Doğu illerinden kurbanlık sevkiyatları yüzde 25 azaldı

MEHMET HANİFİ GÜLEL / İSTANBUL

Kurban Bayramı’na sayılı günler kala, büyükşehirlere kurbanlık hayvanların da sevkiyatı yapılmaya başlandı. Bu yıl doğu illerinden yapılan sevkiyatta özellikle büyükbaş hayvan sayısında yüzde 25’in üzerinde azalma yaşanıyor. Bu yıl geçe yıla göre büyükbaş kurbanlık fiyatlarında yüzde 100’ün üzerinde artış gösterdiğini kaydeden sektör temsilcileri, fiyatların da 40 bin liradan başladığını ve 150 bin liraya kadar çıktığını belirtiyorlar.

Bugün itibarıyla büyükşehirlere kurbanlık sevkiyatının başladığını kaydeden Erzurum Yakutiye Ziraat Odası Başkanı İslam Yıldırım, bölgelerinden genellikle büyükbaş sevkiyatının yapıldığını aktardı. Şuan kurbanlık fiyatlarının büyükbaş tosun canlı olarak kilosunun 140-145 lira civarında bulunduğunu ifade eden Yıldırım, İstanbul’a sevkiyatı yapılan bir hayvanın 4 bin lira lojistik ve çadır kirası masrafının olduğunu söyledi. Bu maliyetin doğal olarak satış fiyatına yansıdığına vurgu yapan Yıldırım, “Bizim burada dişi büyükbaş hayvan 40 bin liradan başlar, 100 bin liraya kadar çıkıyor. Erkek büyükbaş hayvan ise 50 bin liradan başlar 150 bin liraya kadar var. Bu istenildiğinde bir hisse de olabilir, 7 hisse de olabilir. Geçen yılla oranla fiyatlarda yüzde 100’ün üzerinde artış yaşanıyor. Diğer yandan bu yıl geçen yılla oranla hayvan sayısında da ciddi bir azalama yaşanıyor. Geçen yıl ilimizden 40 bine yakın büyükbaş hayvan sevkiyatı yapılmıştı. Bu yıl ise bu rakamları bulabileceğimiz tahmin etmiyorum ve 30 bin civarını bulabilir. Bu yıl sevkiyatı yapılan hayvan sayısında yüzde 25 azalma bekleniyor. Şu anda ülke genelinde hayvancılık sektöründe ciddi bir kriz var. Hem hayvan sayların azalmasından dolayı hem de fiyatların sürekli artış göstermesinden dolayı. Bunun nedeni pandemi döneminde maliyetlerin artmasından kaynaklanıyor. O dönem eldeki damızlık ve süt ineğinin piyasaya sürülmesi ve kesilmesinden bu sorunlar yaşanıyor” dedi.

Kars’ta hayvan sevkiyatı yüzde 50 azaldı

İlerinden kurbanlıkların yol çıktığını ve şu anda sevkiyatlarının yapıldığını belirten önceki dönem Kars Ziraat Odası Başkanı Adem Ertaş, peyderpey açılan hayvan pazar yerlerine kurbanlık sevkiyatının yapıldığını bildirdi. Geçen yıla oramla sevkiyatı yapılan hayvan sayısında bir azalma görüldüğüne dikkat çeken Ertaş, “Eskiden Kurban Bayramı döneminde 70 bine yakın hayvan sevk edilirken, bir köyde 20-30 TIR hayvan çıkardı. Bugün ise bir köyden bir veya iki TIR hayvan ancak çıkıyor. Bu da 50 tane hayvan anlamına geliyor. İlimizde geçen yıla oranla en az yüzde 50 oranında hayvan sevkiyatında azalış var. Diğer yandan yol maliyetleri şehirlere göre 50 ile 60 bin lira arasında değişiyor. Hayvanın tanesine sadece nakliye ve çadır maliyetiyle beraber 5 bin lira biniyor. İlimizde büyükbaş tosun 450 kilo gelen bir hayvan aşağı yukarı 130 ile 140 bin lir civarında bulunuyor. En düşük büyükbaş tosun 60 bin lira, en düşük büyükbaş dişi hayvan ise 50 bin liradan başlıyor. Küçükbaş hayvan ise 5 bin liradan başlıyor” dedi.

Diyarbakır’dan küçükbaş hayvanın fiyatı 8 bin liraya kadar çıkıyor

Diyarbakır’dan hayvanların yola çıktığını ve çoğunluğunun da yapıldığına vurgu yapan Diyarbakır İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Abdullah Çetinkaya, “Bu yıl şap hasatlığından dolayı yeri olanlar erkenden götürmeye çalıştı. Şuan kalanların da sevkiyatı yapılıyor. Piyasada özellikle büyükbaş hayvan kurbanlık azaldı. Küçükbaş canlı hayvanın fiyatı tüccarların verdiği toptan fiyat 95 ile 100 lira civarında bulunuyor. Perakende de ise kilosu 110 ile 120 liraya arasında değişiyor. İlimizde küçükbaş hayvanın kilosuna göre 6 bin ile 8 bin civarında yer alıyor. Bölgemizde büyükbaş havan sayısında yüzde 25’ten fazla azalma var. Küçükbaşta ise geçen yıla göre yüzde 10 azalma görülüyor. Azalmanın nedeni geçen sene yemdeki sıkıntıdan dolayı damızlık hayvanların bile kesime gönderilmesinden kaynaklanıyor” dedi.

Perakende satışlarında da yüzde 100’ün üzerinde artış yaşandı.

A101:  

Bu yıl koç (16-19 kilo et) 6590 lira. Geçen yıl Karaman koç (en az 16 kilo) 3195 liraydı. / Büyükbaş 7 hisse (20- 23 kilo kemiksiz et) 8590 lira. Bu fiyat geçen yıl (en az 20 kilo kemiksiz et) 3595 liraydı.

Carrefoursa:

Bu yıl koç kategorisinde iki farklı seçenek sunuyor.  Koç kıvırcık, sakatat dahil (12-15 kilo) 5950 lira, koç kıvırcık sakatat dahil (16-19 kilo) 6950 liraya satışa sundu. Geçen yıl ise kıvırcık koç kurban paketi (Sakatat dahil en az 17 kilogram et) 3450 liradan satışa sunmuştu. / Bu yıl büyükbaş 7 hisse (20- 23 kilo kemiksiz et) 9490 liraya satışa sundu. Geçen yıl ise (Sakatat dahil en az 29 kilogram kemiksiz et) 3950 liradan satıyordu.

Migros:

Bu yıl koç Karaman (12-16 kilo sakatat hariç) 5990 liraya satarken, geçen yıl ise (en az 12 kilo kuyruk yağsız kemikli et) 2995 liradan satıyordu. Yine bu yıl koç kıvırcık (16-20 kilo sakatat hariç) 6990 liradan satışa sunarken, geçen yıl koç kıvırcık (en az 16 kilo kemikli et) 3595 liradan satışa sunulmuştu. / Bu yıl büyükbaş 7 hisse (23-27 kilo kemiksiz et, sakatat hariç) 11990 liradan satışa sundu. Geçen yıl ise fiyatı (en az 25 kg sakatatsız kemiksiz et / 33 – 35 kg kemikli ete denk) 4595 liraydı.