Depremzede mali müşavirlerden çağrı: Ek süre verilmezse artacak iş yükünü kaldıramayız

ALİ ESKALEN / KAHRAMANMARAŞ
ERAY ŞEN / HATAY
MEHMET NABİ BATUK / ŞANLIURFA – ADIYAMAN - MALATYA

Hatay SMMMO Başkanı Jale Marufoğlu, 6 şubat depremlerinde odalarına kayıtlı 460 ofisin yerle bir olduğunu ifade ederek 26 üyelerinin de hayatını kaybettiğini söyledi.

Depremden bu yana 18 ay geçmesine rağmen kente afet komplikasyonlarının devam ettiğine dikkat çeken Jale Marufoğlu, “Şehrimizde ikamet, altyapı, yol, eğitim ve sağlık gibi en temel ihtiyaçlar dahi henüz sağlanamadı. Mali müşavirlerimiz deprem sonrasında sınırlı sayıda yapılmış 25 metrekarelik 70 prefabrik ofislerde 4 meslek mensubu elemanları ile beraber hizmet vermeye çalışıyor. Yaşanan alt yapı eksikliği nedeniyle haftanın en az iki gününü elektriksiz üç gününü de internetsiz geçiriyoruz. Tüm bu olumsuz koşullarla mücadele ederken birde mücbir sebep halinin bitmesiyle karşı karşıyayız. Zaten asrın felaketini yaşayan bölgeye mücbir sebep dışında herhangi bir özel uygulama, muafiyet, vergi indirimi yada teşvik getirilmediği gibi   hiçbir şekilde normalleşmemiş bir şehirde mücbir sebep süresi de bitirilmek isteniyor. Bölge halkının 31 ağustosta mücbir süresinin bitimi ile beraber vergi ödevini yerine getirme imkanı yok. Kendileri de depremzede olan mali müşavirlerin bu sürede beyan ve bildirimleri verme durumu söz konusu bile olamaz. Hep söyledik yine söylüyoruz yıkılmış şehirde beyan da olmaz vergi de olmaz. Bizim için yaşamsal olan bu talebin gerçekleşmesi, Mücbir Sebep uygulamasının şehrimiz gerçek anlamda normalleşinceye kadar ertelenmesi için tüm gücümüzle demokratik tepkimizi göstereceğiz” dedi.

“Eskiye dönük beyan ve bildirimler için 3 aylık ek süre gerekli”

Kahramanmaraş SMMMO Başkanı Abdullah Kalın, ise kentlerinde bulunan 360 adet aktif ofisin 310’unun depremde yıkıldığını ve 18 meslek mensubunun da hayatını kaybettiğini söyledi.

Konteyner ofislerde, evlerde ya da mükelleflerin yanında aktif faaliyetlerine devam eden 150 meslek mensubunun zorlu koşullarda çalıştığını belirten Kalın, “Deprem bölgesindeki mücbir sebep süresinin il ve ilçe ayrımı yapılmaksızın en az 28 Şubat 2025 tarihine kadar uzatılmasını talep ediyoruz. Ayrıca beyan ve bildirimler için 31 Mayıs 2025 tarihine kadar üç aylık ek süre verilmeli. Devletimiz böylesine bir kriz döneminde fedakarlık yaparak ekonominin çarklarını döndürmeye çalışan meslek grubuna destek olmalı. Biz Mali Müşavirlerin, işlerini daha sağlıklı bir şekilde yapabilmesi, haklı ve insani taleplerimizin, ivedilikle hayata geçirilmesi ve Deprem Bölgemizdeki mücbir sebep halinin, devamı ile ilgili taleplerimiz konusunda sorunlarımızın, çözülmesi noktasında ilgili mercilere taleplerimizi ilettik” diye konuştu.

“Sosyal ve ticari yaşam normalleşene kadar mücbir sebep hali uzatılmalı”

Adıyaman Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Başkanı Aziz Çelik, 6 şubat depremlerinde kentte bulunan 50 ofisin yıkıldığını 60 ofisinde kullanılamaz hale geldiğini aktardı.

Adıyamanlı mali müşavirlerin depremden en az 6 ay sonra faaliyetlerine başlayabildiğine dikkat çeken Başkan Çelik, şöyle konuştu: “Depremde 6 meslektaşımız ve 2 stajyerimizi kaybettik. Üyelerimizden en az 30’ü başka şehirlere göç etti. Bu arkadaşlarımızın 15’i hala geri dönmedi. Mali müşavirlerimiz üzerinde geriye dönük ciddi bir iş yükü varken şimdi de mücbir sebep halinin kaldırılması sonucu oluşacak ek iş yükü ile karşı karşıya kalacağız. Sahip olduğumuz yetersiz altyapı, olumsuz sosyolojik faktörler nedeniyle tüm bu işlerin altından kalkmamız mümkün değil. Her işletme 5 mali müşavirle çalışsa bile 1 ayda tüm işlemleri tamamlayamaz. Dolayısıyla mücbir sebep uygulamasının kaldırılması tüm iş dünyası için ciddi sorunlara neden olacak. İşler yetişmeyecek. Maliye Bakanlığı’nın dijital sistemleri de sık sık devre dışı kalıyor. Daha çok zamana ihtiyacımız var. Kent yaşamımız normale dönene kadar mücbir sebep halinin süresiz olarak devam etmesini talep ediyoruz.”

“Mücbir sebep uzatılmazsa iş yükü ve kayıt dışılık artacak”

Malatya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Başkanı Serdar Böke, deprem afetinde 380 aktif mali müşavirlik ofisinden 270’nin yıkıldığını ifade etti.

120 üyelerinin şuanda çelik konstrüksiyonla inşa edilen Malatya Mali Müşavirler binasında faaliyetlerini sürdürmeye çalıştığını kaydeden Serdar Böke, yaşanan sistemsel sıkıntılar nedeniyle mevcut işlerin yetişmediğine dikkat çekti. Başkan Böke, şöyle devam etti: “Ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik sorun ve sıkıntılar bir yana asrın felaketinde bir buçuk sene içinde her şey normale dönmüş ve artık biriken vergilerinizi ve bundan sonraki vergilerinizi vermeye başlamalısınız deniyor. Ancak unutulan şey bu 4 ilin yıkıldığı ve sosyo ekonomik olarak çok geriye gittiğidir. Ayağa kalkamayan şehirlerde normalleşmenin sağlıklı planlanmaması halinde bu geçiş süreci kentlerimizi tam tersi ve on yıllar boyunca düzelmeyecek şekilde geriye götürecek. Sosyal yaşamı ve ticareti ayağa kaldırmadan, şehri ayağa kaldırmak ve göçü durdurmak mümkün değil. Yıkılmış işyerleri ve konutlar büyük ölçüde tamamlanana kadar Mücbir sebep süresi uzatılmalıdır.”

“Yaralarımızı sarmak için ek süreye ihtiyacımız var”

İskenderun SMMMO Başkanı İbrahim Kaynar da deprem afetinde kentte bulunan 45 mali müşavirlik ofisinin ağır veya orta hasar aldığını kaydederken, 5 üyelerinin de hayatını kaybettiğini söyledi. Toplam üye sayılarının 435 olduğunu belirten İbrahim Kaynar, “Üyelerimiz konteynerlerde çalışıyor. Çalışma koşullarımız düzelmeden 31 Ağustos'ta mücbir hal uygulaması sona eriyor. Tabii bu bizim şu aşamada düşünmek bile istemediğimiz bir konu. Gelecek ek işleri düşünürken bile yoruluyoruz. Kentimiz 5.2 şiddeti ile sallanırken biz beyanname dolduruyorduk. Bu şartlarda birikmiş olan kayıtları, birikmiş olan beyannamelere girmeye çalışıyoruz. Biz aylarca depremde kaybolan belgeleri, zarar gören bilgisayarları, oralardan edinilecek bilgileri kurtarmaya çalıştık. Bürolarımızdaki nitelikli iş gücü kaybı ile mücadele ediyoruz. 31 Ağustos'ta mücbir halin bitirilmesi halinde 9 aylık geçici vergilerin ekinde bilanço hazırlanıp, enflasyon düzeltmesi yapılarak verilmesi gereken vergi beyanlarını hazırlamamız mümkün değil. En azından kendi yaralarımızı sarmak için devletimizden ek zaman istiyoruz. Mali Müşavirlik faaliyeti şuanda sürdürülemez noktaya gelmiştir. Personellerimize hak ettikleri ücretleri veremeyecek durumdayız” şeklinde konuştu.

Mali Müşavirlerin ortak talepleri:

- Deprem nedeniyle işyeri yada evi yıkılmış olan vergi mükelleflerinin vergi ve prim borçlarının tamamının terkin edilerek desteklenmeli.

- Mücbir sebep sonucunda ödenemeyen vergi ve sigorta borçlarına uygulanacak taksit süresi 48 ay olmalı.

- Vergisini mücbir sebep süresi içerisinde ödemek isteyen esnaf ve vergi mükelleflerine makul oranlarda indirim olanağı getirilmeli.

- Taksitlendirme şartları ve teminat zorunluluğu deprem bölgesi için aranmamalı.

- SGK Borçları özellikle küçük esnaf için ödenemeyecek noktada olup, çalışan sayısına göre kademeli olarak 5 işçiye kadar çalışanı olan işverenlerin mücbir sebep süresinde hazine tarafından karşılanmalı.

- Dijital vergi dairesi sisteminin kullanımının sadeleşmesi ve e-arşiv belgelerine sürekli erişim sağlanmalı.