DEİK: Ticareti durdurma kararı olmaması olumlu

Hilal SARI

30 yıla yakın bir süredir Çin’e gidip gelen ve SARS salgını sonrası Çin’de ziyaretlerde bulunan DEİK Asya Pasifik Koordinatörü Murat Kolbaşı ile şimdiye kadar 200'ün üzerinde kişinin hayatını kaybettiği koronavirüs salgınının Türkiye ve dünya ekonomisine etkilerini konuştuk. Şu anda Yeni Yıl tatilini salgını kontrol altına alma amacıyla bir hafta daha uzatan Çin’de tatil sonrası işçilerin fabrikalara dönmeleri ve fabrikalarda çarkların dönmesi sürecinde “bir tıkanıklık olacağını” belirten Kolbaşı “Sadece Türkiye’ye değil, dünya ekonomisine zarar verebilecek bir süreç. Çin ‘yeni normal’ diyip yüzde 6 civarı büyümeye döndüğünden beri dünya ticareti de yavaşladı.Daha senenin çok başındayız ama Çin yeni yılından sonra fabrika çarklarının dönmesi ve dış ticaret anlamında hareketlilik biraz yavaş giderse, Çin büyümede zorlanabilir. Bunun dünya ticaretine bir etkisi olacaktır” diye konuştu.

Çin’in dünya turizmine katkılarının da çok kritik öneme sahip olduğunu hatırlatan Kolbaşı, “Her yıl yaklaşık 175 milyon turist gönderiyor dünyaya. Çin vatandaşlarının dünya turizmine yaklaşık 275 milyar dolarlık katkısı var. Çinli turist sayısındaki yavaşlama o tarafa da etki edecek. Dolayısıyla bu virüsün çaresi bulunana kadar hem dünya ticaretine hem dünya turizmine negatif etki yapmasını bekliyoruz. En önemli konu hastalığın çaresinin bulunarak herkesin sağlığına kavuşması” değerlendirmesini yaptı.

Çinli yetkililerin salgınla mücadele konusunda taviz vermediğini ve iyi bir kriz yönetimi yapabildiğini belirten Kolbaşı, fuar iptallerinden dolayı mağdur olan Türk iş adamlarına “Neticede bunlar uluslararası fuarlar ve buralarda olamamak tabii ki uluslararası ticarete negatif etki edecek. Ama bugün öyle bir gün, iş seyahatlerini düşünmek yerine önce tedbir almak laım. Bunlar olacaktır ve çare bulunmadığı sürece tedbirler devam edecek. Sonrasında bu sistemin de rahatlayacağını düşünüyorum” diye seslendi.

DTÖ ve WHO’dan ticareti durdurma kararı olmaması olumlu

Türkiye-Çin İş Konseyi Başkan Yardımcılığı görevini de yürüten Kolbaşı geçmişte bazı ülkelerle ithalat ve ihracatın durdurulduğu ve konteyner’lerin kontrol altına alındığı durumlar bile yaşandığını hatırlatarak Dünya Ticaret Örgütü veya Dünya Sağlık Örgütü’nden henüz böyle agresif bir karar alınmamış olmasını olumlu bir durum olarak değerlendiriyor. Daha çok gıda ürünlerinde böyle ekstrem önlemler alınabildiğini ve koli üzerinde mikrop, virüs ve bulaşıcı hastalık transferi olmaması için kontrol önlemleri alınmak zorunda kalınabildiğini belirten Kolbaşı, “Şu anda hem Çin’den çıkan konteynerlar, hem de Çin’e giden ürünler devam ediyor. O yüzden dünya ticaretinde üretimin gecikmesiyle ilgili negatif bir etki yapacak ama dünya ticaret trafiği için şu anda ‘Oradan mal almayın, mal göndermeyin’ gibi bir karar olmaması da aslında ticaretin devamı için olumlu bir durum. Ama tabii gelecek günler ne karar verilir, beraber göreceğiz. Henüz Dünya Ticaret Örgütü’nden veya Dünya Sağlık Örgütü’nden böyle bir duyuru olmamasını olumlu olarak değerlendiriyorum. İnşallah da olmaz” diye konuştu.