E-ihracatta 2024 sonu hedefi %4’e ulaşmak

Selenay YAĞCI/İSTANBUL

Bu yıl ilk kez yüzde 2,1’i aşan e-ihracatın genel ihracat içindeki payının yıl sonunda yüzde 4’e ulaşması bekleniyor. Sektör temsilcileri “numune” ve “hediye” gibi gri alanlara dikkat çekerek oranın daha da yükselebileceğine dikkat çekiyorlar.

Son yıllarda atağa geçen e-ticaretle birlikte e-ihracat da ivme kazandı. Ticaret Bakanlığı verilerine göre 2023 yılında e-ticaret hacminin içinde başka ülkelerin Türkiye’den alımlarının payı yüzde 2,88’e çıktı. Türkiye’nin 2023 yılındaki e-ihracat hacmi 5 milyar dolar oldu. Geçen yıl en çok e-ihracat yapılan ülkeler sırasıyla Kanada, Birleşik Krallık, ABD, Rusya, Almanya, Azerbaycan ve Hollanda oldu. Geçen yıl itibarıyla Türkiye genelinde e-ticaret yapan işletme sayısı 559 bin 412’e çıktı.

Bunlardan yalnızca 150 bininin e-ihracat yaptığı tahmin ediliyor. Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği (ETİD) Başkanı Hakan Çevikoğlu, e-ihracatta ivmenin son dönemde arttığına dikkat çekerek, 2023’te e-ihracatın genel ihracat içindeki payının yüzde 2’ye çıktığını, bu yıl sonunda yüzde 4’e ulaşacağını kaydetti. Sektör olarak 2024’ün sonunda 3,3 trilyon liralık ciroya ulaşmayı hedeflediklerini belirten Çevikoğlu, e-ihracatın bu rakamlara ulaşmada oldukça etkili olacağını ifade etti.

 Çevikoğlu, Ticaret Bakanlığı’nın e-ihracatın payını 2028’de yüzde 10’a çıkarmak için destekler verdiğini belirterek, “2028 yılında bu alanda 37,5 milyar dolarlık bir hedef belirledik. Hindistan, Latin Amerika ve Çin gibi ülkelerde büyük fırsatlar bulunuyor. Çin’den sonra en çok e-ihracat ürünü olan ülkenin Türkiye olduğunu düşünüyorum. Sadece Körfez ülkeleri değil, Avrupa ve Amerika’da Türk ürünleri e-ihracatta öne çıkıyor” dedi. IdeaSoft CEO’su Seyhun Özkara, Türkiye’de e-ihracatın son yıllarda dikkat çekici şekilde büyüdüğünü kaydetti.

 E-ihracatın ihracat içindeki payı uzun bir süre boyunca yüzde 1 seviyesinde kalmışken, bu yıl bu oranın yüzde 4’e çıkması beklendiğini belirten Özkara, “Dijital kanalların ve e-ticaret platformlarının yaygınlaşması ile birlikte geleneksel ihracat yöntemlerine göre daha hızlı ve esnek çözümler sunulabilmesi bu artışa doğrudan etki ediyor. E-ihracatın toplam ihracat içindeki payının artışı, Türkiye ekonomisi için de büyük bir fırsat oluşturdu. Özellikle KOBİ’ler, e-ihracat sayesinde düşük maliyetlerle dünya pazarlarına ulaşabiliyor ve dolar bazlı katma değer elde edebiliyorlar. E-ihracatın daha da büyümesini desteklemek için çalışacağız” diye konuştu.

“Numune olarak giden ürünler var”

Dünyada 8 trilyon dolara ulaşan e-ticaret pazarının her geçen yıl daha da büyüdüğünü ifade eden uluslararası e-ticaret platformu WORLDEF Başkanı Ömer Nart ise “Türkiye’de e-ticarette toplam satıcı sayısı 2019’dan bu yana neredeyse 10 kat arttı. Türkiye’de e-ticaret hacmi geçen yıl yaklaşık 78 milyar dolar oldu. Türkiye’de sınır ötesi e-ticarette büyük potansiyel var. Yalnız burada Türkiye’nin sınır ötesi e-ticaret pazar hacmini konuşurken henüz daha tespit edilemeyen gri alanlar var. Örneğin, ürünleri numune ya da hediye olarak gönderiyorlar. Bunlar olduğu için biz tam anlamıyla Türkiye’nin e-ihracat pazar hacmini göremiyoruz ama 5 milyar dolar olarak tahmin ediyoruz” dedi.

“Türkiye dışında büyüme fırsatı”

Hepsiburada CEO’su Nilhan Onal Gökçetekin de Türkiye’de e-ticaretin çok hızlı bir biçimde toplam ticaretin yarısına ulaşacağını belirterek şu bilgileri paylaştı: “Bizim 101 bin satıcımız, 400 bin üye işyerimiz bugün Türkiye’nin en büyük ihracatçıları. E-ihracat kapsamında iki ayrı modelle ilerliyoruz. İlk modelde hedefimiz, Türkiye’den 4 saatlik uçuş mesafesindeki yakın coğrafya ülkelerinden başlayarak diğer bölgelere yayılmak. Azerbaycan, Türk Cumhuriyetleri, Balkanlar ile başladık. 2022’nin ilk çeyreğinden itibaren Türkiye için büyük bir potansiyele sahip olan Azerbaycan’da Hepsiburada Global uygulamamızla faaliyet gösteriyoruz. Buradaki talebi karşılamak üzere kendi uygulamamızla bu pazara giriyoruz. İkinci modelde ise yerel iş ortaklarıyla birlikte büyüme stratejisi izliyoruz. Avrupa, Ortadoğu, Kuzey Afrika bölgelerinde mevcutta finans, lojistik, pazarlama gibi sektörlerde başarılı olan şirketlerle işbirlikleri kuruyoruz. Hepsiburada’yı bir mega satıcı olarak bu platformlara bağlıyoruz ve yerel şirketleri Hepsiburada üzerinden ihracata açıyoruz. Türkiye’nin e-ihracatına çok önemli katkılar sunacağız.”

 “Yurtdışının payı %25’e yükseldi”

Türkiye’de 300 bin satıcılarının bulunduğunu belirten Trendyol CEO’su Erdem İnan, ihracat yapan satıcı sayısının 8 ayda 30 bin artarak 90 bine çıktığını ifade etti. Geçen yılın başında toplam hacimlerinin içinde yurtdışının oranı yüzde 5 iken şu anda yüzde 25’lere kadar geldiğini söyleyen İnan “Önümüzdeki dönemde Türkiye dışında iyi bir büyüme fırsatı görüyoruz. Girdiğimiz bütün pazarlarda Türk ürünlerinin, Türk markalarının rekabetçi olduğunu düşünüyoruz” dedi. Son dönemde yükselen e-ihracat pazarları arasında yer alan Dubai ve Kuzey Emirlikler Türk İş Konseyi Başkanı Kanat Kutluk de bölgede e-ticaretin çok hızlı geliştiğini belirterek Özellikle Birleşik Arap Emirlikleri, Katar, Suudi Arabistan, Umman, Bahreyn, internet üzerinden alışveriş yapmayı çok seviyor. Buradaki pazar penetrasyonu çok yüksek. Bu sebeple Körfez Bölgesi’nde bu iş çok hızlı artıyor” dedi. BAE’ye Trendyol’un geldiğini kaydeden Kutluk, “E-ihracat alanında bir liderlik yapacağını düşünüyorum” görüşünü dile getirdi.

 “E-ihracatta en büyük sorun ek maliyetler”

Aras Kargo Uluslararası İşler, İş Geliştirme ve Strateji Başkanı Ramazan Altınay, Türkiye’de irili ufaklı 500 bin civarında işletmenin e-ticaret yaptığını ve bunların yaklaşık yüzde 76’sının KOBİ olduğunu kaydetti. Altınay, “Artık Türkiye’nin 500 bin satıcıyla e-ihracata hızlı bir şekilde yönelmesi gerekiyor. Son birkaç yıldır ivmelendiğini görüyoruz. Burada öncü olacak firmalar, pazaryerleri. Türk cumhuriyetleri, Ortadoğu ve Doğu Avrupa ülkelerinde bu alanda ciddi anlamda operasyonlar başladı. Türkiye’nin markaları da oraya taşınmaya başladı. Biz de burada ciddi anlamda yatırımlar yapıyoruz” dedi. Altınay, e-ihracatta en büyük sorunun ek maliyetler olduğunu, bunların başında da nakliye maliyetleri geldiğini anlattı. Altınay, Türkiye’de kargoların yüzde 52’sinin 24 saatin altında teslim edildiğini de ekledi.