gününde ikramiyesiyle 5,15 gram altın alan bir nine ya da dede, 2025’te (15 Mart itibarıyla) 1,13 gram altın alabiliyor.

2018’de 5 toruna 1 gram verebilirken, 2025’te 0,23 gram altına düşüyor ve yüzde 78 oranında değer kaybı yaşıyor.

Oyuncaklar azaldı

Emekli, bayram ikramiyesiyle TÜİK fiyatlarına göre oyuncak alsa orada da kaybı yüzde 38 oranında oluyor. 2018’de TÜİK’in açıkladığı madde fiyat listesindeki oyuncak fiyatlarına göre emekliler, 16,29 TL olan oyuncaktan 61 adet alabilirken, 2022’de 26 ile dip yaptı.

2022 sonrasında oyuncak fiyatı, TÜİK TÜFE endeksindeki “Oyunlar, oyuncaklar ve hobiler” maddesindeki değişim üzerinden hesaplandığında; 2025’te fiyatı 104,89 TL’ye çıkan oyuncak fiyatına göre bayram ikramiyesiyle 38 oyuncak alınabiliyor.

Çikolata da eridi!

Altın kadar değer kaybını ikramiyede bayram çikolatası da yaşıyor. Torunlara aylıktan harçlık verip, bayram ikramiyesiyle bayram çikolatası almayı düşünen emekliler; (Belli bir markanın belli bir çikolata modeli üzerinden hesaplama yapılmıştır) 2018’de 24 kilo çikolata alabilirken, 2025’te 7 kilo çikolata alabiliyor.