BYD'ye ayrıcalık ve Çin Büyükelçiliği'nin talebi
Ekonomi yönetimi, Çinli otomobil üreticisi BYD'nin Manisa'ya yapacağı 1 milyar dolarlık yatırımına teşvikle destek verdi. İthalatta Çin menşeli elektrikli araçlara getirilen ilave gümrük vergisinden muaf tutulan BYD'ye tanınan bu ayrıcalık, TBMM'de yerli otomobil TOGG'un dezavantajına olacağı gerekçesiyle tartışma yarattı.
HÜSEYİN GÖKÇE / ANKARA
Ekonomi yönetimi doğrudan yatırımları artırmak adına çalışmalarını sürdürüyor. Nitekim bu konuda Yatırım Ortamının İyileştirilme Koordinasyon Kurulu’nun son toplantısında “yatırım süreçlerini iyileştirici, cari açığı azaltıcı, ikiz dönüşümü hızlandırıcı, çalışmaların kararlılıkla sürdürüldüğü” ifade edildi.
Son yılların en büyük doğrudan yatırımlarından birisi olan Çinli otomobil üreticisi BYD’nin Manisa’ya yapacağı 1 milyar dolarlık yatırımla ilgili çalışmalar da sürüyor. Hatta bu konuda son olarak şirketin ilanlarla elaman aradığı haberlerini okuduk.
Bu yatırım kararı duyurulmadan kısa süre önce Türkiye dış ticarette korunma önlemleri kapsamında İthalat Rejimi Kararında değişiklik yaparak Çin menşeli elektrikli araçlara yüzde 40 veya 7 bin dolarlık (hangisi yüksekse o uygulanacak) ilave gümrük vergisi getirdi. BYD’nin yatırım kararının netleşmesinin ardından, aynı Cumhurbaşkanı kararında şu an için sadece BYD’ye yönelik bir ayrıcalık tanınarak, teşvik belgeli yatırım yapan firmaların yapacakları ithalatta ilave gümrük vergisinin alınmaması hükme bağlandı.
BYD’ye tanınan bu ayrıcalık Türkiye’de büyük tartışma konusu oldu. Hatta TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yapılan bir görüşmede, sadece muhalefet partileri değil Cumhur ittifakının milletvekilleri de bunun yerli ve milli otomobil TOGG’un dezavantajına olacak bir düzenleme olduğunun altını çizdiler.
Cumhurbaşkanı Kararında firma ismi yazmamakla birlikte, şu ana kadar teşvik belgesi başvurusu yapan sadece BYD olduğu için kararın BYD için çıkarıldığı öne sürüldü. BYD dışında Çinli elektrikli otomobil üreticilerinin de yatırım kararı alması halinde bu muafiyetten yararlanabileceğini belirterek ‘mevzuat’ kısmını noktalayalım.
Büyükelçilik de devreye girdi
Karar ile BYD’ne muafiyet tanınmasına tepki gösteren sadece Türkiye’deki siyasiler olmadı. İlginç bir şekilde Çin hükümetinin de bu konudaki rahatsızlığını ilettiği ileri sürülüyor. Hatta bu konuda Çin Büyükelçiliği yetkililerinin ilgili Bakanlıklara giderek Çin üretimi elektrikli otomobile ilave vergi getirilmesi yanı sıra bir firmaya sağlanan muafiyetten de rahatsızlık duyulduğu Ankara kulislerinde konuşuluyor.
Bu arada dün de Çin yetkilileri uluslararası ajanslara açıklama yaparak, Türkiye’nin getirdiği ek vergilerle ilgili Dünya Ticaret Örgütü’ne danışma kararı alındığını duyurdu. Aynı açıklamada, Çin’in yerli sanayisinin meşru haklarını korumak için elindeki tüm araçları kullanacağı vurgulanırken, Türkiye’yi DTÖ taahhütlerine uymaya ve hatalı uygulamalarını düzeltmeye davet ettikleri ifadeleri yer aldı.
