Döviz kredileri irtifa kaybediyor
Merkez Bankası’nın aylık yüzde 2 büyüme sınırı getirdiği döviz kredilerinde ivme kaybı yaşansa da haziranın ilk 12 gününde aylıklandırılmış büyüme hızı yüzde 3,6 seviyesinde. 12 Haziran itibariyle 151 milyar doları geçen döviz kredisi bakiyesi 2 yılın zirvesinde seyretmeyi sürdürüyor.
Şebnem TURHAN
Merkez Bankası’nın aylık yüzde 2 büyüme sınırı getirdiği döviz kredilerinde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun günlük verilerine göre istenildiği seviyede olmasa da ivme kaybı sürüyor. 7 Haziran ile biten haftada 150.78 milyar dolara yükselen döviz kredileri 31 Mayıs haftası itibariyle 2 yılın ardından ilk kez 150 milyar dolar sınırını geçmişti. 12 Haziran itibariyle ise döviz kredileri 7 Haziran ile biten haftaya göre yüzde 0,31 artış yaşadı.
Martta hızlanma başladı
BDDK verileri bu yılın ilk çeyreğinin sonundan itibaren yabancı para kredilerde hızlı bir artış eğilimi olduğunu ortaya koyuyor. Yerel seçim öncesinde, yurtiçi yerleşiklerin döviz talebi ve seçim belirsizliği nedeniyle ilk çeyrekte döviz kurları dalgalı bir seyir izlemişti. Bu durum yüksek ticari kredi faizlerine rağmen döviz kredisine yönelik talebi de sınırlayıcı bir etki yaptı. Ancak seçim sorasında kurlarda yaşanan dengelenme ile Merkez Bankası’nın rezerv biriktirmeye yönelik hamleleri ve reel değerli TL politikası ticari işletmeleri döviz kredisine yoğunlaştırdı. Yıla 128.14 milyar dolar seviyesinde başlayan döviz kredileri mart sonunda 134.67 milyar dolara yükseldi. Nisanın son haftasına gelindiğinde ise haftalık yüzde 3,5’lik büyümeye imza atan döviz kredileri 140.71 milyar dolara çıktı.
151 milyar doların üzerine çıkıldı
Mayıs ayının ilk haftasında yüzde 0,74, ikinci haftasında yüzde 0,92, üçüncü haftasında yüzde 1,06 haftalık artış yaşayan döviz kredileri 24 Mayıs ile biten haftada ise haftalık yüzde 3,28’lik büyüme sağladı. Aynı hafta Merkez Bankası Para Politikası Kurulu kararı ardından döviz kredilerine aylık yüzde 2 büyüme sınırı getirildiğini duyurdu. Bu kararı takip eden hafta yüzde 0,61 artan döviz kredileri Haziran 2022’den bu yana ilk kez 150 milyar dolar sınırını da aştı. 7 Haziran ile biten haftada ise yüzde 0,36’ya kadar gerileyen döviz kredisi haftalık büyüme hızı BDDK günlük verilerine göre 12 Haziran’da 7 Haziran’a göre yüzde 0,31 artış yaşadı. 12 Haziran itibariyle döviz kredileri 151 milyar 252,6 milyon dolara çıktı. Böylece 22 Nisan 2022’den bu yana en yüksek seviyesini gördü.
Aylık büyüme hızı yüzde 3,6
Yılsonuna göre döviz kredilerinde yüzde 17,52’lik büyüme yaşanırken aylık artış hızı da mayıstaki zirvesinden gerilemeye başladı. Ocakta aylık yüzde 0,21 büyüyen döviz kredileri, şubatta yüzde 0,87, martta ise aylık yüzde 2,04 artış gösterdi. Nisanda hızlanan kredi büyümesi aylık yüzde 3,52’ye çıkarken, mayısta ise aylık yüzde 6,12’lik büyümeye imza atıldı. Haziranın ilk 12 gününde ise aylıklandırılmış olarak yüzde 3,6’lık büyüme var. Bu Merkez Bankası’nın belirlediği aylık yüzde 2 büyüme sınırının üzerinde seyredildiğini ortaya koyuyor.
Dolar cinsi döviz kredi faizi %9,13
Merkez Bankası haftalık verilerine göre bankacılık sektöründe döviz bazlı ticari kredi faizlerinde dalgalı seyir izleniyor. Dolar bazlı ticari kredilerin faiz oranı 7 Haziran haftasında bir önceki haftaya göre 27 baz puan artışla yüzde 9,13’e çıkarken, Euro bazlı ticari kredilerin faiz oranı 65 baz puan azalışla yüzde 7,33’e indi. TL bazlı ticari kredilerin faiz oranı ise aynı haftada bir önceki haftaya göre 104 baz puan azalışla yüzde 63,18’e geldi. Bankaların TL mevduat için uyguladıkları faiz oranı 7 Haziran haftasında bir önceki haftaya göre 3 baz puan artışla yüzde 57,57’ye, dolar mevduat faizi 11 baz puan azalışla yüzde 2,13’e ve Euro mevduat faizi 18 baz puan azalışla yüzde 1,21’e indi. TL bazlı konut kredi faizleri 14 baz puan azalışla yüzde 44,84’e, taşıt kredi faizleri 1628 baz puan azalışla yüzde 24,52’ye ve ihtiyaç kredi faizleri 91 baz puan azalışla yüzde 75,02’e geriledi.
