Dijital platformlar için AB’de yeni vergileme kuralları

Pandemi döneminde internetin bireylerin yaşamındaki yeri ve önemi konusu, öncesine göre daha farklı ve vazgeçilemez bir konuma geldi. Artık iş yaşamında iş görüşmeleri ve toplantılar dijital ortamlarda yapılırken, eğitim hayatında dersler çevrimiçi yapılıyor, sempozyum, çalıştay gibi etkinlikler dijital ortama taşınıyor, evde daha çok vakit geçirilmesi dolayısıyla dijital ortamda sağlanan film, dizi ve müzik platformlarının müşteri sayıları ve bu platformlarda geçirilen zaman süresi artıyor. Bu gelişmelere bağlı olarak internet ortamında yapılan satışlar da önemli ölçüde artıyor.

Bu tür etkinliklerin mekân ile bağlantısının koparılması, bu faaliyetlerin ülkelerin siyasi sınırlarıyla bağlı olmaksızın daha küresel düzeyde gerçekleşmesi sonucunu doğuruyor. Bu ise dijital ortamda gerçekleşen işlemlerin vergilendirilmesiyle ilgili sorunların artmasına ve dolayısıyla devletlerin bunlarla ilgili çözüm arayışlarının artmasına neden oluyor. Bu konuda devletler, OECD ve AB gibi kuruluşların çatısı altında bir araya gelerek sorunlarını çözmeye çalışıyorlar.

Bu kapsamda, 1 Aralık 2020 tarihinde yapılan AB Ekonomik ve Mali İşler Konseyi (ECOFIN) toplantısında, dijital platformların vergilendirilmesinde idareler arasında iş birliğinin ve bilgi paylaşımının artırılması konusunda teknik düzeyde uzlaşmaya varıldı.

Bu önerinin arka planı, Avrupa Konseyinin geçtiğimiz Temmuz ayında dijital platformlarla ilgili AB vergi saydamlığı düzenlemelerini genişleten ve dijital platform sağlayıcılarına platform üzerinden satış yapanların elde ettikleri gelirlere ilişkin bilgi verme zorunluluğu getirilmesine ilişkin bir Konsey Direktifi önerisinde bulunmasına dayanıyor. Böyle bir düzenleme getirilmesinin amacı ise bu bilgilerin üye devletlerarasında paylaşılmasıyla birlikte vergi idarelerinin dijital platformlar üzerinden mal ve hizmet satışları üzerinden sağlanan gelirlerin doğru beyan edilip edilmediğini kontrol etme olanağına sahip olmaları olarak belirtildi. Düzenlemenin, İdari İş birliği Direktifinin (DAC) vergi alanı bölümünde yapılması öngörülüyor.

Bu değişiklik sadece AB’de faaliyette bulunan platform sağlayıcılarını değil, AB dışından ticari faaliyette bulunan kişileri de ilgilendiriyor. Raporlanması gereken faaliyetler mal satışı, kişisel hizmetler, taşınmaz kiralaması, herhangi bir ulaşım türünün kiralanması gibi faaliyetlerden oluşuyor. Bu yönüyle konu, Türkiye’de yerleşik kişilerin AB üyesi ülkelerdeki bu kapsamdaki faaliyetlerini de ilgilendiriyor. Aslında Avrupa Konseyi’nin önerileri temellerini OECD’nin Platform Operatörleri İçin Raporlama Model Kuralları’ndan alıyor.

Raporlama sorumluluğu, AB içi ve dışında gerçekleşen ticari faaliyetleri kapsıyor. Platform sağlayıcılar gerçekleşen satışlarla ilgili ödeme bilgilerini, satıcılardan almak, doğruluğunu teyit etmek ve daha sonra bu bilgileri vergi idareleri ile paylaşmak zorundalar. Daha sonra vergi idaresinin, bu bilgileri ilgili ülke vergi idareleri ile paylaşması ve bu idarelerin, mükelleflerin beyanlarının doğru olup olmadığını kontrol etmeleri öngörülüyor. Platform sağlayıcıların bu bilgileri üçer aylık dönem halinde ve son dönem içinde en çok 31 Ocak tarihine kadar vergi idaresine sağlaması gerekiyor.

AB üyesi dışındaki platform sağlayıcıların ise DAC7 kuralları çerçevesinde bir üye ülke belirleyerek kayıt olmaları ve Raporlamalarını bu vergi idarelerine yapmaları gerekiyor.

Vergi idareleri arasında bilgi değişiminin, yıllık bazda en geç raporlama yılını izleyen iki ay içerisinde otomatik olarak gerçekleştirilmesi öngörülüyor. Satıcıların bilgileri, dijital platform sağlayıcılara vermemesi durumunda, ya satıcının hesabının kapatılması ya da yapılan ödemelerden kesinti yapılması öngörülüyor. Avrupa Parlamentosunun bu düzenlemeyi önümüzdeki günlerde kabul etmesi ve uygulamanın 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren başlaması bekleniyor.