Buğdayda sorun büyüyor çare yerli üretimde yatıyor

Murat KÜÇÜK / İSTANBUL

Hububat değirmencilik sektörünün dünyadaki en büyük sivil toplum kuruluşlarından bir tanesi olarak kabul edilen 127 yıllık Uluslararası Un Sanayicileri ve Hububatçılar Birliği’nin (IAOM) Avrasya Başkanlığını yürüten Türkiye, buğday, değirmencilik ve un sektörünün küresel oyuncularını İstanbul Haliç Kongre Merkezi’nde bir araya getirdi. Etkinliğin açılışı konuşmasını yapan IAOM Avrasya Başkanı Dr. Eren Günhan Ulusoy, “Dünya buğday stok kullanım oranı 2016-2017 sezonundan bu yana yüzde 34 ile en düşük seviyede. Üstelik dünyanın 265 milyon tonluk buğday stokunun yarısından fazlası olarak ifade edilebilecek miktar olan 135 milyon ton sadece Çin’in elinde. Çin’i saymazsak stok kullanım oranı tarihte ilk kez yüzde 17’ye düşüyor” dedi.

“Dünya, 2024 Haziran’ında bir sonraki hasat sezonuna sadece 2 aylık tüketime yetebilecek buğdayla girecek. TMO’nun Türkiye’de gerçekleştirdiği 10 milyon tonu geçen müdahale alımı hem üretimin sürdürülebilirliğini sağlamış hem de ilerleyen dönemlerde oluşabilecek risklere karşı güvenlik stoku oluşturmuştur” diyen Ulusoy, şöyle konuştu:

Kuraklık buğday üretimini zorluyor. Lojistikte yaşanan problemler, gıda tedarik zincirini daha da zorluyor. Dünyanın 2 büyük üretici ve ihracatçı ülkesi arasında yaşananlar, durumu daha kritik hale getirdi. Cumhurbaşkanımızın büyük çabaları ile küresel gıda güvenliğini güvence altına alan tahıl koridorunun devam edeceğine inanıyoruz. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın politikaları doğrultusunda, TMO’nun gıda güvenliğini sağlamak amacıyla 10 milyon tonu aşan müdahale alımı hem tarımda üretimin sürdürülebilirliğini sağladı, hem de ilerleyen dönemlerde oluşabilecek risklere karşı güvenlik stoku oluşturdu.”

2022’de 3 milyon ton olan un ihracatı bu yıl rekor kıracak

Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu Haluk Tezcan “300’den fazla üreticimizle dünyada ihracat liderliğini sürdürdüğümüz un sektöründe hizmet veriyoruz. İklim değişikliği, kuraklık ve önümüzdeki 10 yıl içinde yaşanması beklenen su krizi bizlere bu konuya daha çok önem vermemiz gerektiğini söylüyor. Ekim alanlarımızı genişleterek ve üretimi artırarak kendi buğdayımız ile ihracat şampiyonu olabiliriz. Mart ayı itibarıyla gelen yağışlar üreticinin yüzünü güldürdü. 2023’te açıklanan alım fiyatları ve destekler çiftçilerimizi oldukça memnun etti” Dedi.

Türkiye, dünyanın en büyük ikinci makarna üreticisi

Makarna Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Aykut Göymen de “Türkiye makarna sanayisi, 2,5 milyon ton kapasite ile dünyanın en büyük ikinci üreticisi konumunda. Bu sene 4 milyon tonluk üretim yapılacağını tahmin ediyoruz. Üreticimiz artık sadece kendi buğdayı ile üretmek ve ihraç etmek istiyoruz. Normal şartlarda dünyanın en büyük makarna üreticisi olabiliriz ancak burada Avrupa’nın kotalarına takılıyoruz” diye konuştu.

Yem üretimi 30 milyon tona ulaştı

Türkiye Yem Sanayicileri Birliği Başkanı Ülkü Karakuş: “Biz, Türk milleti olarak Rusya-Ukrayna arasında yaşanan savaşın bitmesini istiyoruz. Türkiye son 2-3 yıldır yokluğu başarıyla yönetti ve şimdi de varlığı yönetiyor. Bu Toprak Mahsulleri Ofisi’nin büyük başarısıdır. Dünya nüfusu her yıl bir Türkiye büyüklüğünde artıyor. Küresel ısınma ve iklim değişikliğine dikkat çekmek gerekiyor. Yarın da bugün gibi yaşayacaksak Paris İklim Anlaşması hedefl erine ulaşmak pek mümkün görünmüyor. Karadeniz’in geleceği için de bir masa kurulması gerektiğini düşünüyorum. Burada da tüm partnerleri iş birliğine davet ediyorum” şeklinde konuştu.

“Bu etkinliğin sektörü iyi yerlere taşıyacağına inanıyorum”

IAOM ABD Başkanı Steve Matson “IAOM olarak tüm insanlık için iyi gıdalar üretmek hedefi ile çalışıyoruz. Bu nedenle tüm dünyada iyi tarım için eğitimler veriyoruz. Gelecek hafta bu eğitimlerin Türkiye’deki ilkini Çorum’da düzenleyeceğiz. Türkiye’de yapılan bu özel etkinliğin sektörü daha iyi yerlere taşıyacağına inanıyorum” diye konuştu.

“2023 rekoltede rekor sezonu oldu”

Toprak Mahsulleri Ofi si Genel Müdürü Ahmet Güldal: “Türkiye beklenenin aksine çok bereketli bir üretim sezonunu geride bıraktı. Buğdayda 20,5 milyon ton, arpada 8,5 milyon ton üretim beklentisi açıklandı ancak bu rakamın üzerinde bir üretimin söz konusu olduğunu görüyoruz. Hasat öncesinde TMO olarak hububat alım fi yatlarımızı açıkladık. Desteklemeler buğday ve arpa üretim alanlarını yüzde 10’a yakın artırdı. 600’den fazla alım noktasında günlük 200 bin ton ürünü depolarımıza aldık. Tarımla ilgili yeni bir plan hazırlanıyor ve bunda sona gelindi. Üretim planlaması ve sözleşmeli üretimle ilgili yasal altyapı tamamlandı. TMO alım kriterlerini artık bu doğrultuda belirleyecek. Hububatta yaptığımız yeni fi yatlandırma ile 7 milyon dekarın altına düşen ekim alanları yeniden bu rakamın üstüne çıktı” dedi.

Tarımsal reformlar 12’nci Kalkınma Planı’nda açıklanacak

Tarım ve Orman Bakanlığı Bakan Yardımcısı Ahmet Bağcı şöyle konuştu: “İklim değişikliği tüm sektörlerde olduğunu gibi tarımda da büyük önem arz etmektedir. 12’nci Kalkınma Planı bu riskleri giderecek ve yapısal reformlar içeren şekilde hazırlanmıştır. Hazırlanan bu tarımsal kalkınma planı kasım ayında açıklanacaktır. Bu yılki kalkınma planında üretim planlaması ve sözleşmeli üretim olacaktır. Planın temelinde ise teknoloji, verimlilik, küresel jeopolitik risklerin azaltılması ve iklim değişikliğini giderici politikalar olacaktır.”